Hoofdstuk 5, Paragraaf 2.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

 Hoofdstuk 5. Paragraaf 2

Middeleeuwse stad

Wat gaan wij doen vandaag?

• SO inplannen
• Terugblik 
• Studiewijzer
• Instructie + aantekening
• Aan de slag (Toets inzage)
• Afsluiting

Bron 1: Middeleeuwse Prent van Parijs. Op de achtergrond zie je duidelijk de Notre Dam. 

Terugblik

Kijk naar de gemaakte huiswerkopgave:

Opgave 8, 10 en 14. 

Deze gaan wij bespreken. 

Studiewijzer

d

Week 18	Lesdoel	Opdracht
22 - 5 / 26 - 5	Je kunt de sociale lagen in een middeleeuwse stad noemen en uitleggen hoe het ambachtswezen was georganiseerd. Je kunt uitleggen waarom de invoering van stadsrechten laat zien dat steden in de late middeleeuwen meer macht kregen ten opzichte van de adel. Je kunt uitleggen hoe steden in de late middeleeuwen werden bestuurd.	Opgave 4 t/m 13.

De middeleeuwse stad

Kijk mee naar de volgende plaat.

Wat voor beroepen zie je allemaal?

Zijn deze mensen arm of rijk?

De middeleeuwse stad

In de middeleeuwse stad waren er allerlei sociale lagen.

Dit was anders dan op het platteland.

Wat zijn sociale lagen ook alweer?

Kan je daar een voorbeeld van noemen?

Bron 2: Den Bosch tijdens de middeleeuwen. Ook hier waren er verschillende sociale lagen. 

De middeleeuwse stad

De inwoners van een stad vormen:  Burgerij:

• Vrije mensen
• Weer verdeeld over groepen, bijv:

Rijke kooplieden en belangrijke ambachtslieden (gildemeesters), winkeliers en ambachtslieden, arbeiders, bedelaars en daklozen. 

Wie heeft de meeste macht? 

Bron 3: Smeden aan het werk (Duitse prent)

Piramide opdracht

We weten dat de middeleeuwse stad is opgedeeld in sociale lagen, namelijk:

Rijke kooplieden & Gildemeesters, Arbeiders, Daklozen, Winkeliers, Bedelaars en ambachtslieden.

Welke groep heeft volgens jou de meeste macht en welke het minste? Vul het volgende schema in tweetallen in. 

De middeleeuwse stad

Ambachtslieden verenigden zich in Gilde = vereniging van mensen met hetzelfde beroep

Gilden probeerden concurrentie te voorkomen en stelden dus regels op over: werktijden, opleiding, prijs en kwaliteit. 

Bron 4: Gildehuizen aan de grote mark in Antwerpen. 

De middeleeuwse stad

Wie zich niet aan de regels van de Gilden hield werd uit het gilde gezet en mocht het beroep niet meer uitvoeren in de stad. 

Gilden zijn als volgt georganiseerd:

1. Meesters
2. Gezel
3. Leerling

Bron 5: Als een gezel alles had geleerd van de meester kon hij een meesterproef afleggen om zelf meester te worden in zijn ambacht. 

Herhaling

Wat was het doel van een Gilde?

Leg in eigen woorden uit. 

Aan de slag!

Lees: Paragraaf 2, Hfst 5.

Maak: Opgave 4 t/m 13.

Ondertussen: Toets inzage vorige keer voortzetten

Klaar?

Samenvatten,

Leren

Afsluiting

Welke sociale lagen zijn er in de middeleeuwse stad?

Noem één groep op als je de beurt krijgt:

We gaan net zo lang door tot we alle groepen hebben!!!

 Hoofdstuk 5. Paragraaf 2

Middeleeuwse stad

Wat gaan wij doen vandaag?

• Terugblik 
• Studiewijzer
• Instructie + aantekening
• Aan de slag (Toets inzage)
• Afsluiting

Bron 1: Middeleeuwse Prent van Parijs. Op de achtergrond zie je duidelijk de Notre Dam. 

Terugblik

Klassikaal

Welke sociale lagen zijn er in de middeleeuwse stad?

Wat is een gilde en hoe is deze ingedeeld? 

Studiewijzer

d

Week 18	Lesdoel	Opdracht
22 - 5 / 26 - 5	Je kunt de sociale lagen in een middeleeuwse stad noemen en uitleggen hoe het ambachtswezen was georganiseerd. Je kunt uitleggen waarom de invoering van stadsrechten laat zien dat steden in de late middeleeuwen meer macht kregen ten opzichte van de adel. Je kunt uitleggen hoe steden in de late middeleeuwen werden bestuurd.	Opgave 4 t/m 13.

De middeleeuwse stad

Bestuur van de middeleeuwse stad.

Stadsrechten

Middeleeuwse steden werden eerst door lokale edelen bestuurd.

De stedelingen wilden meer invloed uitoefenen op het bestuur. Zij wilde niet meer afhankelijk zijn van de militaire steun van de edelen.

Bron 2: Voorkant van het Groot Privilegeboek waarbij s'-Hertogenbosch stadsrechten krijgt. 

Stadsrechten

In ruil voor geld kregen de stedelingen stadsrechten 

Dat is het recht waarbij steden zichzelf mogen besturen en rechtspreken

De edelen hadden geld nodig om oorlog te voeren.

Bron 3: Beleg van Orleans (1428). Om oorlogen te voeren hadden edelen veel geld nodig. Daarom hieven zij veel belastingen in de steden, maar steden mochten hierdoor wel zichzelf besturen.

Rechtspraak en bestuur

Hoe werden steden in de middeleeuwen bestuurd?

De stad was zelf verantwoordelijk voor het bestuur en de rechtspraak. 

Bron 4: De dodge van Venetië. Een van de machtigste stedelingen. Deze stad groeit uiteindelijk uit tot een grootmacht in de middeleeuwen. 

Aantekening Rechtspraak en bestuur

Verwerking

Waarom kregen de steden in de middeleeuwen meer macht dan de adel? 

Leg in eigen woorden uit. 

Aan de slag!

Lees: Paragraaf 2, Hfst 5.

Maak: Opgave 4 t/m 13.

Ondertussen: Toets inzage vorige keer voortzetten

Klaar?

Samenvatten,

Leren

Afsluiting

Hoe werden steden in de late middeleeuwen bestuurd?