NE2 Het voegwoord of

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat zijn we aan het doen?

Grammatica > samengestelde zinnen

Aan het einde van de les kun je vaststellen of het voegwoord 'of' onderschikkend of nevenschikkend is. 

OF

In samengestelde zinnen kan het voegwoord 'of' moeilijkheden opleveren, omdat het zowel twee hoofdzinnen als een hoofdzin met een bijzin kan verbinden. 

Kijk maar:

Ga je weg of blijf je op school?

Weet je of je weggaat?

Hoe weet je of je te maken hebt met een bijzin?

Bijzin?

In een bijzin kun je iets tussen het onderwerp en de persoonsvorm zetten.

Hoe is de zin opgebouwd?
Ga je weg of blijf je op school?

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Hoofdzin + hoofdzin

*Ga morgen je weg of blijf morgen je op school?

Hoe is de zin opgebouwd?
Weet je of je weggaat?

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Hoofdzin + bijzin

*Weet morgen je of je morgen weggaat?

Hij vroeg me of ik op zijn verjaarsfeest wilde komen.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Ga je met me mee of ga je liever naar huis?

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Je moet het goed doen of je moet het niet doen.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

De leraren weten niet of Tjebbe over zal gaan.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Ik vraag me af of je dat zo kunt zeggen.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Onderschikkend of nevenschikkend?

Volgt er na 'of' een hoofdzin? 

Nevenschikkend!

Volgt er na 'of' een bijzin?

Onderschikkend?

Zullen we het huiswerk nu maken of wachten we tot vanavond?

1. Onderschikkend
2. Nevenschikkend

Hij gaat geneeskunde studeren of hij gaat eerst een jaar reizen.

1. Onderschikkend
2. Nevenschikkend

Het is twijfelachtig of die film echt een kassucces gaat worden.

1. Onderschikkend
2. Nevenschikkend

Bedenk een zin met 'of' als onderschikkend voegwoord.

Ik kan nu vaststellen of 'of' onderschikkend of nevenschikkend is.

1. Ja
2. Nee

Welke vraag heb je op dit moment over de stof?

Huiswerk

Lees de theorie op blz. 38

Maak oefening 24