Gouden eeuw
1 / 16
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Wie kan er aan deze schilderijen zien waar de les over gaat?
Slide 2 - Tekstslide
Herkent iemand een schilderij? Door wie geschilderd?
Herkent iemand de man rechtsonder? -> Johan de Witt
Slide 3 - Tekstslide
Klikken op handje, "Stel je vraag" typ hier wanneer jij denkt dat de Gouden Eeuw was.
Precieze begin lastig aan te geven, daarom 17e eeuw.
Wie kan iets vertellen over de Gouden Eeuw?
Slide 4 - Tekstslide
Vlak voor de Gouden Eeuw werden universiteiten gesticht, er kwam meer aandacht voor de wetenschap.
(Universiteit op plaatje, Leiden, oudste uni van NL, 1575)
Vanuit Italië kwamen nieuwe ideeën over de kunst, wetenschap en het geloof richting NL.
De Nederlanden werden bestuurd door Spanje en werden economisch steeds sterker door de goede handelsmogelijkheden.
In 1602 ontstond de VOC, handel werd alsmaar beter, hierdoor groeide de economie.
Slide 5 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Handel
Slide 6 - Woordweb
Handel was vaak koffie, wol, specerijen, Thee, Tabak, Cacao, Peper, Nootmuskaat.
Ook werd er handel gedreven naar het Middellandse Zeegebied. Daarnaast werd er ook handel gevoerd met Indië, Noord-Europa en Amerika.
Maar ook handel in slaven, zoals op filmpje te zien. In ruil voor handelswaar namen de Nederlanders Afrikanen mee als slaven naar bijvoorbeeld Suriname, waar ze moesten werken op plantages.
Amsterdam werd een één van de grootste handelscentra van de wereld. Door de bloeiende handel kwamen er veel rijke kooplieden naar Amsterdam. Hierdoor kwam er meer aandacht voor kunst, literatuur en de wetenschap.
Rijke lui wilden mooie schilderijen en waren bereid hiervoor te betalen. Grote kunstschilders als Rembrandt en Johannes Vermeer. Amsterdam werd ook een cultureel centrum.
Slide 7 - Tekstslide
De republiek der Nederlanden had geen koning of vorst.
Er waren 7 gewesten (provincies), die hadden allemaal een eigen bestuur waar ze beslissingen maakten over bijvoorbeeld wetten en belastingen voor hun eigen gewest.
Per gewest was er een stadhouder, deze was de belangrijkste persoon van het bestuur.
Elke week vergaderde de Staten-Generaal, daar waren de stadhouders van elk gewest aanwezig. Ze maakten beslissingen over zaken die de hele republiek aangingen.
Johan de Witt was raadspensionaris in de tijd dat er geen stadhouders waren, een raadspensionaris geeft de Staten -Generaal advies over wie vrienden en wie vijanden zijn van de republiek. Omdat er geen stadhouders waren werd Johan de Witt de belangrijkste persoon van de republiek.
Stand 1
Stand 2
Stand 3
Stand 4
Rijken
of
Regenten
Hoge armen
of
Gegoede burgerij
Lage armen
of
Kleine burgerij
Paupers
of
Gewoon volk
Slide 8 - Sleepvraag
Stand 1, rijken, veel geld, waren vaak burgemeesters, politici en handelaren. Hadden vaak grote grachtenpanden (huizen aan de gracht). Hadden veel luxe spullen en kochten specerijen
Stand 2, hoge armen, boeren en kooplieden. Eenvoudige huizen en hadden weinig spullen. Wel vaak genoeg eten.
Stand 3, lage armen, arbeiders en huisbedienden. Zwaar werk, verdienden net genoeg om met hun gezin van te eten.
Stand 4, paupers, arme mensen, geen vast werk, kleine huizen op het platteland, weinig eten. Als er geen werk was moesten ze bedelen.
Slide 9 - Tekstslide
Voordat Nederland over de wereldzeeën heerste waren dit Frankrijk en Engeland.
De kooplui in Engeland en Frankrijk waren jaloers op de Nederlandse kooplui. De Nederlandse kooplui verdienen namelijk veel geld. De Engelsen en de Fransen nemen maatregelen om de Nederlanders dwars te zitten en als dat niet lukt, willen ze het met geweld oplossen.
In 1672 beginnen de Engelsen, samen met Frankrijk, Keulen en Munster, een oorlog tegen Nederland.
Uiteindelijk lukt het Nederland om te winnen, de republiek is gered.
Maar met de economie gaat het erg slecht.
Banken, scholen, winkels en schouwburgen werden gesloten. Kunsthandelaren en -schilders gingen failliet aan de gevolgen van deze economische crisis.
Onder andere Johan de Witt krijgt de schuld van dit rampjaar, hij wordt uiteindelijk vermoord door een woedende mensenmassa.
Deze gebeurtenissen waren het begin van het einde van de Gouden Eeuw.
Welke eeuw wordt de Gouden Eeuw genoemd?
A
De 16e eeuw
B
De 18e eeuw
C
De 17e eeuw
D
De 21e eeuw
Slide 10 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
In welk jaar is de VOC opgericht?
A
1622
B
1602
C
1597
D
1600
Slide 11 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Welke schilder leefde in de Gouden Eeuw?
A
Rembrandt van Rijn
B
Piet Mondriaan
C
Johannes Vermeer
D
Vincent van Gogh
Slide 12 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Door wie werd de Republiek der Nederlanden bestuurd?
A
De koning
B
Willem 1
C
Een vorst
D
Staten-Generaal
Slide 13 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat was de functie van Johan de Witt?
A
Stadhouder
B
Raadspensionaris
C
Koning
Slide 14 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wanneer was het rampjaar?
A
1700
B
1678
C
1669
D
1672
Slide 15 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
