Vrijheid, Straf en Macht - 5. Samenleven

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vrijheid & Macht - Deel 2: Samenleven

Je medemens... Vriend of vijand?

Jean-Jacques Rousseau  & Thomas Hobbes

(1712-1778)                                   (1588 - 1679)

stad &

esch &

filosofie

We hebben tot nu toe nagedacht over...

Sartre

Vrijheid

en verant-

woordelijkheid

Foucault

Macht en

discipline

Bregman

De meeste mensen deugen

Milgram

Straf en dwang

Vrijheid, straf & macht...

...hoe werkt dat in een samenleving met andere mensen?

Schrijf op in je schrift,

& denk voor jezelf na over:

... de volgende vragen:

1. Zie jij de mens eerder als vriend of als vijand?

2. Vind je mensen gevaarlijk; of geloof je dat het goede in hen overheerst?

3. En jijzelf? Ben je iemands vriend

of vijand?

Zie jij de mens om je heen
vooral als vriend
of als potentiële vijand?

Team Rousseau

- Natuurtoestand: De mens heeft een natuurlijke goedheid.

- De moderne samenleving maakt de mens juist jaloers, hebzuchtig en wreed.

- Nieuw sociaal contract: "iedereen heeft iets en niemand iets te veel".

- Er is geen leider, geen oorlog; maar een gemeenschap van vrije individuen.

- Opvoeding: geef jonge kinderen vrijheid om zich te ontwikkelen tot een vredelievend persoon. - Geen dwang of straf, geen stadsleven; maar vrij in de natuur.

Welke denker dacht net als Rousseau dat mensen van nature goed zijn?

1. Jean-Paul Sartre
2. Michel Foucault
3. Stanley Milgram
4. Rutger Bregman

Team Hobbes

- De mens is een ultieme egoïst

- Natuurtoestand: oorlog van allen tegen allen

- Sociaal contract: alle burgers gehoorzamen aan een leider --> ' soeverein '

- De soeverein straft wetsovertreders streng

Oftewel: iedereen moet vrijheid inleveren om veiligheid terug te krijgen!

Welke denker dacht nog meer dat mensen van nature slecht zijn?

1. Jean-Paul Sartre
2. Michel Foucault
3. Stanley Milgram
4. Rutger Bregman

Jij wilt het liefste bij Team...

Hobbes

Rousseau

Opdracht: Op een onbewoond eiland

Je schrijft voor de denkbeeldige schoolkrant De Stad & Esch Doordenker een verhaal  over een  een tropisch en onbewoond eiland waarop  7 scholieren  van jouw leeftijd stranden tijdens een buitenlandse schoolreis.

1. Omschrijf wat er volgens jou gebeurt. Verwerk de volgende onderwerpen in je verhaal:

- voedselvoorziening: hoe wordt het verkregen, hoe wordt het verdeeld?

- leiderschap en macht: is er een leider? Hoe is dat geregeld? Stemmen?

- conflicten/ruzie: wat doen ze daarbij? Straf?

- wetten en afspraken: hoe zijn ze geregeld?

2. Na anderhalf jaar worden ze gered. Wat is hun toestand? Hoe ziet hun 'samenleving' eruit?

3. Omschrijf afsluitend je mensbeeld in je verhaal. Hoe denk jij dat de mens van nature is?

4. Lijkt jouw mensbeeld op dat van Rousseau of dat van Hobbes? Leg uit.

In stilte.

Inleveren op de volgende slide

Op een onbewoond eiland...