8.1 Populatiedynamiek in Ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H8 Kenmerken van ecosystemen

Wat staat je te wachten?

Ecologie

Wetenschap van de relaties tussen organismen en met hun omgeving

8.1 Populatiedynamiek in Ecosystemen

Je leert een aantal factoren die bepalend zijn voor de grootte van een populatie: 

1. Voedsel en voedselrelaties 

2. Populatiedynamiek 

3. Verstoringen

Voorkennis: wat weet je al?!

Mosselen zijn om meerdere redenen belangrijk in hun ecosysteem. Het voedsel van mosselen bestaat voornamelijk uit plantaardig plankton dat rondzweeft in het water. En mosselen dienen op hun beurt weer als voedsel voor bijvoorbeeld eenden, scholeksters, zilvermeeuwen, zeesterren en krabben. Mosselen zijn ...

1. Producenten
2. Consumenten
3. Reducenten

Krabben eten dode mosselen. Krabben zijn ...

1. Afvaleters
2. Reducenten

Reducenten en afvaleters

Noem drie abiotische factoren uit de leefomgeving van mosselen

Mosselen zijn om meerdere redenen belangrijk in hun ecosysteem. Het voedsel van mosselen bestaat voornamelijk uit plantaardig plankton dat rondzweeft in het water. De Japanse oester leeft van vrij zwemmende larven die hij uit het water filtert. Zelf wordt de Japanse oester gegeten door scholeksters. Teken de voedselketen die bij deze voedselrelaties hoort.

Een voedselketen

Plankton -> mosselen -> Japanse oester -> scholekster

Hoe zit het nou eigenlijk allemaal met de energie in zo'n voedselketen?

Assimilatie en Dissimilatie

Energiestromen

De basis van dit voedselweb is:

1. opgeloste voedingsstoffen
2. zee-eenden
3. algen
4. bacteriën

Wie staan er aan de top van dit voedselweb?

1. opgelost organisch materiaal
2. krabben
3. organisch materiaal in sediment
4. bruinvissen

Wat is een voedselrelatie?

1. Twee organismen die een gezamenlijke prooi hebben
2. Twee organismen waarvan de een de ander opeet
3. Twee organismen die door dezelfde predator worden bejaagd

Welke soorten zijn voedselconcurrenten van elkaar?

1. Uil en wolf
2. Uil en muis
3. Muis en wolf
4. Muis, uil en wolf

Predator-prooirelatie

Dynamisch evenwicht

Eten en gegeten worden... 

8.1 Populatiedynamiek in Ecosystemen

Je leert een aantal factoren die bepalend zijn voor de grootte van een populatie: 

1. Voedsel en voedselrelaties 

2. Populatiedynamiek 

3. Verstoringen

Veranderingen in populatiegrootte

8.1 Populatiedynamiek in Ecosystemen

Je leert een aantal factoren die bepalend zijn voor de grootte van een populatie: 

1. Voedsel en voedselrelaties 

2. Populatiedynamiek 

3. Verstoringen

Plaag

Wanneer de omstandigheden erg gunstig zijn voor een soort groeit een populatie soms ongeremd en overschrijdt de draagkracht van het gebied.

Hierdoor raakt een gebied uitgeput.

Sprinkhanenplaag in Oost-Afrika

Draagkracht

De draagkracht is de maximale populatiegrootte waarvoor in een gebied voldoende voedsel, schuil- en nestplaatsen zijn. 

Beperkende factoren remmen de populatiegroei waardoor deze onder de draagkracht blijft, zoals concurrentie van andere soorten, predatie, onvoldoende voedsel, ziektes en andere oorzaken van sterfte. 

Hoe groot is de draagkracht voor schapen?

1. 1500 schapen
2. 15 000 schapen
3. 150 000 schapen
4. 1 500 000 schapen

Draagkracht

Waardoor leidt overschrijding van draagkracht meestal tot een lagere draagkracht in het gebied?

1. de dieren zijn dood
2. voedselbronnen zijn uitgeput
3. het systeem schiet door

PO Groentekweek

1. Groepjes maken van 4 leerlingen
2.  Bedenken van de proefopzet 
   - Welke plant?
   - In tweetallen een abiotische factor onderzoeken
   - Hypothese opstellen
3. Uitvoeren van de proefopzet 
4. Resultaten verwerken
5. Verslag maken

PO Groentekweek

De proefopzet moet de volgende onderdelen bevatten: 

- Welke kiemgroente ga je gebruiken? 

- Welke 2 abiotische factoren ga je onderzoeken? 

- Wat is de hypothese van de proef?

- Welke materialen heb je nodig voor de proef? 

- Een uitgebreid en compleet stappenplan van de proef

- De taakverdeling

Huiswerk

Vrijdag 1 april voor 23:59 uur: inleveren proefopzet PO Groentekweek

Opdracht 3 t/m 7 van 8.1