Hoe wordt Nederland bestuurd?

• Burgerschapskunde
• Basisschool
• Groep 6-8

Vrede en Vrijheid

Bezoek Den Haag- hart van onze parlementaire democratie

Vertel dat je deze les geeft omdat we naar Den Haag gaan. Het hart van onze democratie. Recente voorkennis: weten de leerlingen wie er in Den Haag voor ons werken? 

Oudere voorkennis: Weten de leerlingen wat een democratie is?

Wat weet je al? Hoe wordt Nederland bestuurd?
(politiek)

Stel deze vraag. Wat weten de kinderen van de politiek in Nederland en hoe wordt het land bestuurd? 

Dit kan dus van alles zijn. Rutte tot Wilders. Van burgemeesters tot aan de EU. Alles mag, dit doe je om de voorkennis te checken. 

Video's, gesprekken en quizjes!

Je leert deze les meer over het bestuur van Nederland. Let op: je krijgt video's te zien, gaat samen overleggen maar krijgt ook steeds quizvragen tussendoor om te checken wat je hebt geleerd en onthouden!

Korte uitleg wat de les inhoudt. Je mag de winnaar van de quiz (top 3) een groen kaartje geven. Doe ik altijd. Worden ze competitief door :)

Dit filmpje geeft beknopt weer hoe het werk. Zeg tegen de kinderen dat ze goed moeten opletten, want straks volgen er vragen over wat er zojuist verteld is. 

Wat voor soort democratie is Nederland?

Hebben ze goed opgelet? Dan kunnen ze dit antwoord geven. 

(Parlementaire) democratie: 

Dat betekent dat het volk bepaalt wie het land mag vertegenwoordigen in de Tweede Kamer. De winnaars van de verkiezingen vormen het kabinet. Zij gaan de plannen uitvoeren die de Tweede Kamer goedkeurt.

Maar wat is het kabinet dan? 

Het kabinet is het actieve bestuur van ons land, het zijn alle ministers en staatssecretarissen. 

Heb je het onthouden? Wie voert welke taak uit?

Neemt beslissingen die in de gemeente uitgevoerd moeten worden

Voeren de besluiten van de gemeenteraad uit 

Vertegenwoordigen de burgers in de provincie (eens in de vier jaar zijn daar verkiezingen voor) 

Bedenken de plannen voor het land (eens in de vier jaar zijn daar verkiezingen voor)

Gemeenteraad 

Wethouders

Provinciale staten

Kabinet

Weten ze het nog? 

Wat komt in je op bij het woord 'verkiezingen'

Voorkennis.

Recent waren verkiezingen Waterschap en Provinciale Staten. Voor die 2e heeft heel leerjaar 2 zelf gestemd op school. Indien ze hun id of schoolpas bij zich hadden. 

Wat weten ze allemaal van verkiezingen? Wat hoort er bij, hoe werkt het, waarom doen we dat. 

Ook dit is om te peilen hoeveel ze er al van weten. 

Eerste kamer 

Tweede kamer 

Landelijke verkiezingen. Wie beslist wie er in de Tweede Kamer zit? En wat is de Eerste Kamer eigenlijk?

Eerste kamer = indirect door leden van de provinciale staten.

Tweede kamer = direct door de burgers.

Tweede Kamer stemt welke wetten worden uitgevoerd. En de Eerste Kamer controleert of deze wetten wel correct zijn geschreven. Het is een laatste check. Helaas stemmen Eerste Kamerleden tegenwoordig niet meer als controle maar gebruiken ze hun stemrecht om wetten te blokkeren.

Tweede kamer

Dus we gaan naar het hart van de democratie. Onze volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer. Wat weten jullie nog over de Tweede Kamer?

Beknopte versie van wat er in de Tweede kamer allemaal plaatsvindt. 

Welke partijen/partijleiders ken je?

In het filmpje wordt er verteld dat er in de kamer allerlei partijen zitten, met allemaal een x aantal stoelen en eigen standpunten. Deze moeten voor een nieuw kabinet een coalitie vormen. Een samenwerking. 

Welke partijen kennen de leerlingen nog? Of misschien kennen ze wel een paar partijleiders? 

Standpunten

Mensen hebben verschillende meningen. Politieke partijen hebben uiteenlopende standpunten. Wat zijn standpunten ook alweer?

Vraag de leerlingen wat een standpunt is. 

Winnaars verkiezingen Het Perron

• BBB 

• VVD
  
• PVV 

In deze dia vertel jij als leerkracht hoe een politieke partij werkt. 

Elke partij heeft zijn eigen standpunten. Dit heeft betrekking op allerlei onderwerpen zoals onderwijs, zorg, discriminatie, etc.

Een aantal weken voor de verkiezingen wordt er campagne gehouden om Nederland te overtuigen van hun standpunten en uiteindelijk zoveel mogelijk stemmen te krijgen op 17 maart. Dit noem je campagne voeren. 

Misschien hebben de kinderen wel in het dorp een bord gezien met alle partijposters erop?

De lijsttrekker is het aanspreekpunt van de partij en staat de pers en het volk te woord over hun standpunten. Tijdens het campagnevoeren zal je deze mensen dan ook aan het woord zien tijdens debatten. 

Weten de kinderen wat een debat is?

Mark Rutte is een van die lijsttrekkers, hij is lijsttrekker van de VVD (en natuurlijk ook onze minister-president). 

De leerlingen hebben zelf ook een stemwijzer ingevuld. Daar kwam een partij uit. Sommigen hebben wel op die partij gestemd bij de leerling verkiezingen. Anderen hebben toch een andere partij gekozen. De uitkomst van onze verkiezing was 1 BBB 2 PVV 3 VVD. Bespreek die uitkomst. 

Coalitie

Dus de BBB, VVD en PVV hebben jullie verkiezingen gewonnen. Dus zullen ze moeten samenwerken om te regeren. Wie zal welk punt het belangrijkst vinden?

a. Gratis zorg.

b. Meer geld nodig dus meer belasting betalen.

c. Meer parken om leuke dingen te doen.

De verkiezingen zijn geweest en 3 partijen hadden veruit de meeste stemmen. Zij moeten nu gaan samenwerken om te regeren (een coalitie vormen). Gaat dat lukken? 

Denk je dat ze ondanks hun verschillende standpunten wel kunnen samenwerken? Want dat is wat de regering (kabinet) moet doen. 

Bij welke partij hoort dit standpunt?
Minder regels voor boeren en de regering moet verduurzaming betalen.

BBB

Bij welke partij hoort dit standpunt? Iedereen vanaf 14 jaar moet als volwassene worden gestraft.

PVV

Bij welke partij hoort dit standpunt? Lagere belastingen en minder regels voor bedrijven.

VVD

Welke standpunten vindt jij zelf belangrijk?

Dit als voorbereiding op samenwerking coalitie.

Coalitie

Dus de BBB, VVD en PVV hebben jullie verkiezingen gewonnen. Dus zullen ze moeten samenwerken om te regeren. Welke partij zal welk punt het belangrijkst vinden?

a. Gratis zorg.

b. Meer geld nodig dus meer belasting betalen.

c. Meer parken om leuke dingen te doen.

Elke partij heeft zijn eigen standpunten. Dit heeft betrekking op allerlei onderwerpen zoals onderwijs, zorg, discriminatie, etc. 

Over deze 3 standpunten kunnen partijen overeenkomsten hebben. Wat samenwerken makkelijker maakt. Waarom zal de VVD het 3e punt minder belangrijk vinden dat het 2e punt bijvoorbeeld?

Er zijn veel standpunten genoemd. Kies er 1. Wat zou jij willen doen om Nederland beter te maken?

Eigen mening. Onderbouwen en groepsgesprek kan bij volgende dia.

Steek je vinger op om uit te leggen. Wie moeten ervoor zorgen dat jouw plan lukt? Waarmee moet dat plan worden betaald? Is iedereen het daarmee eens in de klas?

Wie? Dus bijvoorbeeld bouwbedrijven of de lokale gemeente, de belasting betaler want het kost waarschijnlijk geld. Of juist de grote bedrijven? 

Je kunt per plan kinderen naar rechts of links laten gaan als ze het ergens mee eens of oneens zijn. 

Checklist voor je naar Den Haag gaat

a. Zou je zelf gaan stemmen als je 18 bent?

b. Waarom is het belangrijk om te stemmen?

c. Weet je nu wat een coalitie is?

d. Wie zou er wel minister willen worden? Waarvan? En wat zou je belangrijkste standpunt zijn?

Etc.

Afrondende vragen. 

Dus... het valt niet mee om overeenkomsten te vinden. Daarom gaat het er soms fel aan toe in de Tweede Kamer. Maar vergeet niet dat de volksvertegenwoordiging er zit voor ons, de burgers!

Veel plezier bij onze parlementaire democratie. En vergeet niet: blijf in gesprek ;)