H6.§2. Sporen uit de ijstijd deel 2.

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H6. Natuurkrachten in Nederland

§2. Sporen uit de ijstijd 

Leerdoelen 

• Je kent de verschillende grondsoorten van Nederland en kunt de eigenschappen benoemen
• Je kunt de afwisseling van warme en koude perioden in het Pleistoceen benoemen, beschrijven en verklaren
• Je kunt uitleggen waarom er vlechtende rivieren zijn in de periode voor het Saalien.
• Je kunt de landschappen van het Saalien beschrijven en verklaren.
• Je kunt de afzettingen van het Eemien, Weichselien en Holoceen beschrijven en verklaren.

Sporen uit de ijstijd

Opdracht

Maak een tijdlijn van vroeger tot nu over de verschillende tijden in het pleistoceen. Hou rekening met of het een koude periode dan wel een warmere periode was, welke elementen van deze tijd in Nederland terug te vinden zijn en hoe dat hier is gekomen. (zee, rivier, wind of ijs)

In welke geologische periode
leven we nu?

1. tertiair
2. kwartair

Het jongste tijdvak in het kwartair is?

1. Pleistoceen
2. Holoceen

De geologische tijdschaal 

- geschatte ouderdom van de 

aarde is 4,5 miljard 

- Verdeling in tijdperken, 

perioden en tijdvakken.

- Nu leven we in het holoceen 

(begon 10.000 jaar geleden) 

In Nederland ontstond, voor de komst van het landijs, een puinwaaier. Wat behoort niet tot een puinwaaier?

1. zand
2. grind
3. klei
4. loss

Een rivier waar in de buitenbocht erosie plaatsvind en in de binnenbocht sedimentatie is een ...

1. vlechtende rivier
2. meanderende rivier

Wat is het verschil tussen een vlechtende rivier en een meanderende rivier?

Saalien: voorlaatste ijstijd

afzettingen uit het Saale

tongbekken en stuwwal

laatste ijstijd

• IJs niet meer tot in Nederland 
• Nederland was poolwoestijn
• In heel Nederland (behalve Zuid Limburg) werd door de wind een laag zand neergelegd. 
• In Zuid Limburg werd loss afgezet door de wind

Dekzand

Wat is een glaciaal?

1. vriestijd
2. tussenijstijd
3. ijstijd
4. holoceen

Tijdens een ijstijd viel de meeste neerslag als

1. regen
2. hagel
3. sneeuw
4. Rijp

Wat voor rivier zie je op de foto op de foto?

1. meander
2. vlechtende
3. kronkel
4. kanaal

Is de vorm van de rivier kenmerkend voor een regenrivier of een gletsjerrivier?

1. regen
2. gletsjer
3. geen van beide
4. beide

Wanneer had Nederland te maken met rivieren zoals op deze foto ?

1. in de ijstijd voor de Saale-ijstijd
2. tijdens de Saale-ijstijd
3. tijdens het hele Pleistoceen
4. tijdens interglacialen

Welke uitspraken zijn juist? Noteer alleen de letters.
2 selecteren

1. Keileem komt niet in Zuid-Limburg voor.
2. Löss is een grondsoort die in Nederland door sedimentatie voorkomt.
3. Keileemkoppen zijn hoger dan stuwwallen.
4. Tijdens de Saale-ijstijd hebben de Rijn en de Maas in Nederland een andere richting gekregen: van het oosten naar het westen.

Schrijf de begrippen op die horen bij de cijfers 1 tot en met 3.