kgt 4 Het Nieuws

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

4. Het Nieuws

Leerdoelen check:

1. Je weet hoe het nieuws geselecteerd wordt.
2. Je weet wanneer nieuws als 'objectief' gezien wordt.
   
3. Je weet wanneer nieuws betrouwbaar is.

Informatie zoeken

Journalisten en actualiteiten-programma's zoeken naar nieuws:

• persberichten van personen of instellingen
• zelf op zoek
• berichten van persbureaus (ANP)

Informatie selecteren

Heel veel nieuwsberichten maar beperkte ruimte of zendtijd. Dus keuze maken (selecteren) uit de berichten.

5 selectiecriteria (geschiktheidseisen)

Selectiecriteria

1. Actueel
2. Bijzonder 
3. Dichtbij
4. Doelgroep
5. Identiteit 

Actualiteit

Een bericht moet nieuwswaarde hebben. Iets wat kort geleden is gebeurd heeft meer nieuwswaarde dan iets wat langer geleden is gebeurd. 

Bijzonder

Een gebeurtenis die bijzonder is, vreemd of onverwacht kan nieuws zijn omdat het mensen nieuwsgierig maakt. 

Nabijheid

Is de gebeurtenis dichtbij of ver weg gebeurd? Iets wat dichter bij de mensen staat is vaak belangrijker. 

Doelgroep

Het nieuws moet aansluiten bij de interesse van de doelgroep van de krant of programma. 

Zoveel mogelijk lezers/kijkers is het commerciële belang.

Identiteit

Makers van het nieuws sluiten met hun nieuws aan op de eigen identiteit (laten zien wie je bent en wat je belangrijk vindt). 

Nieuwsselectie

1. Is het actueel?
2. Is het opvallend?
3. Staat het dichtbij de mensen?
4. Vindt onze doelgroep het interessant? 
5. Past het bij onze krant of omroep? 

Selectieve perceptie

Selectieve perceptie is dat je bewust of onbewust kiest bij het waarnemen. 

Hier kijk ik wel naar, dat hoef ik niet te zien. Dit lees ik wel, dat sla ik over. 

Ook journalisten passen dat toe. Dat heeft te maken met hun referentiekader. 

Referentiekader

Alle normen en waarden, belangen, meningen en ervaringen die, vaak onbewust, bepalen hoe je iets beoordeelt.

Objectief

Omdat er niet één beeld van de werkelijkheid is, zijn berichten vaak niet volledig en objectief. 

Objectief = een beschrijving die klopt met de werkelijkheid en niet gebaseerd is op een eigen mening. 

Actualiteiten opdracht

Selectiecriteria

1. Feit en mening scheiden
2. Passende woorden en beelden gebruiken
3. Hoor en wederhoor toepassen
4. Meerdere bronnen gebruiken 

Feit & Mening

Media moeten duidelijk het verschil geven tussen feiten en meningen. 

Feit = objectief

Mening = subjectief

Woord  & Beeld 

Woordgebruik kan leiden tot minder objectief zijn. 

Een goede foto ondersteunt het nieuwsbericht. 

Hoor & Wederhoor

Hoor en wederhoor betekent dat je verschillende meningen aan het woord laat. 

Hoor en wederhoor vergroot de betrouwbaarheid.

Bron

Eén bron is géén bron. Informatie uit één bron is vaak niet betrouwbaar omdat je niet kunt controleren of het waar is wat iemand zegt.

Journalisten gaan altijd op zoek naar controle; iemand die kan bevestigen dat het waar is.

Kritisch lezen & kijken

Journalisten en redacties zijn nooit helemaal objectief.

Daarom zelf ook altijd kritisch lezen en kijken.

Volg meer nieuwsbronnen.

Huiswerk  

Maken vraag 9, 11, 15

+ begrippen + samenvatting