2.1 Het leven in een Griekse stadstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

2.1 Leven in een Griekse stadstaat

Deze les

• Inloop + programma
• Leerdoelen
• Intro opdrachten (blz. 60+61)
• Uitleg 2.1 
• Zelfstandig werken
• Huiswerk + afsluiten

Leerdoelen

1.  Je kunt eigenschappen noemen van Griekse stadstaten
   
   
2.  Je kunt uitleggen dat niet alle mensen in Griekenland burgerrechten hadden
   
   
3.  Je kunt uitleggen hoe het leven in een Griekse stadstaat eruitzag. 

Intro- opdrachten

Maak opdracht 1 en 2 op blz. 60+61 

Je hebt hier 10 minuten de tijd voor

Daarna gaan we de opdrachten samen bespreken.  

Stadstaten

• ca. 700 verschillende stadstaten (poleis)
• Athene en Sparta waren het grootst
  
  
• Iedere polis had een eigen bestuur en maakte  eigen wetten 
• In iedere polis spraken ze Grieks, vereerden ze dezelfde goden en bouwden ze op dezelfde manier tempel. 

Een polis bestaat uit een stad met omliggend land, heeft eigen bestuur en maakt eigen wetten

1. Waar
2. Niet waar

Griekse samenleving

• In de poleis bestond grote ongelijkheid tussen  mensen 
  
  
• Burgerrecht bij de Grieken: Het lidmaatschap van een polis. Alleen volwassen vrije mannen die geen vreemdeling waren, hadden burgerrecht

Sociale verschillen

• Slaven : als slaaf had je geen rechten. Ze werkten in de landbouw, de mijnen of in het huishouden, maar ook als arts of leraar.
  
  
• Ook ongelijkheid onder vrije mensen: mannen met burgerrecht stonden bovenaan. Dit waren vrije mannen die uit de stad zelf kwamen. Vreemdelingen hadden dus geen burgerrecht. 
  
  
• Vrouwen, vreemdelingen en slaven hadden geen burgerrechten. 

Deze mensen hadden burgerrechten

1. Slaven
2. Vrij volwassen vrouwen
3. Vrije volwassen mannen
4. Vreemdelingen

• Burgers moesten de stad verdedigen in tijden van oorlog. 
  
  
• In ruil hiervoor mochten ze meebeslissen over het bestuur van de polis. 
  
  
• Je moest dan wel je eigen harnas en wapens betalen, dit kon je eigenlijk alleen als je landeigenaar was. Later mochten ook arme boeren en handwerklieden meebeslissen. 

Het leven in een Griekse stadstaat (1)

• De meeste mensen leefden van de landbouw (graan, druiven, olijven)
• Grieken handelden ook veel --> ze verkochten aardewerk, wijn en olijfolie en kochten graan in. 
• De Grieken waren zeevaarders en hadden langs de kusten van de Middellandse Zee en de Zwarte Zee handelscontacten. 

Het leven in een Griekse stadstaat (2)

• Er was een strikte taakverdeling tussen mannen en vrouwen. 
• De man was het hoofd van het gezin. De vrouwen stonden meestal onder toezicht van een man.
• Arme vrouwen werkten vaak buitenshuis. 
• Er zijn bijna geen teksten van vrouwen bewaard gebleven.. 

De Perzische oorlog

De Perzische Oorlog

499 v. Chr. - 479 v. Chr.  

Oorlog tussen Griekenland en het Perzische Rijk

Grieken wilden geen belasting meer betalen aan de Perzen

De slag bij Marathon (490 v. Chr.)

Perzische koning Darius I komt met een groot leger aan in Marathon. 

De Griekse falanx is te sterk.

De Grieken winnen! 

De tweede poging

Xerxes I, de opvolger van Darius, doet nog een poging om de Grieken in zijn macht te krijgen. 

Athene en Sparta (koning Leonidas) werken samen, maar verliezen alsnog de slag bij Thermopylae (480 v. Chr.)

Athene wordt bezet en verwoest door de Perzen

Verloren strijd

De Atheners, Spartanen en andere Grieken verslaan de Perzen niet alleen op zee, maar ook het landleger wordt in 479 definitief verslagen in de Slag bij Plataeae. 

Zelfstandig werken

Maken: blz. 58 en 62 van je boek. 

Klaar? Opdracht Griekse stadstaten SchoolTV (Magister - opdrachten - Opdracht SchoolTV)

Even controleren! 

In de Griekse stadstaten leefden de meeste mensen van

1. Industrie
2. Landbouw
3. Jagen- verzamelen

Het Griekse woord polis betekent

1. politie
2. stadstaat
3. eiland
4. land

Noem 2 dingen die in elke polis hetzelfde waren

Noem 2 groepen mensen die in het oude Griekeland geen burgerrechten hadden

Huiswerk

Afmaken opdrachten blz. 62 en 63

Lezen bladzijde 67 t/m 69