Ontwikkeling 2 les 3

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

De ontwikkeling van de peuter/kleuter

Inhoud van de les

De motorische ontwikkeling

De cognitieve ontwikkeling

De sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling

De groeiende hersenen

• Van alle delen van het lichaam groeien de hersenen het snelst.
• Als een kind 5 jaar oud is, hebben zijn hersenen bijna de grootte en het gewicht van een gemiddelde volwassene (90 procent).
• Deze snelle groei van de hersenen helpt ook bij de ontwikkeling van meer ingewikkelde fijne en grove motorische vaardigheden.

De ontwikkeling van de zintuigen

• Dankzij de ontwikkeling van de hersenen krijgen ook de zintuigen de gelegenheid om te ontwikkelen. 
• De rijping van de hersenen leidt bijvoorbeeld tot een betere beheersing van oogbewegingen en tot een beter vermogen om scherp te stellen.
• Als ze beginnen met lezen richten ze zich vaak alleen op de eerste letter van een woord en doen ze een gok naar de rest, wat logischerwijs naar veel fouten leidt.
• Pas als ze een jaar of 6 zijn kunnen ze effectief scherp stellen met hun ogen. 

De grove motoriek

• De voortuitgang op het gebied van de grove motoriek houdt verband met de ontwikkeling van de hersenen die te maken hebben met evenwicht en coördinatie.
• Daarnaast ontwikkelen motorische vaardigheden bij de peuter/kleuter ook snel doordat ze veel oefenen. 

Genderverschillen in grove motorische vaardigheden

De meeste jongens zijn over het algemeen sterker dan meisjes en ze kunnen verder gooien en hoger springen dan meisjes.

Meisjes zijn meestal beter dan jongens in activiteiten waar coördinatie van armen en benen nodig is. Zo kunnen zij bijvoorbeeld beter een handstand of op een voet balanceren. 

 

Een kind kan pas zindelijk worden als hij/zij zelf aangeeft hier klaar voor te zijn

Eens

Oneens

Motorische ontwikkeling : zindelijk worden

Volgens de richtlijnen van de Jeugd Gezondheidszorg in Nederland kan een kind pas zindelijk worden wanneer zij zelf aangeven hier klaar voor te zijn.

Pas met 12 maanden hebben kinderen controle over hun ingewanden en blaas, de zes maanden erna is die controle nog minimaal.

Zindelijk worden

Wanneer ze er aan toe zijn om zindelijk te worden zie je dit terug in hun gedrag, namelijk:

• Ze blijven minstens 2 uur achter elkaar droog of worden droog wakker na hun slaapje.
• Hebben een regelmatige en voorspelbare stoelgang.
• Geven door middel van gezichtsuitdrukkingen of woorden aan dat ze naar het toilet moeten.
• Kunnen zelfstandig naar het toilet komen en zich zonder hulp uitkleden.
• Vinden het vervelend om met een vieze luier rond te lopen.

De cognitieve ontwikkeling

Theorie van Piaget

• Onderdeel van het cognitivisme, het denken in schema's en stadiums.
• De cognitieve ontwikkeling van de kleuter bevind zich in de preoperationele stadium:
• het gebruik van symbolisch denken groeit, het vermogen om te redeneren ontstaat en het gebruik van begrippen neemt toe.

Symboolgebruik

Betekenis: Het vermogen om een symbool, een woord of object die je in je gedachten hebt toe te kunnen passen als iets niet fysiek aanwezig is.

Voorbeeld: De symbolische gedachten voor een auto te gebruiken  en  begrijpen dat een speelgoedautootje kenmerkend is voor een echte auto.

Uitleg voorbeeld: dankzij hun vermogen om symbolen te gebruiken hoeven kinderen geen directe ervaring te hebben met een echte auto om het doel en het gebruik van een auto te begrijpen. 

Centratie & Conservatie

1. zoek bovenstaande begrippen op 
2. leg ze kort uit in je eigen woorden
3. schrijf dit voor jezelf op 

*hierna volgt een pauze

Centratie

Het onvermogen van jonge kinderen om zich op meer dan een aspect te kunnen concentreren, ze kunnen zich niet op alle beschikbare informatie richten.

Voorbeeld uit video: het visuele beeld domineert hun denken. Ze baseren hun antwoord niet op hun begrip van hoeveelheden, maar richten zich op de uiterlijke verschijning van de kersen.

Conservatie

Betekenis: het inzicht dat het kwantiteit niet gerelateerd is aan de opstelling en de uiterlijke verschijning van het voorwerp.

Egocentrisme

Betekenis: het onvermogen om zich te verplaatsen in anderen.

Peuters/kleuters begrijpen niet dat anderen dingen op een andere manier zien dan zijzelf. 

Door hun egocentrisme maken kinderen zich geen zorgen over hun non-verbale gedrag en over de invloed die dat op anderen heeft.

De sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling

Zelfbeeld wordt ontwikkeld: hun identiteit of de opvattingen die zij van zichzelf als persoon hebben.

Genderidentiteit

• Op hun 2e levensjaar geven kinderen zichzelf en anderen in hun omgeving consistent het label 'mannelijk' of 'vrouwelijk'.
• Een van de manieren waarop het gender zich gaat uiten is tijdens het spelen. In de peuter- en kleutertijd doen jongens meer wilde spelletjes dan meisjes, terwijl meisjes zich vaker bezighouden met georganiseerde spelletjes en rollenspellen.

Identificatie

Het proces waarbij kinderen proberen gelijk te zijn aan de ouder van dezelfde sekse en waarbij ze de attitudes en waarden van deze ouder overnemen.

Bij meisjes speelt als ze ongeveer 5 jaar oud zijn het elektracomplex op en bij jongens het oedipuscomplex,

zoek op wat deze begrippen betekenen.