Hoofdstuk 3 Paragraaf 3 Het feodale stelsel

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Het Feodale stelsel

Doelen voor deze les: 

• Je kan het volgende kenmerkend aspect je eigen woorden uitleggen: ‘Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.’

• Je kan uitleggen hoe het Frankische rijk bestuurd werd.

• Je kan uitleggen hoe het Frankische rijk zich ontwikkelde vanaf Karel de Grote.

• Je kan uitleggen hoe het leenstelsel zich ontwikkelde.

• Je kan uitleggen waarom Romeinse keizers hertogen en graven aanstelden.

• Je kan het verschil uitleggen tussen het rijk van de Romeinse keizers en het rijk van Karel de Grote.

• Je kan uitleggen wat het leenstelsel is.

 

Je kan het volgende kenmerkend aspect je eigen woorden uitleggen: ‘Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.’

Leg uit hoe het leenstelsel ontstond

Frankische Koninkrijken

1. 481: Clovis wordt koning van de Franken. 
2. 511: Clovis sterft en verdeeld zijn rijk onder zijn 4 zonen. 
3. 8ste eeuw. Karel Martel krijgt het hele rijk in handen. 
4. 768 Karel de Grote voegt Noord-Nederland, Duitsland en Noord-Italie toe aan zijn rijk. 
5. 800 Karel de Grote wordt keizer van het Heilige Romaanse Rijk. 

Noem 1 recht en 2 plichten van een leenman.

0

Het leenstelsel

Bestuurlijk systeem Karel de Grote: 

• Karel gaf een gebied (in leen) om te besturen aan de adel. 
• In ruil voor het besturen van dit gebied leverden deze edelen soldaten in tijden van oorlog en zwoer trouw.  

Dit stelsel heet: Leenstelsel of feodalisme

Het leenstelsel

Plichten leenheer: Bescherming van zijn onderdanen. 

Plichten leenman: 

• Soldaten leveren aan het leger van de heer. 
• Rechtspraak  in zijn gebied. 
• Zorgen voor orde en veiligheid. 

Rechten Leenman:

• Inkomsten heffen uit zijn gebied. 
• Krijgt een ambt plus domein/burcht. 

0

0

Leg het verband uit tussen het afnemen van de macht van de keizer en leenmannen die leenheren worden.

Het leenstelsel

814: Karel de Grote sterft. 

Leenmannen gaan zich meer als zelfstandige vorsten profileren. 

Gevolg: Het leen werd erfelijk. 

9de eeuw: Leenheren gaan zelf ook land in leen geven en worden daarmee ook leenheer. 

Gevolg: Macht en invloed van vorsten verminderd nog meer. 

Het leenstelsel

Romeinse Rijk: Cavalerie was alleen een aanvulling op het leger.

Karel de Grote: Riep een ruiterleger op. 

Oorzaak: technische verbetering waren ruiters superieur geworden aan het volk. 

Leg het verband uit tussen sociale verschillen en de opkomst van de ridders.

Het leenstelsel

Oorzaak: Ridders moesten hun uitrusting zelf betalen en hadden inkomsten uit hun domein. 

Gevolg: Het voetvolk kon dit niet betalen, daardoor waren ridders vaak rijke heren. 

forms.office.com

Je kan het volgende kenmerkend aspect je eigen woorden uitleggen: ‘Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.’

Aan de slag: Huiswerk

• Maken paragraaf 3.3. 
• Nakijken paragraaf 3.3. 
• Nakijken vorige paragrafen. 
• Leren leerdoelen 3.3.