Analyse muziek

• Kunst Algemeen
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

Muziekanalyse

Muzikale elementen

• melodie
• ritme
• tempo
• dynamiek
• klankleur
• compositie

Muziek analyseren via:

• Melodie:  toonhoogte, de vorm van de melodie, de frasering (hoe de melodie in zinnen is verdeeld) en de motieven (kleine muzikale ideeën die herhaald en ontwikkeld worden).
• Tempo: de snelheid van het stuk (snel, gaande, traag) en de veranderingen in tempo (zoals versnellingen of vertragingen).
• Dynamiek: volume zoals stil (piano), luid (forte) en volumeveranderingen, zoals crescendi (geleidelijk luider) en decrescendi (geleidelijk zachter).
• Klankkleur: de unieke kwaliteiten van de instrumenten of stemmen die worden gebruikt
• Compositie:  de structuur en vorm van het stuk, zoals de indeling in bijvoorbeeld strofes en refreinen, de ontwikkeling van thema's en motieven, en de manier waarop de componist muzikale ideeën organiseert en presenteert.

02:30

Beluister Opzij, opzij, opzij van Herman van Veen.

Leg uit aan de hand van muzikale elementen waarom dit lied zo'n gehaaste indruk maakt.
Geef er minstens 2.

0

In 1924 schreef George Gershwin de musical Lady be good.
Fascinating rhythm, één van de bekendste songs, spreekt een groot publiek aan door de melodie en het tempo.

Beschrijf hoe Gershwin deze twee muzikale aspecten uitwerkt.

Beluister Rhapsody in Blue

• een pianoconcerto uit 1924 
• componist: George Gerswhin (1898-1937).

Na het beluisteren beantwoord je de vraag:

WAT neem je waar? (stap 1)

0

Wat neem je waar?
Melodie, tempo, dynamiek en klankkleur?

Rhapsody in Blue

George Gershwin (1898-1937) deed met het componeren van Rhapsody in Blue (1924) een poging om klassieke muziek en jazz samen te brengen. Voor dit pianoconcerto voegde hij aan het klassieke orkest een aantal saxofoons toe.

Rhapsody in Blue ging in première op 12 februari 1924 onder de titel: "Een experiment in moderne muziek". Het concert vond plaats in de Aeolian Hall in New York onder leiding van Paul Whiteman en met George Gershwin op de piano. Gershwin improviseerde de pianosolo’s. Omdat hij de pianopartituur pas na het concert schreef, is het niet duidelijk hoe de originele Rhapsody in Blue klonk.

Waarom wordt Rhapsody in Blue een ‘experiment in moderne muziek’ genoemd?

Wat is er experimenteel aan?

Van welke materialen en technieken maakte de kunstenaar gebruik? (stap 3)

Waarin verschilt een jazzorkest van een klassiek orkest?

Wat betekent rhapsody?
(Zoek gerust op!)

1. Een gedicht of muziekstuk dat uit losse fragmenten bestaat. De verschillende gedeelten worden aan elkaar verbonden door een overkoepelend thema.
2. Een gedicht dat uit vier regels bestaat. Het verwoordt vaak een korte levenswijsheid. Er wordt meestal een rijmschema gebruikt, en dit kan zowel gepaard (aabb), gekruist (abab) als omarmend (abba) zijn.
4. Muziekstuk met een thema van vier maten dat telkens herhaald wordt, telkens in een andere geïmproviseerde versie.

In welke maatschappelijke context schreef Gerschwin rhapsody in blue?

Je zou kunnen zeggen dat George Gershwin Rhapsody in blue de veelvormige kleurigheid van Amerika uitdrukt.

Leg dit uit aan de hand van drie aspecten van de muziek: melodie, ritme en tempo.

HOE? In een schema

Muziek
Melodie:
Toonduur
Tempo:
Dynamiek:
Klankkleur:

Wat kun je zeggen over de
melodie
in Le Sacre du Printemps?

HOE? In een schema

Muziek
Melodie: laag met hoge accenten
Toonduur:
Tempo:
Dynamiek:
Klankkleur:

Wat kun je zeggen over de
toonduur
in Le Sacre du Printemps?

HOE? In een schema

Muziek
Melodie: Hoofdz. laag met hoge accenten
Toonduur: Zeer wisselend
Tempo:
Dynamiek:
Klankkleur:

Wat kun je zeggen over de
TEMPO
in Le Sacre du Printemps?

HOE? In een schema

Muziek
Melodie: Hoofdz. laag met hoge accenten
Toonduur: Zeer wisselend
Tempo: Snel
Dynamiek:
Klankkleur:

Wat kun je zeggen over de
DYNAMIEK
in Le Sacre du Printemps?

HOE? In een schema

Muziek
Melodie: Hoofdz. laag met hoge accenten
Toonduur: Zeer wisselend
Tempo: Snel
Dynamiek: Zeer dynamisch
Klankkleur:

Wat kun je zeggen over de
KLANKLEUR
in Le Sacre du Printemps?

HOE? In een schema

Muziek
Melodie: Hoofdz. laag met hoge accenten
Toonduur: Zeer wisselend
Tempo: Snel
Dynamiek: Zeer dynamisch
Klankkleur: Dramatische Regenboog