Schildklier en bijnieren
1 / 34
Lesduur is: 50 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
De alvleesklier is aangegeven met de letter...
A
S
B
Q
C
P
D
R
Slide 2 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat weet jij over de Alvleesklier?
Slide 3 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Het voedsel komt door de alvleesklier?
A
Waar
B
Niet waar
Slide 6 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is de Latijnse naam voor alvleesklier?
Slide 7 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Insuline zorgt, zoals we gezien hebben, voor de omzetting van glucose in glycogeen. Het heeft dus een sterk bloedglucoseverlagende werking. De belangrijkste reden waardoor insuline het glucosegehalte in het bloed verlaagt, komt doordat insuline ervoor zorgt dat glucose gemakkelijk vanuit het bloed in de lever- en spiercellen kan komen. In de cellen zelf zorgt insuline dan voor de omzetting van glucose tot glycogeen (de opslagvorm).
Bloedsuiker
A
Hoeveelheid suiker in het bloed
B
Hoeveelheid suiker in je alvleesklier
Slide 9 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Insuline wordt aangemaakt in je alvleesklier?
A
Waar
B
Niet waar
Slide 10 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Hypoglykemie is als je bloedsuiker te
A
Hoog is
B
Laag is
Slide 12 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Een bloedsuiker onder de 4, noemen we een lage bloedsuiker. Geef een ander woord voor 'lage bloedsuiker'
A
Hypoglycemie
B
Hyperglycemie
Slide 13 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Bij diabetes is je bloedsuiker
A
nooit stabiel
B
altijd te laag
C
altijd te hoog
D
alle antwoorden juist
Slide 14 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is het doelwit voor de hormoon insuline?
A
Hart & spieren
B
Lever & spieren
C
Nieren & spieren
D
Galblaas & spieren
Slide 15 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Je controleert de bloedsuiker:
Wat moet je nu als eerste doen?
Wat moet je nu als eerste doen?
A
De zorgvrager
dextro geven
B
De zorgvrager water laten drinken
C
Extra insuline (bijspuitschema) geven
D
De zorgvrager laten bewegen/lopen
Slide 16 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Het hormoon glucagon doet het omgekeerde en werkt dus bloedglucoseverhogend. Glucagon heeft daarom dezelfde functie als het hormoon adrenaline dat afkomstig is uit de bijnieren. We zeggen dan ook dat het hormoon insuline de antagonist (‘tegenwerker’) is van de hormonen glucagon en adrenaline. Door een goede samenwerking van voornoemde hormonen zal het glucosegehalte in het bloed vrijwel constant zijn.
Slide 18 - Tekstslide
Functie van het hormoon
-Glucagon: het hormoon glucagon werkt tegenovergesteld aan insuline. Wanneer de bloedglucose te laag wordt, zorgt glucagon ervoor dat er glucose vrijkomt uit de lever. Als gevolg hiervan zal de bloedglucose weer gaan stijgen.
-Thyreotroop hormoon: dit hormoon stimuleert de afgifte van het hormoon thyroxine vanuit de schildklier. Thyroxine zorgt voor een goede stofwisseling in de cellen.
-Groeihormoon: het groeihormoon stuurt de groei van het lichaam aan. Nieuwe cellen worden aangemaakt en botten worden stevig. De hoeveelheid vet, spieren en water wordt gereguleerd middels het groeihormoon. Groeihormonen worden door de hypofyse aangemaakt.
Ieder hormoon heeft een functie. Anders worden ze niet aangemaakt. Somatostatine werkt niet stimulerend maar juist remmend. Deze remmende werking is van invloed op de afscheiding van andere hormonen. Hierdoor worden deze andere hormonen dus niet of minder uitgescheiden. Soms is een remmende werking nodig, omdat er een teveel aan hormonen wordt geproduceerd. Het lichaam meet continue het niveau van deze hormonen en zal, indien nodig, de uitscheiding van bepaalde hormonen willen gaan remmen. Hiervoor dient onder andere het hormoon somatostatine.
Groeihormoon en andere hormonen
De remmende werking is van invloed op de volgende hormonen:
-Insuline: dit hormoon stuurt de glucose-stofwisseling aan. Glucose is afkomstig vanuit koolhydraten uit voeding en is een belangrijke leverancier van energie. Na het eten stijgt de bloedglucose oftewel het gehalte aan glucose in het bloed (bloedsuikerspiegel). Hierdoor wordt het hormoon insuline afgegeven. Glucose maakt de cellen open, waardoor glucose de cellen binnen kan. Insuline wordt door de alvleesklier aangemaakt.
-Glucagon: het hormoon glucagon werkt tegenovergesteld aan insuline. Wanneer de bloedglucose te laag wordt, zorgt glucagon ervoor dat er glucose vrijkomt uit de lever. Als gevolg hiervan zal de bloedglucose weer gaan stijgen.
-Thyreotroop hormoon: dit hormoon stimuleert de afgifte van het hormoon thyroxine vanuit de schildklier. Thyroxine zorgt voor een goede stofwisseling in de cellen.
-Groeihormoon: het groeihormoon stuurt de groei van het lichaam aan. Nieuwe cellen worden aangemaakt en botten worden stevig. De hoeveelheid vet, spieren en water wordt gereguleerd middels het groeihormoon. Groeihormonen worden door de hypofyse aangemaakt.
-Hormonen in de maag-en darmwand: in het slijmvlies van de maag-en darmwand worden verschillende hormonen aangemaakt die de spijsvertering reguleren
Slide 19 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 20 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 21 - Tekstslide
De bijnierschors produceert verschillende hormonen. Ze worden samengevat onder de naam schorshormonen of corticoïden (cortex = schors). Deze hormonen hebben onder andere een remmende invloed op ontstekingsreacties en op allergische reacties (overgevoeligheidsreacties). Bekend is het hormoon cortisol. In hoofdstuk 7 hebben we reeds kennis gemaakt met het schorshormoon aldosteron. Dit hormoon bevordert in de nieren de terugresorptie van natrium en de uitscheiding van kalium. Omdat dit twee belangrijke mineralen zijn, speelt de bijnierschors dus ook een belangrijke rol in de mineraalhuishouding.
Slide 22 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Bijniermerg
Bijnierschors
Adrenaline
Non adrenaline
Aldosteron
Cortison
Geslachtshormonen
Slide 23 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 24 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 26 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat is cortisol?
Slide 27 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 28 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 29 - Tekstslide
Het bijniermerg produceert het hormoon adrenaline (ad= bij; ren = nier). Dit hormoon heeft een veelzijdige werking. In lever- en spiercellen bevordert adrenaline de omzetting van glycogeen tot glucose (par. 6.3.3). Hierdoor zal het glucosegehalte in het bloed stijgen. Andere werkingen van adrenaline zijn: versnelling van de hartactie, verhoging van de bloeddruk en versnelling van de ademhaling. Adrenaline heeft daarentegen een remmende werking op het maagdarmkanaal. Het hormoon adrenaline blijkt dezelfde werking te hebben als het sympathisch zenuwstelsel (hoofdstuk 9). Opnieuw een bewijs van de goede samenwerking tussen het neurologisch en het hormonaal stuurmechanisme. Zie ook tabel 10.4.
Tabel 10.4Hormon
Wat is een normale bloedsuiker?
A
4 - 8 mmol/l
B
4 - 8 mm Hg
C
6 - 12 mmol/l
D
6 - 12 mm Hg
Slide 30 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is dus insuline?
A
Regelt de glucosestofwisseling
B
Regelt de bloedglucosewaarde
C
Brandstof voor het leveren van energie
D
Een stofje uit voeding; bv. uit banaan
Slide 31 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 32 - Link
Deze slide heeft geen instructies
Slide 33 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 34 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
