Slaap- en waakritme

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Slaap- en waakritme

Waarom is slapen belangrijk voor jou?

Leerdoelen

• De zorgvrager op basis van het verpleegplan ondersteunen bij slapen en waken.
  
• De functie en de kenmerken van slaap benoemen. 
•  Factoren benoemen die het slaap- waakritme beïnvloeden. 
• Het slaap- waakritme van de zorgvrager observeren en beredeneren welke stappen genomen moeten worden naar aanleiding van de observaties. 
• Acties benoemen om het slaap– waakritme van een zorgvrager te bevorderen. 
• De werking van slaapmiddelen toelichten. 
• Hulp bieden bij slaapproblemen. 

Functies van slaap

• Ontspanning lichamelijk
• Ontspanning geestelijk
• Positieve invloed op de geheugen

Wat gebeurt tijdens het slapen?

• Ademhaling en hartslag  wordt langzamer.
• Hersenactiviteit wordt minder.
• De lichaam groeit.
• Lichaamstemperatuur wordt iets lager.
• Spieren ontspannen zich en herstellen.
• Stofwisseling wordt trager.
• Weefsels vernieuwen zich.

Hoeveel uren slaap jij?

Hoeveel uur iemand slaapt, hangt af van ....??

1. Biologische Klok
2. Leeftijd
3. Tijdstip
4. Alle bovenstaande antwoorden

Hoeveel uur iemand slaapt, hangt af van...?

• Leeftijd
  
• Tijdstip dat men naar bed gaat
• Biologische klok
• Slaapbehoefte

Deze slaapcyclus duurt gemiddeld 90 minuten en herhaal je zo'n 5 á 6 keer per nacht. Tegen de ochtend is de REM-slaap langer en slaap je minder diep.

Door slecht slapen verminderd:

• datgene wat je moet onthouden​
  
• 
  het concentratievermogen​ 
• 
  het spraakvermogen ​ 
• 
  de reactiesnelheid​ 
• 
  de besluitvaardigheid​ 
• 
  het gevoel voor tijd en ruimte(planning)​ 
• 
  de fysieke gezondheid.​ 
• het vermogen om emoties te hanteren​

Slaap problemen

• Emotionele/ psychische klachten.
• Slechte gewoonten.
• Lichamelijk klachten. 

Slaap stoornissen

* Een slaapstoornis is een stoornis in het slaapwaakpatroon.

* Het is een medische aandoening, dus er kan een diagnose worden gesteld.

Ziektebeelden die bij slaapstoornissen horen zijn:

• Slaapapneu
• Narcolepsie
• Rustelozebenen
• Parasomie 

Opdracht

Bespreek in groepjes van drie hoe je slaap kunt bevorderen

Maak met elkaar een top 3

Hoe bevorder je slaap? 

• Verpleegplan (wensen en gewoonten). 
• Observeren
• Warmte toedienen
• Goede activiteitprogramma overdag (dagindeling)
• Beweging
• Voeding
• Omgeving

Slaap medicatie

• Probeer eerst andere interventies
• Slaapmedicatie wordt voorgeschreven door de arts
• Observeer de werking en het slaap-waakritme
• Geeft de medicatie pas als de zorgvrager klaar is om te gaan slapen ( toilet is geweest, bed is in orde)

Soorten slaapmedicatie

1. Kortwerkende benzodiazepine

- Bij problemen met het in slaap komen.

- Beginnen meestal binnen 30 min te werken.

2. Langwerkende benzodiazepine

- Bij problemen met doorslapen.

- Deze medicijnen werken meestal na 1uur.

Bijwerkingen slaapmedicatie

De belangrijkste bijwerkingen zijn:

• Slaperigheid, sufheid, vermoeidheid, verminderde coördinatie, spierzwakte, trager denken, afname gevoelens, maagdarmstoornissen, hoofdpijn, duizeligheid, zweten, hartkloppingen, droge ogen, huiduitslag, jeuk en afhankelijkheid.​