Herhalen H3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3

H3 Ben jij ondernemend?

Welke begrippen weet
jij nog van H3?

3.1 Wat zijn de kosten?

Investeren

Kostprijs per product

Productiefactoren

Toegevoegde waarde

Variabele kosten

Vaste kosten

3.2 Wat levert het op?

Productiecapaciteit

Omzet

Brutowinst

Arbeidsproductiviteit

nettoresultaat

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo)

3.3 Vraag en aanbod

Vraaglijn

De vraaglijn loopt dalend. Als de prijs van een product hoog is, zal de gevraagde hoeveelheid laag zijn. Andersom zal de gevraagde hoeveelheid bij een lage prijs hoog zijn.

Aanbodlijn

De aanbodlijn loopt stijgend. Als de prijs van een product hoog is, is het voor producenten aantrekkelijker om meer van dat product te verkopen. Bij een lage prijs zal de aangeboden hoeveelheid laag zijn: dan valt er weinig winst te maken op een product.

Evenwicht

De grafiek met zowel vraag als aanbod ziet er zo uit. Doordat de aanbodlijn stijgend loopt en de vraaglijn daalt, kruisen de lijnen elkaar. Hier kun je de evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid terugvinden.

Peter heeft een schatting gemaakt van de vraag naar popcorn bij verschillende prijzen. Daarbij gaat hij uit van het gemiddelde aantal porties dat hij per uur verkoopt. Peter rekent nu met een prijs van € 2,50 per portie. Laat met een berekening zien met welk bedrag de omzet per uur toeneemt of afneemt als hij de prijs 50 cent lager maakt.

Op de dag dat Peter op de braderie popcorn verkoopt, valt het weer tegen. Daardoor komen er veel minder bezoekers. Ondanks alle pogingen van Peter om klanten te lokken, is de vraag naar zijn popcorn lager dan hij had verwacht.
Verschuift hierdoor de vraaglijn en zo ja, hoe?

3.4 Macht op de markt?

Samenwerking tussen bedrijven

Bedrijven kunnen met in verschillende vormen met elkaar samenwerken. 

• Kartel. Een kartel is een afspraak tussen twee of meer bedrijven om de onderlinge concurrentie te beperken. Dit soort afspraken zijn vaak verboden.

• Overname. Hierbij koopt een bedrijf een ander bedrijf op. Het overgenomen bedrijf valt dan onder controle van de koper. In sommige gevallen is het mogelijk om een bedrijf over te nemen zonder dat het bestuur van dat bedrijf er mee heeft ingestemd.

• Fusie. Hierbij gaan twee bedrijven samen en worden ze samen één bedrijf.

Beantwoord de volgende vragen:
1. Geef twee voorbeelden van concrete markten.
2. Geef ook een voorbeeld van een abstracte markt.
3. Geef een voorbeeld van een homogeen product.
4. Geef ook twee voorbeelden van heterogene producten.

Waarom lijkt de markt voor prei wel op een markt met volkomen concurrentie.

Noem twee zaken waarop ondernemers die opereren op een markt van monopolistische concurrentie zich op kunnen onderscheiden.

Leg uit waarom de automarkt een voorbeeld is van een heterogeen oligopolie.

Wat is jou tip aan de rest van de klas om H3 te leren?

Hoe goed heb je H3 al geleerd?

Ik weet alle begrippen

Ik weet alle begrippen en omschrijvingen

Ik weet alle begrippen en omschrijvingen en formules

Ik heb alles geleerd en ik heb geoefend met de opdrachten

Ik heb nog niet geleerd