Welke verschillen heb je gezien tussen jouw leven en de levens van Yoseva, Maticha en Kenny? En welke overeenkomsten?
Wat was er anders aan hun levens in Suriname dan je had verwacht?
Wat lijkt je leuk aan het leven van de kinderen in de documentaire? Wat lijkt je minder leuk?
Slide 4 - Tekstslide
Vragen over opgroeien in verschillende landen
Welke verschillen heb je gezien tussen jouw leven en de levens van Yoseva, Maticha en Kenny? En welke overeenkomsten? Eigen antwoorden
Wat was er anders aan hun levens in Suriname dan je had verwacht? Eigen antwoorden
Wat lijkt je leuk aan het leven van de kinderen in de documentaire? Wat lijkt je minder leuk? Eigen antwoorden
Hier zie je de tapijtslang en wasi uit de film. Weten jullie nog wat hierover is verteld in de documentaire?
Wat vind je ervan dat deze verhalen zo belangrijk zijn voor de bewoners van Pikin Slee?
Geloof jij zelf ook in een God of iets anders? Of zijn er bepaalde voorwerpen, momenten of liedjes die voor jou een bijzondere betekenis hebben? Leg je antwoorden uit.
Slide 5 - Tekstslide
Vragen over geloof en spiritualiteit
Hier zie je de tapijtslang en wasi uit de film. Weten jullie nog wat hierover is verteld in de documentaire? "Dit is een heilige slang. Als je hem doodt, raak je bezeten door zijn geest. Maar we leven hier samen met hem zonder dat hij ons iets aandoet." "Als je een wasi krijgt, ga je naar het bos om kruiden te plukken. Daarna ga je ze met water en kalk mengen om te baden." "We gebruiken deze bladeren om de ziel los te maken van de doden. [...] We scheiden het kwade van het goede."
Wat vind je ervan dat deze verhalen zo belangrijk zijn voor de bewoners van Pikin Slee? Eigen antwoorden
Geloof jij zelf ook in een God of iets anders? Of zijn er bepaalde voorwerpen, momenten of liedjes die voor jou een bijzondere betekenis hebben? Leg je antwoorden uit. Eigen antwoorden
Veel van de Surinaamse verhalen en tradities die je in de film ziet komen uit West-Afrika, waar de voorouders van de dorpsbewoners woonden voor ze tot slaaf werden gemaakt en over de oceaan werden gebracht. Ook Nederland deed aan slavenhandel en werd er rijk van. Vanaf het begin van de slavernij zijn er mensen geweest die wegvluchtten van de plantages. Het dorp waar Yoseva, Kenny en Maticha wonen, Pikin Slee, is ontstaan doordat tot slaaf gemaakten vluchtten van de plantages. Sommige van hen werden geholpen door vrijheidsstrijders zoals Boni en Kapitein Broos, en door de inheemsen, de mensen die al in Suriname woonden.
De antwoorden op de volgende vragen mag je opzoeken op internet.
Slide 6 - Tekstslide
Veel van de Surinaamse verhalen en tradities die je in de film ziet komen uit West-Afrika, waar de voorouders van de dorpsbewoners woonden voor ze tot slaaf werden gemaakt en over de oceaan werden gebracht. Ook Nederland deed aan slavenhandel en werd er rijk van. Vanaf het begin van de slavernij zijn er mensen geweest die wegvluchtten van de plantages. Het dorp waar Yoseva, Kenny en Maticha wonen, Pikin Slee, is ontstaan doordat tot slaaf gemaakten vluchtten van de plantages. Sommige van hen werden geholpen door vrijheidsstrijders zoals Boni en Kapitein Broos, en door de inheemsen, de mensen die al in Suriname woonden.
De antwoorden op de volgende vragen mag je opzoeken op internet.
Welke landen liggen er in West-Afrika?
Wat is slavernij? Waar moesten de tot slaaf gemaakten werken?
Hoeveel tot slaaf gemaakte Afrikanen zijn er in de slavernijtijd naar Suriname gebracht? Tot wanneer was er slavernij in Suriname?
Hoe zie je het slavernijverleden terug in de levens van Kenny, Yoseva en Maticha?
Slide 7 - Tekstslide
Vragen over het slavernijverleden
Welke landen liggen er in West-Afrika? Benin, Burkina Faso, Gambia, Ghana, Guinee, Guinee-Bissau, Ivoorkust, Kaapverdië, Liberia, Mali, Mauritanië, Niger, Nigeria, Senegal, Sierra Leone en Togo.
Wat is slavernij? Waar moesten de tot slaaf gemaakten werken? "Slavernij is onvrije arbeid, waarvan het resultaat geheel of gedeeltelijk moet worden afgestaan en waarbij de werker lijfelijk eigendom is van de meester" (Bron: Amnesty International). De meeste tot slaaf gemaakten werkten op plantages. Dit zijn grote velden vol met bijvoorbeeld suikerriet, koffie- en tabaksplanten.
Hoeveel tot slaaf gemaakte Afrikanen zijn er in de slavernijtijd naar Suriname gebracht? Tot wanneer was er slavernij in Suriname? In de slavernijtijd zijn ongeveer 200.000 slaven naar Suriname gebracht, deels door de WIC en deels door andere slavenhandelaren. De slavernij werd 150 jaar geleden, in 1863, afgeschaft – maar de tot slaaf gemaakten in Suriname zijn dan nog niet vrij. Zij blijven tien jaar verplicht om een jaarcontract met een plantagebaas af te sluiten. (Bron: Nationaal Archief)
Hoe zie je het slavernijverleden terug in de levens van Kenny, Yoseva en Maticha? Ze wonen diep in het binnenland, op een plek waar gevluchte tot slaaf gemaakten zich verstopten voor de kolonisten en handelaren. Ze spreken Nederlands, de taal van de kolonisten en handelaren.
De tot slaaf gemaakten werden door Europese kolonisten en handelaren niet als mensen gezien, maar als dingen. Ze werden met geweld weggehaald bij hun families, naar een vreemd land gebracht en mochten zelfs hun naam niet houden. Het enige wat ze meenamen uit hun eigen leven en land waren herinneringen, muziek, kennis van de natuur en verhalen van thuis. Dit is de reden dat de tori’s nog steeds een grote rol spelen in de levens van Yoseva, Kenny en Maticha – al weten de kinderen zelf niet zoveel van deze geschiedenis.
Slide 8 - Tekstslide
De tot slaaf gemaakten werden door Europese kolonisten en handelaren niet als mensen gezien, maar als dingen. Ze werden met geweld weggehaald bij hun families, naar een vreemd land gebracht en mochten zelfs hun naam niet houden. Het enige wat ze meenamen uit hun eigen leven en land waren herinneringen, muziek, kennis van de natuur en verhalen van thuis. Dit is de reden dat de tori’s nog steeds een grote rol spelen in de levens van Yoseva, Kenny en Maticha – al weten de kinderen zelf niet zoveel van deze geschiedenis.
Pikin Slee en de Marrons
Ooit zijn de tot slaaf gemaakte mensen gevlucht
naar de jungle, deze mensen noemen we Marrons.
De voorouders van de marrons kwamen uit Afrika.
Zij namen Afrikaanse gebruiken, tradities en rituelen mee.
Ook de taal en de kennis van de natuur reisden mee.
We noemen dit de Marron-cultuur.
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Suriname was een kolonie van Nederland. In welke periode koloniseerde Nederland Suriname?
Suriname was een kolonie van Nederland.
In welke periode koloniseerde Nederland Suriname?
A
1492-1954
B
1667-1975
C
Suriname is nog steeds een kolonie van Nederland
D
1667-1873
Slide 10 - Quizvraag
We zoomen in op de relatie tussen Nederland en Suriname.
Het goede antwoord is B.
In 1667 veroverde Nederland Suriname op de Engelsen.
In 1975 werd Suriname onafhankelijk.
A is fout: in 1954 wordt een statuut ondertekend dat de eerste stap vormt naar de onafhankelijkheid van Suriname.
C is fout
D is fout: in 1873 is de afschaffing van de slavernij effectief
Suriname werd in 1975 onafhankelijk. Wat is de nationale vlag van Suriname?
Suriname werd in 1975 onafhankelijk.
Wat is de nationale vlag van Suriname?
A
B
C
D
Slide 11 - Quizvraag
Antwoord A is goed.
Antwoord B is de vlag die Suriname van 1954 tot 1975 voerde; het symboliseert de vijf bevolkingsgroepen. Zie voor uitleg dia 10.
Antwoord C is de vlag van de Nederlandse Antillen tot 2010
Antwoord D is de vlag van Guyana, het buurland van Suriname
De bevolking van Suriname
Het standbeeld symboliseert 'Moeder Suriname' die de vijf bevolkingsgroepen van Suriname omarmt:
Inheemsen
Creolen
Hindostanen en Javanen
Chinezen
Europeanen
Op de afbeeldingen zie je het standbeeld 'Mama Sranan' Dit staat in Paramaribo.
Wat denk je dat dit standbeeld betekent?
Slide 12 - Tekstslide
Het standbeeld is in 1965 gemaakt door Jozef Klas. Waarom vijf kinderen? De vijf kinderen staan voor de vijf bevolkingsgroepen die in Suriname wonen: Creolen, Hindostanen en Javanen, Chinezen, Inheemsen en Europeanen.
Bron: Surinaams maandblad ‘Parbode’
Moeder Suriname omarmt de kinderen liefdevol.
In het onderdeel 'Van het verleden tot het heden' zal er aandacht worden gegeven aan de koloniale geschiedenis, wat de reden is voor zoveel diversiteit in Suriname met betrekking tot de bevolkingsgroepen.
Facts & Figures Suriname
Sleep de woorden naar de juiste afbeelding
612.000 inwoners
9 uur en 20 min
7811 kilometer
Zuid-Amerika
Surinaamse dollar
5 uur
3,9 x Nederland
Slide 13 - Sleepvraag
Dit is een sleepvraag. Deze vraag kan klassikaal worden gedaan door te vragen welke woorden bij de plaatjes horen.
1. vliegtijd A'dam-Paramaribo (B)
2. munteenheid (E)
3. oppervlakte (G)
4. populatie (A)
5. continent en afstand tot Europa (C/B/D)
6. tijdsverschil Nederland Suriname (F)
Waarom wordt er in Suriname nog steeds vooral Nederlands gesproken?
A
Suriname was een Nederlandse kolonie
B
Omdat dit de taal is die iedereen leert en begrijpt
C
Het was verboden om
hun eigen taal te spreken
D
Alle antwoorden zijn juist
Slide 14 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Taal
Suriname is een veeltalig land.
Er komen wel 20 talen voor, waarvan het Nederlands en het Sranantongo het meest gesproken zijn.
Wat denk je dat de officiele taal in Suriname is vandaag de dag?
Slide 15 - Tekstslide
Dit is een informatieve slide.
Saramakaans voor beginners
Sleep de woorden naar de juiste betekenis. Tip: zeg de woorden hardop!
Herken je ook andere talen in de lijst met Saramakaanse woorden?
1
2
3
4
5
wan
fo
dii
tu
feifi
Slide 16 - Sleepvraag
Het Saramakaans is een rijke taal die gevormd is door het Portugees, Engels, Frans, Afrikaans, Nederlands en inheems.
Extra opdracht: Welke talen zijn van invloed geweest op het Saramakaans? Zoek tien woorden in de woordenlijst die je kent of herkent uit andere talen.
De redenen om Suriname te koloniseren:
Het was de tijd van de ontdekkingsreizen
De 'ontdekker' pakte het land af om het te gebruiken voor landbouw, zoals op de plantages
Suriname heeft vruchtbare grond en tropische producten waren populair
Suriname heeft kostbare grondstoffen zoals goud (edele metalen) en Nederland wilde dat hebben om handel te drijven
2
Koloniseren betekent het bezetten van gebieden die eigenlijk niet van jou zijn. Nederland koloniseerde over de hele wereld landen en er woonden toen ook veel Nederlanders in de koloniën.
1
Suriname als kolonie van Nederland
antwoorden
Nederland koloniseerde Suriname van 1665 tot 1975, ruim 300 jaar.
1. Wat is kolonisatie denk je? 2. Waarom werd Suriname gekoloniseerd?
Slide 17 - Tekstslide
Inzoomen op Nederland als kolonisator.
Nederland koloniseerde Suriname van 1665 - 1975. Ruim 300 jaar.
Klik voor de antwoorden op de nummers.
Wat is kolonisatie? Er verschijnt een wereldkaart met alle voormalige Nederlandse koloniën.
Waarom denk je dat de Nederlanders Suriname koloniseerden?
Wie werkten er op de plantages in de kolonie Suriname? We maken onderscheid in de tijd van de slavernij en na de afschaffing daarvan de tijd van de contractarbeiders.
Wat werd er verbouwd? In die tijd luxe producten voor de gegoede burgerij.
Je weet nu dat Nederland de grond gebruikte voor plantages en de grondstoffen verhandelde. Ze verbouwden katoen, koffie, suikerriet, tabak en kruiden.
3. Wie werkten er op de plantages in de kolonie Suriname? 4. Hoe werden deze mensen behandeld?
Er werkten er mensen die tot slaaf waren gemaakt en niet in vrijheid leefden. Eeuwen later, werden mensen vanuit allerlei landen als contractarbeiders naar Suriname gestuurd.
3
De omstandigheden op de plantages moest waren heel erg slecht. Mensen werden kaal geschoren, werden geslagen, moesten meer dan 60 uur werken en amper te eten.
4
Het gevolg voor (lokale) mensen
antwoorden
Slide 18 - Tekstslide
Inzoomen op Nederland als kolonisator. Nederland koloniseerde Suriname van 1665 - 1975. Ruim 300 jaar.Klik voor de antwoorden op de nummers
Wie werkten er op de plantages in de kolonie Suriname? We maken onderscheid in de tijd van de slavernij en na de afschaffing daarvan de tijd van de contractarbeiders.
Hoe werden de tot slaaf gemaakte mensen behandeld denk je?
Welke producten vind je dagelijks bij ons op tafel die herinneren aan de handel van die tijd?
Het effect van kolonialisme en slavernij in het heden
In Suriname zijn veel verschillende bevolkingsgroepen. Als gevolg van de slavernij is er nog steeds kansenongelijkheid door racisme en discriminatie. Het slavernijverleden heeft ook mentale sporen achtergelaten van verdriet, onrecht en onvrijheid.
Herdenkingsjaar Slavernijverleden
In dit Herdenkingsjaar Slavernijverleden wordt extra aandacht gegeven aan het gezamenlijke verleden van Nederland en Suriname en de Caribische eilanden.
Een heel jaar lang besteden we meer aandacht aan en zijn er activiteiten rondom ons koloniale verleden en de slavernij.
Het Herdenkingsjaar Slavernijverleden begint op 1 juli 2023 en loopt tot 1 juli 2024.
Ken je het Surinaamse feest Keti Koti?
Wat is het?
Wat wordt er herdacht en gevierd?
Wat betekenen de woorden 'Keti Koti'
Heb jij dit jaar iets op Keti Koti gedaan?
Slide 19 - Tekstslide
Welke producten vind je dagelijks bij ons op tafel die herinneren aan de handel? Antwoord: specerijen zoals peper en kaneel, koffie, thee, suiker (kwam van de plantages in Suriname.
Vraag aan de leerlingen: Vind jij dat Keti Koti ook in Nederland een vrije dag zou moeten worden?
Keti Koti is nationale feestdag in Suriname en op de Antillen. Een dag waarop de Surinaamse gemeenschap de slavernij herdenkt en de afschaffing daarvan viert.
De woorden 'Keti Koti' betekenen 'gebroken ketenen'.