Kursus Les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

De Fak Taal Formule

fakdoel

taaldoel

In yntroduksje

- Wolkom 

- Taalplan Frysk 2030
- Wêrom Frysk & Meartaligens?

- Wat is de Fak Taal Formule?

- De Fak Taal Formule by jim op skoalle

- Wurkje mei doelen en doelen formulearje

- Uttsjekke

Yntsjekke

Wat betsjut taal foar dy persoanlik?

Wat betsjut taal foar dyn fak?

Doelen

Oan 'e ein fan dizze les kin ik:

- útlizze wat de Fak Taal Formule ynhâldt (fakdoel)

- fak- en taaldoelen foarmulearje (fakdoel) 

- yn it Frysk feedback jaan oan in kollega (taaldoel)

- yn it Frysk oanjaan wêr'tsto sin oan hast (taaldoel)

Taalplan Frysk 2030

Wêrom Frysk & meartaligens?

Wat giet 

goed?

Wat kin

better?

Underfining Frysk & meartaligens

Wêrom?

Hoe?

De 

Fak Taal Formule

fak-

doel

wurk

foarm

taal-

doel

Stappeplan foar in FTF les

kies in fakdoel

kies in taal

kies in taaldoel

kies in wurk-foarm

sammelje materiaal

1.

2.

3.

4.

5.

6.

ferbyn de stappen

Meitsje in online kwis, mei mearkar fragen oer it tema fan dyn les, wêroan ’t learlingen meidogge fia harren device (telefoan, chromebook, laptop, tablet…). Op dizze wize kinst mjitte hoefolle de learlingen al witte fan dit tema.

 

14. Ferkenne (Faze 1)

KWIS

Hoe neame we de dei fan de grutte opskuor op ’t Saailân yn Ljouwert om it brûken fan de Fryske taal yn ‘e rjochtbank?

1. Kneppelfreed
2. De dei fan 'e taalstriid
3. Saailân rebûlje
4. Fryske tiisdei

Yn hokker jier wie Kneppelfreed?

1. 1951
2. 1956
3. 1961
4. 1966

Wêrom moasten twa boeren út Aldeboarn foar it gerjocht komme?

1. Se hiene harren kei op it lân fan in buorman delset
2. Se hiene in Fryske tekst op harren pleats skreaun
3. Se woene net mei in Hollânstalige plysje agint yn petear
4. Se hiene ‘molke’ en ‘sûpe’ op harren molkbussen skreaun

De rjochter woe it brûken fan ‘e Fryske taal net tastean.

Wat wie de namme fan 'e haadredakteur fan de Heerenveense koerier, dy ’t in beledigjend stik skreau oer dizze rjochter?

1. Pieter Jelles Troelstra
2. Ferdinand Domela Nieuwenhuis
3. Fedde Schurer
4. Rink van der Velde

Ferdiel de learlingen yn twatallen. Elke learling krijt in tekst mei dêryn missende wurden, allinne: de missende wurden yn 'e twa teksten binne ferskillend. De learlingen moatte dus troch fragen te stellen harren eigen missende wurden sjen te finen. 

1. Ferwurkje (Faze 2)

YNFORMAASJE-GAT

Stel inoar fragen en folje dyn eigen tekst oan

Lit de learlingen in artikel of foto út in krante, in tydskrift of online opsykje dat past by it tema fan dyn les. Lit de learlingen fertelle of opskriuwe wêrom ’t hy/sy dat passend fynt.

14. Fersekerje (Faze 3)

EEFKES SYKJE

Muorrekrante

Kneppelfreed

Checklist

1. Yn myn les meitsje ik in bewuste kar foar de taal/talen dy't ik ynset. Frysk/Ingelsk/meartalich.
2. Ik haw foar myn les in fakdoel en in taaldoel.
3. Ik aktivearje foarkennis op it mêd fan ynhâld en taal
4. Myn learlingen dogge aktyf mei: se hawwe ynteraksje yn it Frysk/Ingelsk en der wurdt safolle mooglik yn twatallen/groepkes wurke.

5. Der is in rike learomjouwing/multy mediale ynput.

• 
  
• 
  

6. Learlingen hawwe in dúdlike opdracht krigen foardat se begjinne mei lêzen, harkjen of sjen.

7. Learlingen wurkje aktyf oan taalûnderdielen as wurdskat, prate en/of skriuwe.

8. Der sit in kultureel of ynternasjonaal elemint yn myn les. (bygelyks EIO)

9. Skriuwopdrachten binne betsjuttingsfol en hawwe in realistysk publyk, doel en teksttype.

10. Learlingen krije feedback op sawol ynhâld as op taal.

 

EIO 1: relevante kennis oer Europa/Fryslân en de rest fan de wrâld. 

EIO 2: effektyf kommunisearje kinne yn in ynternasjonale of regionale omjouwing.

EIO 3: konstruktyf gearwurkje mei learlingen út oare lannen, doarpen/stêden.

EIO 4: ynformeel en yn bûtenskoalske ferbannen 

wurkje en leare.

EIO

Europeeske en 

ynternasjonale 

oriëntaasje

FTF

STATE

OF 

MIND

- Effisjinte foarm fan ûnderwiis, mear leare yn deselde tiid.

- Alle fakken hawwe baat by fersterking fan taal.

- Taal wurdt yn in betsjuttingsfolle kontekst brûkt.

- FÛ: Oandacht foar taal leit sa net allinnich by de taaldosint, mar ferantwurdlikheid wurdt breed droegen.

- PÛ: Oandacht foar taal wurdt net allinnich ynset tidens de taallessen, mar ek by oare lessen/projekten

- De (tsjeklist fan de) FakTaal Formule kin foar alle lessen in kwaliteitsslach opleverje.

Wat is it foardiel fan de FTF?

Gean yn groepkes by inoar sitten en besprek de ûndersteande fragen, wiis ien persoan oan dy't de weromkeppeling docht.

- Wat foar kânsen sjochsto foar de FTF foar dyn fak?

- Hokker tûkelteammen sjogge jimme?

- Wat foar kânsen sjogge jimme foar de FTF by jimme op skoalle?

Oan 'e slach

- Libbensdoelen

- Skoaldoelen

- Persoanlike leardoelen

- Kearndoelen

- Learlingdoelen

- Taalplan Frysk Doelen

- Taaldoelen en Fakdoelen

Doelrjochte wurkje

Hoe kom  

ik ta in goed 

doel?

hand out

Foarbyld FTF út 'e praktyk

Foarbyld FTF út 'e praktyk

Foarbyld FTF út 'e praktyk

Foar de kommende tiid:

Brûk de FTF sa faak as mooglik, meitsje it dy eigen, meitsje it ûnderdiel fan dyn lesprakyk. Help inoar!

Les 2

• Wurkfoarmen en materiaal
• Immersion en translanguaging
• FTF yn Taalplan Frysk 2030

Les 3

• Boarging
• Belied/ taalbelied

úttsjekke

Wat wie foar dy it
meast weardefol hjoed?

Wêr hast it meast sin om mei oan de slach te gean?