2.2: stromingen in de samenleving

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

      Welkom! 

Pak je laptop en je boek (blz. 58)

1. Zitten volgens plattegrond
2. Start lesson-up op 
3. Voer de code in

       Paragraaf 2.2

Stromingen in de samenleving

0 -    5  opstarten

5 -   15  Terugblik vorige lessen

15 - 50  Uitleg + werken 2.2

55 - 60  Afsluiting

5 min pauze 

Lesuur 2: deel 2 van paragraaf 2.2

      Aan het eind van de les

•  Ik kan uitleggen waarom en hoe het kiesrecht werd uitgebreid.
  
• Ik kan uitleggen welke strijd er over het onderwijs gevoerd werd.
  
• Ik kan uitleggen welke stromingen streefden naar meer gelijkheid.
  
• Ik kan beschrijven hoe de positie van vrouwen veranderde.

Uitbreiding van het kiesrecht

1815:

• Alleen mannen met een hoog inkomen mochten stemmen
  

1917:

• Algemeen kiesrecht voor alle volwassen mannen
  
• Passief kiesrecht voor vrouwen (= jezelf verkiesbaar stellen, maar niet stemmen)
  

1919:

• Actief kiesrecht voor vrouwen 
  

Herhaling

Vorige les

Welke twee dingen bereiken de eerste feministen?

1. Kiesrecht voor vrouwen
2. Vrouwen krijgen evenveel betaald als mannen
3. Mannen gaan meer doen in het huishouden
4. Vrouwen kunnen naar het hoger onderwijs

Tekst blz 52

Revolutiejaar 1848

• Rijke burgers ontevreden
• Liberalen (liberty)
• Revolutiedreiging

-> Nieuwe grondwet

Uitbreiding van het kiesrecht

1815:

• Alleen mannen met een hoog inkomen mochten stemmen
  

1917:

• Algemeen kiesrecht voor alle volwassen mannen
  
• Passief kiesrecht voor vrouwen (= jezelf verkiesbaar stellen, maar niet stemmen)
  

1919:

• Actief kiesrecht voor vrouwen 
  

Lezen blz. 59

Uitbreiding van het kiesrecht

1815: klein deel van de bevolking had kiesrecht: mannen die veel belasting betaalden

1845 en 1917 werd de belastinggrens verlaagd. Steeds meer mannen kregen kiesrecht. In 1919 kregen vrouwen ook kiesrecht. 

Nederland werd een parlementaire democratie. 

Uitbreiding van het kiesrecht

1815:

• Alleen mannen met een hoog inkomen mochten stemmen
  

1917:

• Algemeen kiesrecht voor alle volwassen mannen
  
• Passief kiesrecht voor vrouwen (= jezelf verkiesbaar stellen, maar niet stemmen)
  

1919:

• Actief kiesrecht voor vrouwen 
  

Lezen blz. 60

Stromingen in de politiek

In het parlement zitten politieke partijen, die een bepaalde stroming hebben met een eigen politieke partij, kranten en tijdschriften:

• Liberalen
• Conservatieven
• Confessionelen 
• Socialisten
• Communisten

Strijd over het onderwijs

De overheid ging aan het eind van de 19e en begin van de 20e eeuw steeds meer openbare scholen oprichten:

• De overheid betaalde die scholen en controleerde het onderwijs

Het gevold is dat arme mensen betere kansen krijgen in de samenleving  (= emancipatie)

Strijd over onderwijs

1874 Kinderwetje: 

basisonderwijs arbeiderskinderen, alleen kinderen van rijken konden doorleren.

De overheid richtte daarom openbare scholen op zodat:

iedereen kon leren lezen, schrijven en rekenen 

Gelijke kansen = emancipatie

• de armen betere banen konden krijgen
  
• de armen hun achterstand konden wegwerken 

Strijd over het onderwijs

In 1917 komt de Onderwijswet: de overheid gaat ook bijzondere scholen betalen

In welk jaar krijgen vrouwen actief kiesrecht?

1. 1815
2. 1848
3. 1917
4. 1919

Wie heeft bij een parlementaire macht de minste macht?

1. Het parlement
2. De koning
3. De minister president
4. Het volk

Mensen die in de politiek uitgaan van het geloof noemen we...

1. Liberalen
2. Conservatieven
3. Confessionelen
4. Socialisten

Wat is GEEN voorbeeld van emancipatie?

1. De koning blijft de hoogste macht in het land
2. Arbeiders richten vakbonden op
3. Arme mensen krijgen de kans om naar school te gaan
4. Vrouwen krijgen het recht om te stemmen

Waar strijden deze mensen voor?

      Aan het werk

1. Maken 2.2 (blz. 58 t/m 63)
2. Nakijken 2.2 
3. Verdieping 65 
4. Herhaling 64

     Deel 2. paragraaf 2.2

Gelijkheid en vrouwenrechten

Uitbreiding van het kiesrecht

1815:

• Alleen mannen met een hoog inkomen mochten stemmen
  

1917:

• Algemeen kiesrecht voor alle volwassen mannen
  
• Passief kiesrecht voor vrouwen (= jezelf verkiesbaar stellen, maar niet stemmen)
  

1919:

• Actief kiesrecht voor vrouwen 
  

Lezen blz. 61

Stromingen in de politiek

In het parlement zitten politieke partijen, die een bepaalde stroming hebben met een eigen politieke partij, kranten en tijdschriften:

• Liberalen
• Conservatieven
• Confessionelen 
• Socialisten
• Communisten

Strijd voor gelijkheid

Iemand die in de politiek streeft naar meer gelijkheid is een socialist:

• Socialisten wilden meer gelijkheid voor arbeiders 

Communisten

• _{Samenleving helemaal veranderen met revolutie}  
• communisten 

Strijd voor gelijkheid

Er waren 2 manieren om deze gelijkheid te bereiken:

• Met sociale wetten de positie van de arbeiders langzaam veranderen 
• De ongelijkheid moet opgelost worden door een revolutie, waardoor de hele samenleving verandert (= communisme)

Uitbreiding van het kiesrecht

1815:

• Alleen mannen met een hoog inkomen mochten stemmen
  

1917:

• Algemeen kiesrecht voor alle volwassen mannen
  
• Passief kiesrecht voor vrouwen (= jezelf verkiesbaar stellen, maar niet stemmen)
  

1919:

• Actief kiesrecht voor vrouwen 
  

Lezen blz. 62

De positie van vrouwen

Naast ongelijkheid tussen rijke en arme mensen, was er ook ongelijkheid tussen mannen en vrouwen:

• Wetten zorgen ervoor dat vrouwen achtergesteld worden 

Rond 1870 gaan vrouwen zich tegen de discriminatie verzetten:

• Mensen die opkomen voor vrouwenrechten heten feministen

Feministen

Gelijkheid voor vrouwen

• Feministen wilden meer gelijkheid voor vrouwen
• In 1919 mochten zij ook stemmen

schooltv.nl

Liberalen

Conservatieven

Socialisten

Communisten

Confessionelen

"Ik wil dat de overheid ook de school van mijn kind gaat betalen, waar lesgegeven wordt met de Bijbel."

"De overheid moet arbeiders met wetten gaan helpen."

"Ik wil dat de koning de machtigste man van het land blijft."

"Ik wil dat de overheid zich niet bemoeit met hoeveel ik mijn werknemers betaal."

"Arbeiders moeten met wapens in actie komen tegen de overheid!"

      Aan het werk

1. Maken 2.2 (blz. 58 t/m 63)
2. Nakijken 2.2 
3. Verdieping 65 
4. Herhaling 64