Cicero - een biografie
1 / 19
Lesduur is: 50 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Aanleiding
In de oorlog tegen de Afrikaanse koning Jugurtha van 112 v. Chr tot 106 v. Chr. had Gaius Marius als generaal de leiding en was Lucius Cornelius Sulla een officier. Koning Jugurtha werd gevangen genomen. In plaats dat Marius hier voor geprezen werd, kreeg Sulla alle eer. Later werd Sulla alsnog officier. Sulla behoorde tot de Volkspartij, of de populares. Terwijl Marius behoorde tot de Senaatspratij, ook wel de optimaten. De eeuwige strijd tussen deze twee partijen en de jaloersheid uitte zich tussen de generaals.
De Eerste Burgeroorlog
Voor een oorlog tegen een bondgenoot besloot de Senaat dat Sulla het opperbevel moest hebben. De Volksvertegenwoordiging vond echter dat Marius het opperbevel moest hebben. Na de dreiging van Marius om Sulla te doden, vluchtte hij weg uit Rome om vervolgens met een heel leger terug te trekken naar de stad om dit in te nemen van Marius. Deze gebeurtenis was uitzonderlijk, Sulla was namelijk de eerste generaal ooit die de stadsgrenzen schond. Daarnaast beloofde Marius aan iedere slaaf de vrijheid als diegene met hem meevocht tegen Sulla. Sulla won dit gevecht van Marius, die wegvluchtte uit Rome.
Wat betekent de term 'suo anno'?
Slide 4 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is een 'homo novus'?
A
een man die het huishouden doet
B
de eerste uit de familie die aan politiek doet
C
een man die op andere mannen valt
D
de eerste uit de familie die trouwt
Slide 5 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Burgeroorlog tussen Pompeius en Caesar
Pompeius, Caesar en Crassus vormden in 60 v. Chr. met z’n drieën een bondgenootschap genaamd het eerste triumviraat (driemanschap). Hun politieke carrières werden tegengewerkt door de Senaat. Met dit geheime bondgenootschap spraken zij af om de macht te delen tijdens het consulaat van Caesar. Dankzij de steun van Crassus en Pompeius werd Caesar in 59 v. Chr. benoemd tot consul. Om de band tussen de mannen nog sterker te maken, trouwde Pompeius datzelfde jaar met de dochter van Caesar, Julia.
De dood van Crassus en Julia in 53 v.Chr. bracht een einde aan het bondgenootschap tussen de drie mannen. De spanningen tussen Pompeius en Caesar namen toe. Pompeius wachtte tot de politieke situatie in Rome uit de hand zou lopen en hij de macht kon grijpen. Hij kreeg deze kans in 52 v.Chr.
Dat jaar werd Rome geteisterd door geweld en anarchie leek onvermijdelijk. Rome had een leider nodig en aangezien Caesar op veldtocht was greep Pompeius de kans om de enige consul van Rome te worden.
In 49 v.Chr., na het einde van de Gallische Oorlog, wilde Caesar zich opnieuw kandidaat stellen voor het consulaat maar hij werd tegengewerkt door de Senaat die aan de kant van Pompeius stond.
Daarop trok Caesar met zijn leger de rivier de Rubicon over om Italië binnen te dringen. Hij sprak hierbij de woorden ‘Alea iacta est’ (de teerling is geworpen). De burgeroorlog was een feit.
Dood van Pompeius
Pompeius had de leiding over het leger van de Senaat. De senatoren verlieten Rome en ook Pompeius werd met zijn troepen weg gedreven door de komst van Caesar. In 48 v.Chr. vond in Griekenland de slag bij Pharsalus plaats tussen Pompeius en zijn aanhangers en Caesar met zijn legioenen.
Het geluk was Caesar goed gezind. Caesars troepen bestonden namelijk uit beduidend minder soldaten dan die van Pompeius. Toch won Caesar de veldslag maar het lukte Pompeius en veel anderen om in de nacht te ontsnappen.
Pompeius vluchtte naar Egypte waar hij in opdracht van de Egyptische koning Ptolemaeus XIII werd vermoord. De laatste aanhangers van Pompeius werden in 45 v.Chr. tijdens de slag bij Munda (Hispania) verslagen. Caesar werd na deze burgeroorlog dictator van Rome.
Slide 7 - Tekstslide
Caesars luitenant Marcus Antonius liet direct na de moord een wraakactie op touw zetten om de moordenaars te straffen. Hij kreeg het voor elkaar het volk van Rome voor zijn eigen zaak te winnen. De politieke situatie was met de opkomst van Caesar als machthebber immers zo veranderd dat het niet meer mogelijk was volledig terug te keren naar een systeem waarbij enkel de senaat het voor het zeggen had.
Caesar had echter ook een geadopteerde zoon, Octavianus. Octavianus wilde ook kraag de heerschappij over het Romeinse Rijk verkrijgen en hoewel hij nog maar 19 jaar was, wist hij in datzelfde jaar al veel mensen aan zich te binden.
Tweede driemanschap
Aanvankelijk vochten Marcus Antonius en Octavianus tegen elkaar om de macht, maar op het moment dat de samenzweerders Junius Brutus en Gaius Cassius met een eigen leger steeds verder naar Rome op wisten te schuiven, besloten zij hun krachten te bundelen. Als eerst moesten deze mannen uitgeschakeld worden. In een vijfjarig pact werd daarom afgesproken dat Marcus Antonius, Octavianus en Lepidus gezamenlijk het Romeinse Rijk mochten besturen. Tegelijkertijd werd een lijst opgesteld met meer dan 200 personen die volgens de autocraten als staatsgevaarlijk konden worden aangemerkt.
In oktober van het jaar 42 v.Chr. wist de driemanschap de samenzweerders te verslaan tijdens de Slag van Philippi. In 37 v.Chr. werd de driemanschap voor nog eens vijf jaar verlengd. Het boterde toen echter al niet echt tussen Marcus Antonius en Octavianus. In 40 v.Chr. waren de heren daarom al overeen gekomen om het rijk in gebieden op te delen waarin een enkele triumvir – een van de leden van de driemanschap – feitelijk volledig alleen de baas kon spelen. Octavianus kreeg het westen, Marcus Antonius het oosten en Lepidus kreeg Africa. Dat laatste was enkel een formaliteit, Lepidus zou hier uiteindelijk maar weinig politieke macht uitvoeren.
Oorlog tegen Egypte
In hetzelfde jaar als de opdeling trouwde Marcus Antonius met de zus van Octavianus, Octavia, om het verbond tussen beide mannen kracht bij te zetten. Marcus Antonius ging daarnaast ook een relatie aan met de Egyptische koningin Cleopatra. Dergelijke verstandhoudingen waren toen niet vreemd, bij machtspolitiek was immers veel geoorloofd. Op het moment dat Octavianus van Marcus Antonius af wilde, kon hij van dit gegeven wel makkelijk gebruik maken. Zo kwam hij er niet geheel toevallig achter dat Marcus Antonius in zijn testament zou hebben geschreven bij overlijden gebied af te staan aan Cleopatra en niet begraven wilde worden in Rome. Je ergens anders dan in Rome laten begraven was een grove belediging tegen de stad.
Slide 8 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Waarom heeft de nieuwe wet die Clodius invoert een ingrijpend gevolg voor Cicero?
Slide 12 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 13 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 14 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 18 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 19 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
