3.2 Athene en Sparta

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

3.2 Athene en Sparta

3.2 Athene en Sparta

De beschaving overwint

594 v.Chr. : Spanningen tussen arm en rijk. Solon komt met een oplossing:

1 Verkopen van mensen als slaaf verboden

2 Rijken mogen geen graan meer verkopen aan het buitenland

3 Bezit bepaalt hoeveel invloed je hebt op het bestuur i.p.v. afkomst

Solon’s verandering zorgt niet voor een oplossing voor de armoede. Het blijft onrustig

546 v Chr. : Piseistratos

• Hij geeft arme boeren lening om handelsgewassen te verbouwen

• Sticht een kolonie voor extra graan

Hippias volgt Piseistratos op: gebruikt veel geweld.

Opstand! Leider van de opstand = Cleisthenes

• Iedere vrije Atheense man mag voortaan stemmen in de volksvergadering. Zij kiezen de bestuurders van de stad. (Atheense Democratie).

• Ostracisme moet tirannie voorkomen 

Ostracisme

Ostracisme =

Manier voor de volksvergadering om te stemmen wie ze willen verbannen

Ook wel 'schervengericht' genoemd.

Tirannie in Athene

- De gewone Atheners wilden geen tiran meer.

democratie Manier van besturen waarbij het volk invloed heeft op het bestuur.

De samenleving van Athene

1. Atheense mannen, zij hadden stemrecht.
   
   
2. Niet-Atheense mannen, zij hadden geen stemrecht.
   
   
3. Vrouwen.
   
   
4. Slaven.
   
   

• Maatschappij is een ander woord voor samenleving

Heerschappij van het volk

- Alle Atheense mannen mochten stemmen / besturen in de volksvergadering

- Dagelijks bestuur: raad van 500

- Vergoeding voor mannen die van veraf kwamen.

Heerschappij van het volk

burger

Inwoner die bepaalde rechten heeft, zoals het recht om mee te doen aan het bestuur.

volksvergadering

Vergadering van burgers over het bestuur.

directe democratie

Een democratie waarbij burgers zelf mee mogen praten en stemmen.

Verschillen tussen Athene en Sparta

Sparta: Monarchie, 2 koningen en een raad van oude mannen.

Jongens werden opgeleid tot soldaat

Harde maatschappij.

Athene: democratie

Jongens werden onderricht in lezen, kunst, muziek en sport. Zij moesten een burger worden.

De samenleving van Sparta

Sparta als stadstaat:

• Geen Akropolis
• Lag op een open vlakte

Gevolg: extra sterk leger was nodig
Gevolg: mannen hielden zich alleen met militaire zaken bezig
Doel: opvoeden tot goede soldaten/gedisciplineerde mensen 

Sparta

• ook een volksvertegenwoordiging, maar minder macht dan in Athene
• raad van 30 oude wijze mannen
•  2 koningen: legeraanvoerders bij oorlog
• 5 opzichters uit angst voor Tiran

De Perzen vallen aan

De Perzen vallen aan

Athene en Sparta werken samen om de Perzen te verslaan. De Perzen hadden Turkije veroverd en wilden daarna Griekenland innemen. (492-479 v.Chr.)

Sparta=landleger / Athene= Marine

bondgenootschap Een verbond van landen, groepen of personen die elkaar helpen in een oorlog.

Oorlog in Griekenland

Athene ging zich steeds machtiger gedragen en onderwierp andere stadstaten onder haal controle.

Sparta wil voorkomen dat Athene gaat overheersen en er ontstaat een oorlog tussen twee Griekse bondgenootschappen: De Peloponesische oorlog

Oorlog in Griekenland

Oorlog in Griekenland

Ik ben de heerser in deze polis omdat mijn vader dat ook was 

In deze polis nemen we de beslissingen met alle burgers samen

Ik weet wat het beste is voor deze polis. Goed dat ik hier de macht heb gegrepen! 

Laat dat besturen maar aan ons over. Wij hebben er verstand van en er de tijd voor 

Monarchie

Aristocratie

Tirannie

Democratie

Polis Athene

Niet in de polis Athene

Monarchie

Tiran

Democratie

Schervengericht

Aristocratie

Volksvergadering