autisme pedagogiek

• Frans
• HBO
• Studiejaar 3

Docent in het Voortgezet Onderwijs

ASS

Autisme

Schrijf

ASS wordt vier keer vaker vastgesteld bij jongens dan bij meisjes

1. Waar
2. Niet waar

Een ander woord voor autisme is een informatieverwerkingsstoornis.

1. Waar
2. Niet waar

Kinderen met ASS hebben moeite om de context te gebruiken bij het begrijpen van bedoelingen

1. Waar
2. Niet waar

Kinderen met ASS hebben moeite om de context te gebruiken bij het begrijpen van bedoelingen

1. Waar
2. Niet waar

Docent in het Voortgezet Onderwijs

ASS - Kenmerken

Hoe ervaart een kind met ASS de wereld?

Overprikkeling

Docent in het Voortgezet Onderwijs

ASS

Wat is Autisme Spectrum Stoornis (ASS)?

• Dé autist bestaat niet

ASS is een diagnose die pas sinds 2013 bestaat. Hiervoor werden diagnoses als PDD-NOS, klassiek autisme en Asperger gegeven. Tegenwoordig vallen deze drie onder het containerbegrip ASS.

De diagnose ASS geeft dus aan dat iemand een kenmerken binnen het spectrum heeft. Na onderzoek volgt een persoonlijke "streepjescode". Deze kan zich dus op verschillende manieren uiten. In 2013 is in de DSM-5 vastgesteld hoe de diagnose ASS vastgesteld kan worden.

Autisme - terminologie

• De term ASS (Autisme Spectrum Stoornis) omvat alle vormen van autisme sinds 2014
  

syndroom van Kanner

syndroom van Asperger

PDD-NOS (Pervasive Developmental Disorder-Not Otherwise Specified)

MCDD (Multiple Complex Developmental Disorder)

ASS --> aangeboren stoornis

--> veel meer prikkels (min of meer) bewust waargenomen dan bij andere mensen

--> zenuwstelsel heeft een te hoog alertheidsniveau

 

Autisme - terminologie

• Comorbiditeit: ADHD (ca. 30%), OCD (Obsessive Compulsive Disorder), angst en depressieve stoornis of Tourette, maar ook vaak met hoogbegaafheid.
  
• 1% van de Nederlandse bevolking lijdt aan ASS – Verhouding: jongens/meisjes is 4:1
  
• 10% van de mensen met ASS heeft een savant, een specifieke bezigheid waar ze onwaarschijnlijk goed in zijn.

Autisme – kenmerken en verschijningsvormen in de klas

Onder meer:

o Problemen op sociaal gebied/minder goed ontwikkelde sociale intuïtie
o Moeite met (onverwachte) verandering
o Dingen heel letterlijk nemen
o Eerlijk en recht door zee
o Goed in analyseren
o Niet graag over koetjes en kalfjes praten
o Moeite met het bewaren van overzicht
o Loyaal

o Buiten vaste kaders kunnen denken

o Nauwkeurig

o Over- of juist ongevoelig voor zintuiglijke prikkels

o Heel intensief bezig zijn met een beperkt aantal onderwerpen

o Hyperfocus

o Tragere informatieverwerking

Docent in het Voortgezet Onderwijs

ASS - Kenmerken en gevolgen voor in de klas

Moeilijk contact maken; oogcontact

Gebrekkige centrale coherentie

Gebrekkige executieve functies; plannen, prioriteiten, emoties..

Context moeilijk

Gezichtsuitdrukkingen

Verandering is moeilijk

Aandacht verdelen 

Stress

Zwak werkgeheugen

Nadelen

Docent in het Voortgezet Onderwijs

ASS - Kenmerken en gevolgen voor in de klas

Focus

Eerlijk

Visueel goed geheugen (fotografisch)

Afspraak = afspraak

Opmerkzaam; verandering en details

Onderzoekend

Beleefd

Kunnen goed alleen zijn

Nauwkeurig

Voordelen

Autisme – Aanbevolen aanpak(ken) en ondersteuning in de klas

• Laat merken dat je vertrouwen hebt in de leerling 
  
• Biedt structuur 
• Wees zakelijk in de benadering (niet emotioneel)
• Ondersteun groepsvorming 
• Wees zeer concreet in je bewoordingen
• Handelingsplan kan uitkomst bieden
• Betrek ook de ouders hierbij

Tips:   
-Vast maatje 

-Vast contactpersoon

-Regelmatige evaluatie

Docent in het Voortgezet Onderwijs

ASS - Leerkrachtgedrag

Afsluitende tips voor docenten

Do's

Don't's

• Integrale aanpak; steun thuis, leerling, eventuele behandelaar.
• Creëer een rustige en veilige omgeving
• Geef structuur en voorspelbaarheid
• Kondig veranderingen vroegtijdig aan
  
• Visualiseer uitleg
• Noem naam voordat je leerling aanspreekt
  
• Herhaal instructie
• Taken in kleine stappen uitleggen
• Sluit aan bij interesses van de leerling; dit verhoogt de motivatie.
• Communicatie; wees duidelijk.
• Geef complimenten.

• Straffen
• Discussies aangaan
• Tot samenwerking dwingen
• Ongewenst aanraken
• Werkdruk verhogen
• Pas op met grapjes maken

Bronnen

 Geerts, W., & Van Kralingen, R. (2020). Handboek voor leraren. Coutinho.

Horeweg, A. (2015/2018). Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs. Lannoo. 

Nederlandse vereniging voor autisme (z.d.). Hoe kan ik autisme herkennen? Geraadpleegd op 14 december 2021, van https://www.autisme.nl/over-autisme/wat-is-autisme/hoe-kan-ik-autisme-herkennen