Werkwoordspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Werkwoordspelling

Leerdoelen

Na deze les: 

• kun je het verschil uitleggen tussen de ik-vorm en de stam van een werkwoord;
• kun je de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd goed schrijven;
• kun je de persoonsvorm in de verleden tijd goed schrijven;
  
• weet je wat klankvaste en klankveranderende werkwoorden zijn.

Werkwoorden

Werkwoorden zijn doe-woorden. Ze vertellen je vaak wat iemand doet of wat er gebeurt. 

Bijvoorbeeld: 

Anne tekent allemaal hartjes in haar schrift. 

Wat is in deze zin het werkwoord?
Tamara zingt een liedje voor de jury.

1. Tamara
2. zingt
3. een liedje
4. voor de jury

Wat is het werkwoord in de volgende zin?
Danny rent naar huis.

1. rent
2. Danny
3. naar
4. huis

Stam en ik-vorm

Als je het werkwoord goed wilt schrijven, begin je bij de stam. De stam van het werkwoord is het hele werkwoord zonder -en. 

Zo schrijf je de persoonsvorm tegenwoordige tijd:

Welke antwoorden zijn goed?

1. Ik wordt
2. Hij word
3. ik word
4. Hij wordt

Persoonsvorm tegenwoordige tijd
Ik (bereiden) het eten voor.

1. bereid
2. bereidt

De directeur .... (betalen) de gloednieuwe auto

1. betaalt
2. betaald
3. betaaldt
4. betaaltt

Verleden tijd- klankvaste werkwoorden

Bij sommige klankvaste werkwoorden hoor je hoe je ze moet spellen in de verleden tijd. Je hoort aan de uitspraak of je +te of +de moet schrijven.

  Bij klankvaste werkwoorden verandert de klank niet als je de persoonsvorm in een andere tijd zet. --> klankvaste werkwoorden worden ook wel zwakke werkwoorden genoemd. 

Je spelt de persoonsvorm in de verleden tijd als volgt: ik-vorm + de(n) --> struikelen --> ik struikelde (ev) --> wij struikelden (mv)  of ik-vorm + te(n) --> poetsen --> ik poetste (ev) --> wij poetsten (mv)

→

ik poetste (ev)

→

wij poetsten (mv)

 klankveranderende werkwoorden

Werkwoorden waarbij de klank verandert als je het werkwoord in een andere tijd zet, noemen we klankveranderend. Meestal kun je horen hoe je deze werkwoorden schrijft.

Bijvoorbeeld: 

slapen

Mijn cavia slaapt de hele dag.

Mijn cavia sliep de hele dag.

Waaraan zie je in welke tijd een zin staat? Kies het goede antwoord.

1. aan de persoonsvorm
2. aan het hele werkwoord
3. aan het voltooid deelwoord
4. aan het werkwoordelijk gezegde

De kapper
(knippen) gisteren mijn haar.

1. knipt
2. knipte
3. knippen
4. knipde

Het kindje (struikelen) over de deurmat.

1. struikelen
2. struikelte
3. struikelde
4. struikelt

De buschauffeur (zwaaien) vanmorgen naar zijn collega.

1. zwaaien
2. zwaait
3. zwaaide
4. zwaaite

Wij (rijden) gisteren naar het strand.

1. rijden
2. rijdt
3. reed
4. reden

Voltooid deelwoord

- Het voltooid deelwoord is een werkwoordsvorm.

- Het voltooid deelwoord geeft aan dat iets is afgelopen 

   (voltooid).

- Het voltooid deelwoord is  niet de persoonsvorm. 

- In een zin met een voltooid deelwoord staat altijd een vorm 

   van hebben, worden of zijn.

- Het voltooid deelwoord begint vaak met ge-, be- of ver-.

Aan de slag! 

In Blink ga je de diagnostische toets maken.