Bs 5 houding en beweging Bs 6 Blessures

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

5.5 - Houding en beweging 

houding en beweging 

lesdoelen van vandaag

•  Je kunt aangeven wat een goede lichaamshouding is en hoe je hiermee rugklachten kunt voorkomen. 
• Je kunt van enkele blessures beschrijven wat er aan de hand is. 
• Je kunt beschrijven hoe je blessures kunt voorkomen. 

Welke functie van het skelet zie je het beste terug bij de schedel?

1. Het skelet geeft vorm aan het lichaam
2. Het skelet beschermt kwetsbare organen
3. Het skelet maakt het lichaam stevig
4. Het skelet zorgt dat het lichaam kan bewegen

Topganger

Teenganger

Zoolganger

Geel beenmerg

Rood beenmerg

vet opslag

Aanmaak van bloedcellen

Platte beenderen

Pijpbeenderen

Zorgt kalk of lijmstof voor stevigheid?

1. Kalk
2. Lijmstof

Gewricht

Naad

Vergroeid

Kraakbeen

Er is geen beweging mogelijk bij de volgende beenverbindingen

1. Naden
2. Gewricht
3. Kraakbeen
4. Vergroeid

Welke beenverbinding zit er tussen de wervels?

1. Naden
2. Vergroeid
3. Kraakbeen
4. Gewricht

Wat is het meest bewegelijk gewricht?

1. kogelgewricht
2. scharniergewricht
3. rolgewricht

Waardoor kunnen botten in een gewricht gemakkelijk langs elkaar bewegen?

1. Door gewrichtssmeer
2. Door gewrichtsbanden
3. Door kraakbeen
4. Door de beenverbinding

Welk gewricht is dit?

1. kogelgewricht
2. scharniergewricht
3. Rolgericht
4. Atlas en draaier

Welk gewricht is dit?

1. kogelgewricht
2. scharniergewricht
3. Rolgewricht

Gewrichtskogel

Gewrichtskapsel

Gewrichtskom

Gewrichtssmeer

Gewrichtskapsel

Kapselband

Kraakbeenlaagje

Houdt botten bij elkaar

Geeft extra stevigheid aan grote gewrichten

Bescherming van botten tegen slijtage

Soepel bewegen van het gewricht

Hoe noem je 2 tegengesteld werkende spieren?

1. Synergisten
2. Willekeurigw spieren
3. Onwillekeurige spieren
4. Antagonisten

Waar zitten pezen?

1. Tussen 2 gewrichten
2. Tussen botten en spieren
3. Tussen gewrichten en spieren
4. Tussen 2 spieren

Wat is de juiste volgorde van groot naar klein

1. Spieren spiercellen spierstelsel
2. Spierstelsel Spieren Spiercellen
3. Spiercellen spieren spierstelsel

Als een spier samentrekt:

hoe lang kun jij dit?

De plank is een statische oefening, wat inhoudt dat je je lichaam een tijdje in een bepaalde houding moet houden zonder te bewegen.

1. wordt de spier korter en dunner
2. wordt de spier langer en dikker
3. wordt de spier korter en dikker
4. wordt de spier langer en dunner

spier

spierbundel

pees

spiervezel

Houding en beweging

Bewegen is belangrijk

Je krijgt er een goede conditie van.

Je spieren kunnen beter presteren. 

Je krijgt minder snel blessures. 

Dubbele-S-vorm

• Door deze vorm kan je wervelkolom schokken opvangen als je
• loopt. 
• De tussenschijfwervels zijn een soort schokdempers.
• Rugspieren die aan de wervels vast zitten zorgen ervoor dat
• deze stand wordt vastgehouden. 

De dubbele S-vorm

• Door deze vorm kan je wervelkolom
   schokken opvangen als je loopt. 
• De tussenwervelschijven zijn een soort
    schokdempers.
• Rugspieren die aan de wervels vast zitten
    zorgen ervoor dat deze stand wordt
    vastgehouden. 

Wervelkolom

De wervelkolom bestaat uit wervels met tussen de wervels steeds een schijfje kraakbeen. Die schijfjes noem je tussenwervelschijven.

Door de tussenwervelschijven is de rug een beetje flexibel.

Lichaamshouding

Door een verkeerde lichaamshouding kan de wervelkolom scheef komen te staan. Hierdoor komt er op één kant van de wervelkolom meer druk te staan. Sommige spieren moeten dan harder werken en kunnen overbelast raken.

Rughernia

Zithouding

Om de kans op nek- en rugklachten te verminderen moet je een goede lichaamshouding aannemen. Ook een goede zithouding is daarbij ook belangrijk. 

• Zit rechtop: wervelkolom dubbele-S-vorm
• Ellebogen in een hoek van 90 graden
• Knieën in een hoek van 90 graden
• Let ook op de houding van je nek.

Uitdaging! 

Kunnen jullie de hele les in een goede houding zitten? 

- billen achterin je stoel

- rug recht

- benen recht naar voren en een beetje uit elkaar

0

Tilhouding

Door een slechte houding kan de wervelkolom scheef gaan staan

1. Waar
2. Niet waar

Welke houding is goed?

1. eerste
2. tweede
3. derde
4. vierde

Welke houding is goed?

1. Links
2. Rechts
3. Beide
4. Geen van beide

Hoe kunnen rugklachten ontstaan door een slechte lichaamshouding?

1. Door een scheve houding kunnen de rugspieren overbelast raken
2. Door een scheve houding kunnen de rugspieren te slap worden
3. Door een scheve houding krijgt de wervelkolom een dubbele-S-vorm.

Waarom is een goede houding belangrijk?

1. om rugklachten te voorkomen
2. om er mooi uit te zien
3. om sterker te worden
4. om zo lang mogelijk te zijn

Als een spier samentrekt:

hoe lang kun jij dit?

De plank is een statische oefening, wat inhoudt dat je je lichaam een tijdje in een bepaalde houding moet houden zonder te bewegen.

1. wordt de spier korter en dunner
2. wordt de spier langer en dikker
3. wordt de spier korter en dikker
4. wordt de spier langer en dunner

Bij welke plaatje heeft de persoon een goede houding?

    A                 B               C

Hoe kan je het beste je tas dragen (gelet op je houding)?

1. afbeelding 2
2. afbeelding 3
3. afbeelding 4

Spierblessure

spierpijn: 

• door grotere belasting spieren
• meestal paar dagen

spierscheuring:

• door te sterke inspanning of een plotselinge beweging
• geneest meestal door rust (+ matige beweging)
• hamstring
• kuitspier: 'zweepslag'

spierkramp:

doordat er te weinig bloed naar de spier stroomt

samentrekken van alle spiervezels tegelijk

masseren helpt

Ontsteking van pezen

ontstekingen:

• door overbelasting van de spieren
• elleboog: 'tennisarm'

Een tennisarm is een voorbeeld van RSI: een verzamelnaam voor klachten die ontstaan door te vaak achter elkaar dezelfde beweging te maken.

Bot blessure

Blessures aan botten: botbreuken:

• goed te zien op rontgenfoto's
• Met gips botten op hun plek houden.
• rechtzetten of operatie met platen en schroeven.

Gewrichtsblessure

Blessures aan gewrichten: voetbalknie:

• stukje kraakbeen in knie (meniscus) is gescheurd
• meestal zijn de kniebanden of de kruisbanden ook gescheurd
• genezen door rust of operatie

Kneuzing

• beschadiging van weefsel zonder dat er iets gescheurd of gebroken is
• door een stoot, stomp of trap
• bloeduitstorting/blauwe plek door inwendige bloeding
• koelen met ijs(water)
• drukverband bij ernstige gevallen

Verzwikking/verstuiking

• kneuzing van een gewricht
• kapselbanden en gewrichtskapsel zijn opgerekt
• bij ernstige verzwikking kunnen de banden scheuren en het kraakbeen in het gewricht beschadigen

Ontwrichting

• gewrichtskogel schiet uit de gewrichtskom ('uit de kom')
• schiet soms zelf weer terug
• weer op zijn plaats brengen door een arts

Blessures voorkomen door een warming-up en 

cooling down

Botbreuk:

Wordt opgelost door het bot te zetten.

Daarna zorgt gips ervoor dat het bot niet kan verschuiven.

Ondertussen moet het bot weer vastgroeien.

Kneuzing:

• meestal door stoot, stomp of trap
• plek wordt dik en soms blauw door vocht. Koelen kan dit tegengaan.
  

Verzwikking:

• kneuzing van gewricht
• blauwe plek + dik
• enkel 
  

Ontwrichting:

• bv. door verkeerd vallen
• gewrichtskogel uit de kom
• gaat soms vanzelf weer terug of dit wordt gedaan door de arts
  

Spierpijn:

• vaak na inspanning die je niet gewend bent
• of sterke afkoeling van spieren
  

Spierscheuring:

• door te sterke inspanning of een plotselinge beweging
• geneest meestal door rust en soms een operatie
  

Botbreuk:

• vaak door te vallen
• ze moeten in de goede stand aan elkaar groeien. Staan ze scheef? Dan worden ze gezet. Meestal gips, soms schroeven
  

 Welke sportblessure zie je in de afbeelding?

1. een botbreuk
2. een ontwrichting
3. een verzwikking

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

Waarom wordt bij een botbreuk een gipsverband aangelegd?

1. Om de bothelften in de goede stand te houden
2. Om inwendige bloedingen tegen te gaan
3. Om de pijn te verminderen