Mbo 4.1 les 4 celmembraan

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 1

Het celmembraan

Planning van vandaag

1. Terugblik vorige week: organellen 
2. Instructie celmembraan 
3. Aan de slag: werkblad 4: transport 
4. Bespreken werkblad 
5. Afsluiting + inlever/toetsdatums 

Terugblik: organellen 

Belangrijk voor fotosynthese en zorgt voor de groene kleur in bladeren

1. cytoplasma
2. chromoplast
3. chloroplast
4. amyloplast

Energie fabriekjes van de cel

1. golgi-apparaat
2. Endoplasmatisch reticulum
3. lysosoom
4. mitochondriën

Zorgt voor het maken van eiwitten

1. ribosomen
2. lysosomen
3. mitochondriën
4. celkern

3. Ruw ER
4. Ribosomen

Komt vrijwel alleen in planten voor en bevat reserve voorraden

1. Celwand
2. Vacuole
3. Lysosoom
4. Ribosomen

Celmembraan 

Leerdoel

Aan het eind van de les kun je de werking van het celmembraan uitleggen aan de hand van de volgende begrippen:

• passief en actief transport 
• osmose en diffusie 

Het celmembraan

• Buitenste begrenzing van de cel 
• Het celmembraan bepaalt welke stoffen de cel binnen kunnen komen 
• Dit noemen wij selectief doorlaatbaar of selectief permeabel 

Het celmembraan

Bevat veel eiwitten, geproduceerd door de ribosomen, het ER en golgi-apparaat 

Transport 

• Het in en uit bewegen van stoffen binnen de cel noemen wij transport 
• er zijn twee soorten transport  

1. passief transport 
2. actief transport 

Passief transport 

• Passief --> dus kost de cel geen energie 
• Passief transport kent twee vormen

1. diffusie 
2. osmose  

Diffusie

• Het verplaatsen van deeltjes van een hoge concentratie naar een lage concentratie 
• De verplaatsing gaat door tot overal dezelfde concentratie van deeltjes is  

Diffusie

• Hoe meer deeltjes, hoe hoger de concentratie 
• Hoe minder deeltjes, hoe lager de concentratie 
• Door een permeabel membraan (toelaatbaar) 

Osmose 

• Verplaatsing van water van een lage concentratie naar een hoge concentratie 
• Water gaat door een semi-permeabel membraan (selectief). Het laat watermoleculen door maar grote moleculen niet  

Osmose 

Verschillen osmose en diffussie

1. Diffusie is de verplaatsing van deeltjes van hoog naar laag door een permeabel membraan
2. osmose is de verplaatsing van water van lage naar hoge concentratie door een selectief-permeabel membraan

Osmotische waarde 

• De plaats waar de concentratie opgeloste deeltjes het hoogst is.  

Actief transport 

• Transport van stoffen van naar binnen of naar buiten de cel die energie kosten
• transport met behulp van transport eiwitten  

Actieftransport 

• Transport eiwitten --> ionenpomp
• ionenpomp transporteert deeltjes de cel in of uit
• Meestal tegen het concentratie interval 
• Voor dit proces is ATP nodig  

Actief transport 

Oefenen!

1. W: oefenen met osmose en diffusie 
2. H: Werkblad 4: transport 
3. H: klasgenoot of docent 
4. T: 20 min 
5. U: begrijpen van transport van stoffen binnen en buiten cellen
6. K: pak alvast je artikelenverslag erbij  

Leerdoelen

Aan het eind van de les kun je de werking van het celmembraan uitleggen aan de hand van de volgende begrippen:

• passief en actief transport
• osmose en diffusie 

Test jezelf!

Welke vorm van energie is er nodig voor actief transport?

1. ACP
2. ATP
3. ANP
4. AYP

Osmose is de beweging van deeltjes

1. Juist
2. Onjuist

Bij diffusie bewegen deeltjes van een hoge naar een lage concentratie

1. Juist
2. Onjuist

Wat geeft deze afbeelding weer?

1. Osmose
2. Diffusie

Hoe vond je deze les?

😒🙁😐🙂😃