Online toetsen in de klas
Gedurende de periode dat de scholen gesloten waren hebben veel docenten alternatieven gezocht voor de toetsen die normaal in de klas werden afgenomen. Dat was uitdagend, maar zeker ook heel leerzaam. Online toetsen is niet altijd optimaal, maar door het concept toetsen op een andere manier te benaderen, zijn er mooie initiatieven ontstaan. Daarnaast is digitaal toetsen als oplossing in één keer op de kaart gezet. Was het in eerste instantie onbekend maakt onbemind, nu krijgen we hierover veel positieve reacties van mensen die zichzelf als digibeet beschouw(d)en.
In dit artikel gaan we in op de werking van digitaal toetsen in LessonUp, maar vertellen je ook hoe je eenvoudig een toets kunt inzetten in jouw klassen.
Dit artikel gaat over toetsen met LessonUp in de klas. Toetsen in LessonUp is alleen mogelijk met een proefabonnement, pro-abonnement en schoolabonnement.
Wat wil ik toetsen?
Los van de vorm is het altijd goed om je het volgende af te vragen: waarom en wát wil ik toetsen? Dit klinkt als een open deur, maar juist de gedachte dat je structureel summatief móet toetsen kan soms verstikkend werken. Door de toetsen wil je de vorderingen van een leerling zien, in de breedste zin van het woord. Het is geen afstraffing. Een summatieve toets is niet de enige manier om een deel van de leerstof af te ronden. Met het risico een containerbegrip te gebruiken, dat verschillend wordt geïnterpreteerd, kun je bij digitaal toetsen ook kiezen voor formatief toetsen. In dit geval betekent formatief: kijken naar de wijze waarop de stof is geleerd (proces) en daaruit tot een beoordeling komen. Je gebruikt in dit geval goede toepassings- en/of verwerkingsopdrachten die dit aantonen. Beoordeling via een goed opgezette rubric geeft heldere inzichten voor de docent en de leerlingen.
Van een les een toets maken
Hoe maak je nu eenvoudig een toets in LessonUp?
Bekijk onderstaande video waarin Mark zijn scherm deelt en je stap voor stap meeneemt hoe je een toets maakt in LessonUp.
Wat zijn de voordelen van online toetsen in de klas?
Digitaal toetsen hoeft zich niet te beperken tot online toetsen. Ook in de klas biedt het veel voordelen. Hieronder de twee belangrijkste.
1. Leesbare, uitgebreide antwoorden
Leerlingen typen meer dan ze normaal gesproken schrijven tijdens een analoge toets. Daar kun je alles van vinden als het gaat het om het belang van de fijne motoriek, maar los daarvan is het als vakdocent erg prettig om volledige, uitgebreide antwoorden terug te zien. Het verschil is significant, waarbij met name in het vmbo dit het duidelijkst zichtbaar was.
2. Meer toets vragen, een hogere validiteit
Omdat leerlingen veel sneller typen dan ze schrijven, merk je dat een digitale variant van je oorspronkelijke toets, met ongeveer 15 open vragen, veel sneller wordt gemaakt. Waar de leerlingen met een dergelijke toets ongeveer 45 minuten druk waren, zie je dat bij de digitale variant de leerlingen in 10 minuten met dezelfde vraagstukken klaar zijn.
Hierdoor dienen zich kansen aan: je hebt na de toets nog ruimte over in je lesuur of je kunt meer vragen stellen over andere onderdelen die zijn behandeld. Hierdoor krijg je een beter beeld van de beheersing van de stof van de leerlingen.
Webinar "Haal meer uit LessonUp"
Wil jij aan de slag gaan met digitaal toetsen? Wij organiseren speciale "Haal meer uit LessonUp" webinars, waarbij jij alles leert over het maken en delen van een toets, maar ook hoe je huiswerk uitdeelt en rapportages maakt.
Ontwerpen van een toets
Bij het ontwerpen van een toets in LessonUp kun je met verschillende dingen rekeningen houden. Zo worden alle gesloten vragen automatisch nagekeken. Door deze in het laatste deel van de toets te plaatsen, hoef je hier tijdens het nakijken niet meer doorheen te scrollen. Een opbouw voor een toets kan zijn: open vragen, sleepvragen en dan de quizvragen. Door de vragen in willekeurige volgorde te tonen zien de leerlingen alle vragen door elkaar, maar voor jou is het tijdens het nakijken overzichtelijk. Uiteraard kan dit alleen als de inhoud van de toets dit toelaat. Het is natuurlijk heel goed mogelijk dat meerdere toetsvragen bij elkaar moeten blijven, bijvoorbeeld omdat ze een gezamenlijke bron hebben. Met een kleine aanpassing in het ontwerpen van de toets kun je deze vragen bundelen. Ze worden dan ook bij willekeurige weergave gebundeld getoond.
Voor de leerlingen is het prettig dat zij, net zoals op een papier, een rustige toets voor zich hebben. Een witte achtergrond met zwarte letters is bij een papieren toets gebruikelijk. Je kunt er daarom voor kiezen om dit ook tijdens een digitale toets te doen. Overigens kun je, net als bij een papieren toets, ook gebruik maken van tekstopmaak, zoals: vet- of cursief gedrukt en onderstreept. Hiervoor maak je gebruik van het component Tekst (via de knop + component).
Naast het component Tekst, is ook het component Afbeelding een prettige toevoeging. Met dit component kun je afbeelding toevoegen aan een toetsvraag. Deze afbeelding kunnen de leerlingen tijdens de toets vergroten. Een afbeelding kan in dat geval ook een (scherm)afbeelding van een tekst zijn. Hiermee kun je langere teksten, bijvoorbeeld bronnen, toevoegen aan je toetsvraag. Omdat de afbeelding van tekst vergroot kan worden, is deze ook voor dyslectische leerlingen prettig leesbaar.
Afnemen toets
Duik je gelijk in het diepe en is je eerste digitale toets een schoolexamen? Super! Toch adviseren wij om het eerst eens uit te proberen bij een kleine toets. De ervaring leert dat je best wel kleine- en grote dingen tegenkomt, die even wat aandacht behoeven. Dat is niet erg, maar als de toetstijd beperkt is dan levert dit vooral stress op: bij zowel jou als je leerlingen. Een kleine checklist bij het afnemen van een digitale toets in LessonUp:
- je hebt een LessonUp-klas aangemaakt;
- je leerlingen zijn geregistreerd en zitten de LessonUp-klas;
- je leerlingen zijn ingelogd met het juiste LessonUp-account;
- je leerlingen maken de toets op een tablet of computer. Bij voorkeur niet op een telefoon.
Top, dan kun je de toets uitdelen!
De toets uitdelen doe je via het tabblad Uitdelen in de Toetsinstellingen. Bij het uitdelen heb je keuze uit een aantal opties, zoals: vragen in willekeurige volgorde en/of lineair toetsen, waarbij de leerlingen niet terug kunnen bladeren in de toets. Daarnaast kun je toegang tot het lesmateriaal in LessonUp beperken. Je kunt eventueel de maximale toetstijd aangeven. En mochten de leerlingen wat meer tijd nodig hebben, dan kun je deze tijd eenvoudig verlengen.
Nadat de leerlingen klaar zijn, kan de toets worden afgesloten. Dit kan handmatig via het tabblad Status.
De eerste keer toetsen kan een uitdaging zijn. Daarom hebben we ook een uitleg video van 5 minuten gemaakt waarin onze collega Mark uitlegt hoe de toets omgeving van LessonUp werkt.
Tips om spieken te voorkomen
Misschien vind je het de eerste keer best wel een beetje spannend dat digitale toetsen. Gaan de leerlingen niet spieken? Maken ze geen schermafbeeldingen? Of sturen ze elkaar niet de antwoorden door? Met de bovengenoemde opties kun je al veel fraude voorkomen. Daarnaast is het verstandig om een aantal afspraken met elkaar te maken:
- Alle andere apps en/of tabbladen zijn gesloten;
- je legt je tablet plat neer (als je tablets gebruikt);
- Je draait je niet om, je houdt je gezicht op het scherm;
- een ‘verkeerde’ swipe-beweging en de leerling is ‘af’.
Qua klasopstelling is een computerlokaal-opstelling het makkelijkst: een middelste rij waarin de computers/laptops met de monitor tegen elkaar aan staan, en twee buitenste rijen, waarvan eentje naar de muur en eentje naar het raam.
Nakijken
Eerder gaven wij al aan dat een handige opbouw van de toets kan helpen bij het nakijken van de toets. Door niet eindeloos te hoeven scrollen tijdens het nakijken, gaat het correctiewerk van een digitale toets echt snel. Kies bij voorkeur voor nakijken per vraag, aangezien je dan in een oogopslag de resultaten van alle leerlingen naast elkaar heb staan. Je kunt bij elke vraag en per leerling eventueel feedback achterlaten. De leerlingen zien deze feedback in hun eigen LessonUp-omgeving op het moment dat de toetsing is opengezet. Hierover meer stukje over feedback geven, verderop in dit artikel.
Hoewel de totaal aantal punten (per vraag) bij het uitdelen van de toets vaststaat, kun je met de verschillende normeringen binnen LessonUp becijferen op de manier die het best bij jou en jouw leerlingen passen. LessonUp kent drie soorten normeringen: op basis van behaalde punten per leerling berekent LessonUp het cijfer tussen de 1 en de 10 (= behaalde score x 0,9+1) of 0 en de 10 (= behaalde score/totaalscore x10). Daarnaast is er een normering op basis van de N-term. Dit is de wijze waarop centrale examens en veel schoolexamens worden berekend. Door structureel gebruik te maken van de N-term (ook in niet-examenklassen), krijg je continuïteit in de normering van de toetsen: van leerjaar 1 tot het examenjaar.
Feedback geven
Of je nu formatief of summatief toetst, feedback geven is cruciaal. Goede feedback geeft de leerlingen niet alleen inzicht in het al dan niet behalen van de leerdoelen, maar ook inzicht in het proces (Feed Back) en tips voor de volgende keer (Feed Forward). Daarnaast is feedback effectief als deze gedetailleerd en specifiek is. En niet geheel onbelangrijk: deze feedback kan zowel positief als negatief zijn.Bekijk deze video waarin Mark door de rapportage loopt van een gemaakte toets en laat zien hoe je gemakkelijk feedback geeft.
In LessonUp kun je per leerling per vraag feedback geven aan de leerlingen. De leerlingen zien deze feedback bij de toets(vraag), als ze zijn ingelogd in hun LessonUp-omgeving.
Bekijk in deze video hoe Mark door een rapportage loopt van een gemaakte toets en feedback geeft.
Bewaren van de resultaten
De resultaten van de toetsen, via de rapportages, blijven bewaard. Pas als jij de afgenomen toets verwijderd, via Mijn klassen of Toetsinstellingen verdwijnen de rapportages. Overigens is het bewaren van toetsen en schoolexamens niet verplicht: alleen de eindexamens moeten een half jaar lang door de leerlingen te raadplegen zijn. Veel scholen kiezen er wel voor om alle resultaten te bewaren, bijvoorbeeld in een examendossier. Omdat hiervoor ook geen regels gelden, kunnen dit ook digitale resultaten zijn.
Geschreven door
Jan-Wolter Smit - Head of Education, LessonUp
