Op het domein (hofstelsel)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Het leenstelsel / feodalisme

Aan wie gaf de leenheer de macht?

1. Aan de leenman
2. Aan de achterleenman
3. Aan Meneer Leeman
4. Aan de achterachterleenman

Wat beloofd de leenman aan de leenheer, in ruil voor zijn stuk land?

1. Macht
2. Het gras te zullen maaien
3. Raad en daad (trouw)

Aan wie belooft de achterleenman trouw?

1. De koning
2. De leenman
3. De boer om de hoek
4. De achter achter leenman

Wat is het probleem van het leenstelsel?

Kenmerkend aspect

• Het verdwijnen van de agrarisch-urbane samenleving en de terugkeer van de agrarische samenleving, met het hofstelsel en de horigheid 
  

Agrarische samenleving

• De economie verslechterd, minder overschotten.  
• Met het verdwijnen van de Romeinen verdwijnt de veiligheid in Europa: 
• Afname lange-afstandshandel —> krimp steden —> verdwijnen agrarisch-urbane samenleving 
• Mensen gaan in de buurt van kastelen wonen, waar ze beschermd worden door een rijke edelman 
• Kastelen in de vroege middeleeuwen: grote huizen op een heuvel met een hek en gracht ter bescherming 

Het domein

• Landgoed van de heer 
• Bestond uit twee delen: Vroonland (heer) en Hoeveland (boeren).
• De opbrengst van de heer blijft van de heer -> opbrengst boeren gaat gedeeltelijk naar de heer.  

Hofstelsel

• Om op het domein van een heer te mogen wonen moesten de boeren iets teruggeven: pacht betalen en uitvoeren van herendiensten  
• De horige boeren hadden de minste rechten: gebonden aan de grond (half-slaven?) 
• Hofstelsel = Bescherming in ruil voor pacht en herendiensten 
• Omdat er bijna geen handel was moesten de boeren op het domein alles zelf maken: autarkisch 

Pacht betalen: deel van de oogst

Herendiensten: Klusjes voor de edelman uitvoeren

Zelfvoorzienend

Feodalisme / leenstelsel

Hofstelsel

Horigen

Domein

Economie

Politiek 

Leenheer

Trouw / macht

Autarkisch

Belangrijkste begrippen

• Agrarisch-urbane samenleving
• Domein
• Hofstelsel
• Horigen
• Horigheid
• Zelfvoorzienend / autarkie

betrouwbaarheid van bronnen

• Bronnen zijn de basis van geschiedenis --> wanneer is een bron betrouwbaar?

1. Wanneer gemaakt: hoe dichter op de gebeurtenis, hoe betrouwbaarder
2. Hoe komt de maker aan zijn informatie: ooggetuige of later gehoord?
3. Wat is de bedoeling van de maker: informeren of een boodschap overbrengen? 
   

• Vooral punt 3 zegt veel over de betrouwbaarheid!