De recensie 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Terugblik

In de vorige les hebben wij gekeken waar een recensie inhoudelijk aan moet voldoen. Wij onderscheidden 3 aspecten namelijk:

• Een korte samenvatting van het verhaal zonder iets over de afloop te verklappen
• Een beschrijving van de schrijfstijl
• De vermelding van de gegevens 

De recensie

Hieronder volgt een overzicht van de argumenten die een rol kunnen spelen bij het geven van een waardeoordeel. Leer deze rubrieken uit je hoofd. Je moet ze kunnen herkennen in recensies en je moet zelf kunnen toepassen in de boekrecensie die je gaat schrijven.

Structurele argumenten

Structurele argumenten geven een oordeel over de opbouw van een roman. Een boek wordt positiever beoordeeld als alle elementen van het verhaal beter op elkaar aansluiten. Een boek is goed als ‘alles met alles samenhangt', en als de spanningsboog tot het eind behouden blijft. 

De structuur wordt o.a. beïnvloed door:

•  Perspectief/Verhaallijnen
• Chronologie/tijd
• Hoofdstukindeling
  

• Personages

Ruimte

Realistische argumenten 

Realistische argumenten vertellen over het waarschijnlijkheidsgehalte van een verhaal. Met een realistisch argument legt de criticus een verband tussen het boek en de werkelijkheid, de “echte” wereld. Nederlanders vinden boeken vaak beter als beschreven werkelijkheid ‘realistischer’ overkomt. Soms hangt de vraag naar realisme samen met het genre. Van “Lord of the Rings” of van titels uit de Harry Potter serie verwacht je niet dat ze realistisch zijn.  

Vernieuwingsargumenten 

Een belangrijk kenmerk waarmee literatuur zich onderscheidt van lectuur is dat een literair boek telkens weer "uniek” is. Het moet uniek zijn qua opbouw of inhoud. Het moet telkens weer wat ‘nieuws’ in zich hebben. Als een boek geprezen wordt vanwege de 'originaliteit', dan is dat een ‘vernieuwingsargument'. Het verhaal, maar ook de stijl, de humor en het thema kan origineel zijn. 

morele argumenten

Moraal (of ethiek) is het beoordelen van iemands doen en laten in termen van “goed” of “slecht”. Deze argumenten gaan vaak over het thema van de roman. Normen (basale regels, vaste maatstaven) en waarden (veelal gedrag) zeggen hoe menselijk gedrag behoort te zijn. Wie zich er niet aan houdt, valt buiten de groep en wordt maatschappelijk afgewezen.  

opdracht 1

Je leest het korte verhaal De jongen met het mes van Remco Campert. Tijdens dit verhaal noteer je op een los blaadje 3 verschillende argumenten:

• een structureel argument;
• een realistisch argument;
• een moreel argument.

Wat is de naam van de messenwerper?

1. Wessel
2. Dick
3. Erik
4. Oscar

In welke ruimte speelt dit verhaal zich af?

1. keuken
2. huiskamer
3. tuin
4. garage

Waar gooit de messenwerper zijn mes?

1. Tussen Bella's benen
2. Naast Bella's arm
3. Boven Bella's hoofd
4. geen van boven

Welk personage gebruikt steeds het woordje 'waanzinnig'?

1. Bella
2. Dick
3. Oscar
4. Wessel

In welke tijd speelt dit verhaal zich ongeveer af?

1. 1900
2. 1960
3. 2000
4. 2022

Schrijf hier een structuurargument van het verhaal (kijk op je blaadje)

Schrijf hier een realistisch argument, noteer ook een voorbeeld uit het verhaal.

Schrijf hier een moreel argument