Les 3 _ H7.5 - Chemisch evenwicht

H7 - Duurzaamheid

H7.5 - Chemisch evenwicht

1 / 38

Slide 1: Tekstslide

ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 38 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Lesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

H7 - Duurzaamheid

H7.5 - Chemisch evenwicht

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Chemie 4V - 7e editie

6.3 Evenwichten

Pagina 149

Planning

Huiswerkopgaven bespreken

Voorkennis ophalen

Leerdoelen

Uitleg §7.5

Aan de slag

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Huiswerk

Huiswerk (maakwerk):
* §7.1 => opdr. 1
* §7.2 => opdr. 6 & 10
* §7.3 => opdr. 11, 12, 16, 20, 21
* §7.4 => opdr. 30

Zijn er vragen / moeilijkheden?
Vragen die er besproken moeten worden?

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kort voorkennis ophalen

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De reactiesnelheid is niet afhankelijk van ...

concentratie beginstoffen

soort glaswerk

temperatuur

verdelingsgraad van de stoffen

Slide 6 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke van de reactiesnelheid bepalende omstandigheden kun je uitleggen met het botsende deeltjesmodel.

Soort stof

Reactietemperatuur

Concentratie van de beginstoffen

Aanwezigheid katalysator

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen

Na deze les weet ik...:

wat er verstaan wordt onder chemisch evenwicht

Na deze les kan ik...:

op microniveau uitleggen wat wordt verstaan onder chemisch (dynamisch) evenwicht en wat de voorwaarden voor chemisch evenwicht zijn
aan de hand van een gegeven reactievergelijking van een chemisch evenwicht verklaren of het een homogeen of heterogeen (-> verdelingsevenwicht of oplosevenwicht) betreft
Je kunt de concentratiebreuk kunnen opstellen en aan de hand hiervan bepalen of het evenwicht al ingesteld is.
Je kunt de evenwichtsvoorwaarde opstellen

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Reacties

Veel reacties zijn omkeerbaar.
=> De verbranding van glucose is bijvoorbeeld het omgekeerde van de fotosynthese-reactie.

C₆H₁₂O₆ + 6 O₂ -> 6 CO₂ + 6 H₂0
6 CO₂ + 6 H₂0 -> C₆H₁₂O₆ + 6 O₂

Soms vinden deze tegengestelde reacties 'tegelijkertijd' plaats.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Evenwichtsreacties

We spreken dan van evenwichtsreacties.
Als de snelheid van de reacties zodanig is dat de hoeveelheden van de stof niet meer veranderen spreken we van chemisch evenwicht.
Evenwichtsreacties vinden alleen plaats in gesloten omgevingen!

Bijv.:

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht

Homogeen evenwicht:
Alle stoffen die betrokken zijn bij het evenwicht hebben dezelfde fase

Bijv.:
N₂ (g) + 3 H₂ (g) ⇆ 2 NH₃ (g)

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht

Heterogeen evenwicht:
Hierbij is één stof verdeeld over twee fasen

Bijv.: CO₂ (aq) ⇆ CO₂ (g)

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht - Hererogeen

Verdelingsevenwicht
verdeling van dezelfde stof in verschillende medium

Bijv.: I₂ (water) ⇆ I₂ (wasbenzine)

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht - Hererogeen

Oplosevenwicht
slecht oplosbare zouten lossen deels op

Bijv.
CaCO3 (s) ⇆ Ca2+ (aq) + CO32- (aq)

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Evenwicht - Soorten op een rij

Homogeen evenwicht: alles in dezelfde fase
Heterogeen evenwicht: deeltjes in verschillende fasen
Verdelingsevenwicht: verdeling van dezelfde stof over verschillende fasen/vloeistoffen
Oplosevenwicht: evenwicht tussen opgeloste ionen en niet opgeloste zout

Dynamisch evenwicht: chemisch evenwicht
Statisch evenwicht: natuurkundig evenwicht

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Als zich een evenwicht heeft ingesteld dan:

zijn de reactiesnelheden heen en terug even groot

is de hoeveelheid beginstof gelijk aan de hoeveelheid product

verloopt er geen reactie meer

alle 3 aspecten zijn waar

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

In frisdranken zit CO2 'opgelost'.

Het CO2 evenwicht in frisdranken is een ...

heterogeen evenwicht

homogeen evenwicht

verdelingsevenwicht

Slide 18 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Sleep de punten voor de reactie naar het juiste vak.

2 N O^{​ 2 ​ ​} (g) ⇆ N^{​ 2 ​ ​} O^{​ 4 ​ ​} (g)

C a C O^{​ 3 ​ ​} (s) ⇆ C a O (s) + C O^{​ 2 ​ ​} (g)

M g (O H)^{​ 2 ​ ​} (s) ⇆ M g^{​ 2 + ​ ​} (a q) + 2 O H^{​ - ​ ​} (a q)

Heterogeen

reactiemengsel

Homogeen

reactiemengsel

Slide 19 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

C a C O^{​ 3 ​ ​} (s) ⇆ C a O (s) + C O^{​ 2 ​ ​} (g)

2 N O^{​ 2 ​ ​} (g) ⇆ N^{​ 2 ​ ​} O^{​ 4 ​ ​} (g)

M g (O H)^{​ 2 ​ ​} (s) ⇆ M g^{​ 2 + ​ ​} (a q) + 2 O H^{​ - ​ ​} (a q)

Heterogeen

Homogeen

Antwoord op vorige vraag/dia

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht - Kernpunten

Een chemisch evenwicht is een dynamisch evenwicht. Daarvoor geldt:

A (aq) ⇆ B (aq) A = beginstoffen, B = reactieproducten

De snelheid waarmee B wordt gevormd is even groot als de snelheid waarmee B verdwijnt

Er is altijd stof A én stof B aanwezig
De concentraties van stof A en stof B veranderen niet (meer)

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Chemisch evenwicht - Kernpunten

Voorwaarden:
De chemische reactie is omkeerbaar
De omkeerbare reacties vinden plaats in 1 afgesloten reactievat

Na een tijdje verandert er op macro-niveau niets meer
Op micro-niveau verandert er dus wel wat!
(Je kunt dit goed uitleggen met het botsende deeltjesmodel.)

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk

Evenwichten blijken zich op een bepaalde manier instellen volgens een vaste formule (zie binas tabel 37B):

Q = concentratiebreuk

Q = \frac{​ [ C ] ^{​ m ​ ​} \cdot [ D ] ^{​ n ​ ​} ​ ​}{​ [ A ] ^{​ q ​ ​} \cdot [ B ] ^{​ r ​ ​} ​}

r e a c t i e : q A + r B ⇄ m C + n D

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concentratiebreuk

Let op:
Concentratiebreuk: gaat over concentraties

alléén (aq) en (g) komen terug in deze breuk
=> want deze hebben een concentratie (in bijv. g/L of kg/m3)

(s) en (l) hebben geen concentratie, dus weglaten in concentratiebreuk!!

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oefen met opstellen van de concentratiebreuk

Noteer van de volgende reacties de concentratiebreuk:

Schrijf de antwoorden in je schrift!

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Q = \frac{​ [ C u ( N H ^{​ 3 ​ ​} ) ^{​ 4 ​ 2 + ​ ​} ] ​ ​}{​ [ C u ^{​ 2 + ​ ​} ] \cdot [ N H ^{​ 3 ​ ​} ] ^{​ 4 ​ ​} ​}

Q = \frac{​ 1 ​ ​}{​ [ P b ^{​ 2 + ​ ​} ] \cdot [ C l ^{​ - ​ ​} ] ^{​ 2 ​ ​} ​}

Antwoord op vorige vraag/dia

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

A + B ⇆ 2C

Als ik een foto maak, op een willekeurig moment, en ik weet op dat moment alle concentraties, dan kan ik de waarde van de concentratie-breuk uitrekenen.

Maar ik weet pas of er evenwicht is, als ik daarna een tijdje wacht, en ik maak weer een foto, en als de hoeveelheden dan niet veranderd zijn, is er evenwicht. Dan heeft de concentratiebreuk een waarde K (die ligt vast bij een temperatuur, en kan ik dus in een tabel vinden, zie bijv: binas 49).

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Evenwichtsvoorwaarde

In evenwichtstoestand:
-> veranderen de concentraties van de stoffen niet meer
=> Q blijft dan constant

Deze waarde noemen we de evenwichtsconstante: 'K' (Zie Binas T.51)
Als de waarde van de concentratie-breuk (Q) gelijk is aan K, dan weet je dat er een evenwicht is ingesteld.
De waarde van K (evenwichtsvoorwaarde) hangt alleen af van de temperatuur!

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Evenwichtsvoorwaarde

Na verloop van tijd heeft het onderstaande evenwicht zich ingesteld:
N2 + 3 H2 <--> 2 NH3

Geef de evenwichtsvoorwaarde van bovenstaand evenwicht

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Als het evenwicht is ingesteld, dan:

Q = K

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oefen met opstellen van de evenwichtsvoorwaarde

Noteer van de volgende reacties de evenwichtsvoorwaarde

Schrijf de antwoorden in je schrift

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

K = \frac{​ [ C O ] ​ ​}{​ [ C O ^{​ 2 ​ ​} ] \cdot [ H ^{​ 2 ​ ​} ] ​}

K = \frac{​ [ A g ^{​ + ​ ​} ] \cdot [ C l ^{​ - ​ ​} ] ​ ​}{​ 1 ​}

Antwoord op vorige vraag/dia

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H7.5 - Chemisch evenwicht

Slide 33 - Tekstslide

Chemie 4V - 7e editie

6.3 Evenwichten

Pagina 149

Antwoord

Niels: Deze stelling kan waar zijn, maar hoeft niet. Meestal zal die juist niet zo zijn.
Jerome: Deze stelling klopt. Als het reactiemengsel het evenwicht heeft bereikt dan zijn de reactiesnelheden constant.
Nynke: Eigenlijk dezelfde stelling als Niels. Als het volume constant is, dan zijn de concentraties direct te vergelijken met de hoeveelheden.
Jetse: Deze stelling kan waar zijn. De concentraties hoeven niet gelijk te zijn!!

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen

Na deze les weet ik...:

wat er verstaan wordt onder chemisch evenwicht

Na deze les kan ik...:

op microniveau uitleggen wat wordt verstaan onder chemisch (dynamisch) evenwicht en wat de voorwaarden voor chemisch evenwicht zijn
aan de hand van een gegeven reactievergelijking van een chemisch evenwicht verklaren of het een homogeen of heterogeen (-> verdelingsevenwicht of oplosevenwicht) betreft
Je kunt de concentratiebreuk kunnen opstellen en aan de hand hiervan bepalen of het evenwicht al ingesteld is.
Je kunt de evenwichtsvoorwaarde opstellen

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stel 1 vraag over een onderdeel dat je niet helemaal hebt begrepen.

Slide 36 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag

Doorlezen §7.5
Maken:

* §7.5 opdr.: 32, 33, 34, 35, 38, 40a

Fluisterend overleggen met buur of werken met muziek

Vraag? Steek je hand op

Af?
=> Doorlezen §7.6 voor volgende les, i.v.m. practicum

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 38 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Les 3 _ H7.5 - Chemisch evenwicht

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Quizvraag

Slide 7 - Quizvraag

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Quizvraag

Slide 18 - Quizvraag

Slide 19 - Sleepvraag

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Tekstslide

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Tekstslide

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Open vraag

Slide 37 - Tekstslide

Slide 38 - Video

Meer lessen zoals deze

Les 1 _ H7.4 - Chemisch evenwicht

H6.5 - Chemisch evenwicht _ Les 1

V4 7.4 Evenwichten 1

V4 7.4 Evenwichten

§6.3 en §6.4 Omkeerbare reacties en evenwicht

6.5 Evenwichten 4H

V4 7.4 Evenwichten

V4 7.4 Evenwichten