Les 3.1.2 Atoommodel

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Les 3.1 Atoommodel

Planning

• Nakijken 5 en 6 (vanaf blz 117)
• 3.1 deel 2
• Maken opgaven
• Nakijken opgaven 

Nakijken 5, 6 en 8 (vanaf blz 117)

5

5

6

• a) ¹₁H bestaat uit 1p+ (kern) en 1e– (elektronenwolk). ²₁H bevat daarnaast ook nog eens 1n in de kern.
• b) ¹₁H heeft een massa van 1p⁺ + 1e^– = 1,7∙10^–27 kg + 9,1∙10^–31 kg = 1,70091∙10^–27 kg; in twee significante cijfers: 1,7∙10^–27 kg.
• ²₁H heeft een massa van 1p⁺ + 1n + 1e^–  = 1,7∙10^–27 kg + 1,7∙10^–27 kg + 9,1∙10^–31 kg; in twee significante cijfers: 3,4∙10^–27 kg.
• c) H-1 en H-2 of ¹H en ²H
  

6

• a) ¹₁H bestaat uit 1p+ (kern) en 1e– (elektronenwolk). ²₁H bevat daarnaast ook nog eens 1n in de kern.
• b) ¹₁H heeft een massa van 1p⁺ + 1e^– = 1,7∙10^–27 kg + 9,1∙10^–31 kg = 1,70091∙10^–27 kg; in twee significante cijfers: 1,7∙10^–27 kg.
• ²₁H heeft een massa van 1p⁺ + 1n + 1e^–  = 1,7∙10^–27 kg + 1,7∙10^–27 kg + 9,1∙10^–31 kg; in twee significante cijfers: 3,4∙10^–27 kg.
• c) H-1 en H-2 of ¹H en ²H
  

Leerdoelen 3.1

• Je kunt de bouw van een atoom beschrijven.
  
• Je kunt de begrippen atoomnummer, massagetal en isotoop gebruiken.
  
• Je kunt de opbouw van het periodiek systeem beschrijven.
  
• Je weet tot welke groep de halogenen en edelgassen behoren.
  
• Je weet dat atoomsoorten zijn in te delen in metalen en niet-metalen en kunt in het periodiek systeem die verdeling globaal aangeven.

Periodiek systeem der elementen

Periodiek systeem der elementen

Periodiek systeem der elementen

Periodiek systeem der elementen

Periodiek systeem der elementen

• Perioden: verticale kolommen
• Groepen: horizontale rijen

Periodiek systeem der elementen

Periodiek systeem der elementen

- Metalen:

• De formules van niet-ontleedbare stoffen (elementen) zijn gelijk aan het atoomsymbool (bijv. Fe)
• Metalen hebben vergelijkbare eigenschappen: glanzend, geleiden stroom en warmte goed.

- Niet-metalen:

• De formules van niet-ontleedbare stoffen (elementen) zijn vaak twee-atomige moleculen (zie tabel volgende slide)
• Vaak gasvormig en geleiden geen elektriciteit, daarnaast gaan ze verbindingen met elkaar aan. 

- Metalloïden: elementen die zowel metaal- als niet-metaaleigenschappen betzitten. 

Molecuulformules van niet-metalen met twee dezelfde atomen

Ezelsbruggetje om te onthouden: 

Cl₂aire F₂ietst N₂aar H₂aar O₂ma I₂n Br₂eda

Speciale groepen

Groep 18: edelgassen

• Reageren (nagenoeg) niet met andere stoffen

Groep 17: halogenen

• 2 atomige stoffen & reageren heftig met metalen. 

Groep 1: alkalimetalen

• Reageren veelal heftig met water

Groep 2: aardalkalimetalen

• Reageren minder heftig met water &  vormen metaaloxides

Maken: 4, 7, 8 en 9 (vanaf blz 117)

4

4

7

• a) Atoomnummer = aantal protonen, dus linksonder 8 (en in de schillen, samen, 8 elektronen).
  
• Massagetal = aantal protonen + neutronen = 8 + 10 = 18.
  
• Het element is zuurstof, O, want het atoomnummer is 8. Het deeltje is neutraal geladen: ¹⁸₈O.

7

• b) Dit atoom bevat acht protonen, dus het atoomnummer is 8.
  
• Er zijn acht elektronen aanwezig, dus het atoom is ongeladen.
  
• Het aantal neutronen is 8.
  
• Dus het massagetal = aantal protonen + aantal neutronen = 8 + 8 = 16.
  
• De wetenschappelijke notatie is dan: ¹⁶₈O.

• c) Aangezien beide isotopen atoomnummer 8 hebben, staan ze in periode 2, groep 16.
  

8

8

9

• a) 4 Eu(s) + 3 O₂(g) → 2 Eu₂O₃(s)
  
• b) In een eurobiljet zit niet de stof europium, Eu(s), maar een europiumverbinding. Die verbinding heeft andere eigenschappen dan de stof europium.
• c) Europium is een metaal. Het zal dus vast zijn bij kamertemperatuur, grijsglanzend, elektriciteitsgeleidend en vervormbaar.

9

d)