Labels en stijlfiguren

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Labels en stijlfiguren

Labels - leerdoelen: 

• Je begrijpt hoe je argumenten kunt labelen
• Je begrijpt hoe je structuur kunt aanbrengen met behulp van labels 

Labelen - Wat is dat? 

• Labelen = een naam geven aan je argumenten
• Je bedenkt één of een paar woorden die de kern van een argument weergeven.

Waarom labelen? 

Labelen geeft structuur aan je pleidooi:

• Het wordt makkelijker voor jezelf om je verhaal te vertellen
• Het wordt makkelijker voor het publiek om je verhaal te volgen.  

Stelling: dierentuinen moeten verboden worden

Argument: 

(A): Een dierentuin is erg zielig voor de dieren.

(U): Dieren in dierentuinen hebben weinig ruimte, want ze zijn opgesloten. De dieren kunnen niet doen wat ze in de vrije natuur zouden willen doen. Daardoor worden ze ongelukkig. Dat is erg, omdat mensen nu blij worden van ongelukkige dieren. 

(B): Een voorbeeld van gedrag dat ongelukkige dieren laten zien, is het eindeloos heen-en-weer lopen in hun hok of proberen te ontsnappen. Dat doen ze omdat ze ongelukkig zijn 

A = argument, U = uitleg, B = (bij)voorbeeld

Tip: gebruik deze opbouw ook bij je eigen argumenten

Hoe kun je dit argument labelen?

Label: (het is) zielig voor dieren

(A): Een dierentuin is erg zielig voor de dieren.

(U): Dieren in dierentuinen hebben weinig ruimte, want ze zijn opgesloten. De dieren kunnen niet doen wat ze in de vrije natuur zouden willen doen. Daardoor worden ze ongelukkig. Dat is erg, omdat mensen nu blij worden van ongelukkige dieren.

(B): Een voorbeeld van gedrag dat ongelukkige dieren laten zien, is het eindeloos heen-en-weer lopen in hun hok of proberen te ontsnappen. Dat doen ze omdat ze ongelukkig zijn

Stelling: het gebruik van sociale media moet verboden worden voor kinderen onder de 16 jaar

Argument: 

(A):  Sociale media zijn schadelijk voor de geestelijke gezondheid van kinderen onder de 16 jaar.

(U): Kinderen in deze leeftijdsgroep zijn vaak nog in ontwikkeling op het gebied van zelfbeeld en emotionele stabiliteit. Sociale media kunnen hen blootstellen aan druk om te voldoen aan onrealistische schoonheidsidealen, gepest worden, of verslaving aan likes en volgers ontwikkelen.

(B): Kinderen kunnen bijvoorbeeld onzeker worden door het zien van de perfecte vakantiefoto's  op Instagram. 

Hoe kun je dit argument labelen?

Label: schadelijk voor geestelijke gezondheid

Video: let op welke labels worden gebruikt en wanneer

Welke labels worden er genoemd?

Op welke momenten gebruikt hij labels? 

Video: let op welke labels worden gebruikt

Welke labels worden er gebruikt?

Stijlfiguren

Leerdoelen:

• Je weet wat stijlfiguren zijn
• Je kunt stijlfiguren herkennen
• Je kunt stijlfiguren effectief toepassen

Stijlfiguren - Wat zijn dat? 

• Een stijlfiguur of stijlmiddel is het heel bewust gebruiken van een of meer woorden (die afwijken van de gebruikelijke betekenis)

• Voorbeelden?

Waarom stijlfiguren?

Gebruiken om een bepaald effect te bereiken:

• Aandacht trekken
  
• Publiek op een bepaalde manier naar iets laten kijken
  
• Nadruk leggen op iets
• Etc.

Alliteratie (beginrijm)

Retorische vraag

Anafoor (herhaling)

Verrassend volledig, verbazend voordelig

Wij willen rechtvaardigheid, wij willen gelijkheid, wij willen een toekomst waarin iedereen telt

Vind je het normaal dat in Amsterdam tegenwoordig op elke straat een gestolen fiets wordt aangeboden? 

Chiasme (kruisstelling)

Hyperbool (overdrijving)

Metafoor (onuitgesproken vergelijking)

Haar woorden waren messen die door mijn hart sneden.

De overheid moet niet alleen zeggen wat ze gaat doen, maar ook doen wat ze zegt.

Ik heb duizend keer gezegd dat je dat niet moet doen!

Deze politicus is een natuurramp.

Zelf aan de slag: werken aan pleidooi

1. Geef de argumenten van je pleidooi labels
   (--> gebruik deze in de kop, romp en staart van je pleidooi)
   
2. Pas minimaal twee stijlfiguren toe in je pleidooi
   (overzicht stijlfiguren --> teams)