3.3 - Communistisch China les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Waardoor heeft de Volksrepubliek zich kunnen ontwikkelen tot een grootmacht (1949-2001)?

Les 1 -  Samenwerking met de Sovjet-Unie + deel internationaal isolement tot en met Culturele Revolutie

Onderzoeksvraag

(uit syllabus)

Waardoor heeft de Volksrepubliek zich kunnen ontwikkelen tot een grootmacht (1949-2001)?

• In deze paragraaf leer je hoe China zich ontwikkelde in samenwerking met de Sovjet-Unie.
  
• In deze paragraaf leer je hoe China zich ontwikkelde als internationaal geïsoleerd land. 

Hoe heet de Chinese leider die verslagen is en van welke partij was hij?

Welke drie 'Volksbeginselen' wilde Sun bereiken?

1. Democratie, gelijkheid en socialisme
2. Liberalisme, democratie en gelijkheid
3. Liberalisme, socialisme en nationalisme
4. Nationalisme, democratie en socialisme

                                               Mao als president, partijleider én            regeringsleider

• 1950: onder communistische partij centrale gezag hersteld
  
• Totalitaire staat inclusief indoctrinatie
  
• Propaganda voor klassenstrijd van arbeiders en boeren tegen de bezittende klasse
• Miljoenen vernederd, doodgeslagen of vermoord
  
• Boeren, KMT-leden, verdachte mensen, andersgelovigen (oeigoeren), westerlingen.

Industrialisatie

• Programma van herverdeling grond
  
• Modernisering landbouw en industrie naar voorbeeld van Sovjet-Unie
  
• Vijfjarenplannen
  
• Fabrieken werden genationaliseerd
  
• Grond en bezittingen ingenomen en aan arme boeren gegeven.

Radicaal einde buitenlandse invloed

• GB houdt eiland Hongkong, Portugal houdt Macao
• Vasteland: alle rechten buitenlanders afgeschaft
• Geen handel met Westen.

• Vriendschapsverdrag met Stalin
  
• Koude Oorlog
  
• Jongeren studeren in Sovjet-Unie
• Mao trouw aan Stalin
  
• Wil niet ondergeschikt zijn
• Stalin dood (1953), relatie slechter
• Opvolger Chroesjtsjov kritiek op Stalin en wil vreedzame co-existentie kapitalistische westen
• Mao boos om kritiek
• Vindt Chroesjtsjov geen ware communist
• 1960: einde economische hulp van SU aan China.

China en de Sovjet-Unie

Grote Sprong

Voorwaarts 1958

• Doel: Op eigen kracht industriële wereldmacht worden vol overvloed en zonder ongelijkheid
• Volgens propaganda enorm succes
• Werkelijkheid: daling voedselproductie, boeren uitgeput, enorme hongersnood = project mislukt
• Einde in 1961. Schatting 45 miljoen doden
• Mao geeft mislukking nooit toegegeven

Hoe zag dat eruit?

• Privé-eigendom land afgeschaft
• Boerderijen samengevoegd (communes)
• Boeren delen alles (eten, slapen, werken) > 15 uur werken
• Miljoenen bewoners verhuizen
• Omleggen kanalen, graven, dijken
• Boeren gaan staal produceren in de tuin 
• Succes? kwantiteit ipv kwaliteit..

En verder..

• 1961 Pragmatisch (nuttig, praktijkgericht) economisch beleid toegestaan:
  - Mao op de achtergrond
  - Deng Xiaoping
• Economie herstelt een beetje
  
• Communes kleiner, boeren weer stukken land en toestemming tot handel
  
• Mao is hier eigenlijk tegen, wel succesvol
  
• Ruimte voor ontwikkeling: aanstellen managers en specialisten
  
• Industrie: prestaties worden beloond.

Culturele revolutie

• Mao was tegen pragamatisch beleid, maar is wel succesvol.
  
• 1966: Nieuwe massacampagne 
  
• Studenten vs. docenten
• Het Rode Boekje met Uitspraken Mao
• Chinezen dagelijks opzeggen
  
• Kinderen moeten Mao meer liefhebben dan ouders
  
• Al het goede komt van hem (cultus).
  
• Rode terreur door China!
• Gematigde leiders grijpen niet in. Schatten deze situatie verkeerd in.
• Totale chaos: oplossing naar het platteland!

                               Sovjet-Unie niet meer       als vriend

• Volksrepubliek China & Sovjet Unie zijn maten.
• Chroesjtsjov pleitte voor een vreedzame co-existentie met het westen.
• Mao Woest! 
• Sovjet-Unie breekt vriendschapsverbond
  
• China geen contact met Oostbloklanden
• Banden met niet-gebonden landen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika.
• Later ook VS (driehoeksdiplomatiek)

Extra filmpjes/informatie hierna

Wat weten jullie al?

www.geschiedenisexamens.nl