Oefenen grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Grammatica

Meewerkend voorwerp

Doel:

Je kent al het onderwerp, de persoonsvorm, het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp

Ik weet wat het meewerkend voorwerp is en kan deze in een zin aanwijzen

Jan gaf de toets aan de leraar.

Wat is 'Jan'?

1. meewerkend voorwerp
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

Jan gaf de toets aan de leraar.

Wat is 'de toets'?

1. meewerkend voorwerp
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

Herhaling:

gezegde: alle werkwoorden uit de zin

onderwerp: wie (wat) + gezegde

lijdend voorwerp: wat (wie) + gezegde + onderwerp

Meewerkend voorwerp

aan (voor) wie/wat + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp

Check daarna of je aan (voor) kunt weglaten of toevoegen.

Soms moet je hiervoor de woordvolgorde aanpassen

Is dit een meewerkend voorwerp?

Hij laat al zijn geld na [aan goede doelen].

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

Wat is het meewerkend voorwerp?

Sophie doet jou de groeten

1. Geen meewerkend voorwerp
2. jou
3. Sophie
4. de groeten

Wie heeft mijn scooter gerepareerd?

mijn scooter =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. werkwoordelijk gezegde

Wat is het meewerkend voorwerp (MV) in de zin:

Mag ik u een kopje koffie aanbieden?

Wat is het meewerkend voorwerp (MV) in de zin:

Het verlegen jongetje gaf ik een schouderklopje.

Het meewerkend voorwerp is:
De ober heeft eindelijk een glas cola voor Meindert ingeschonken.

Wat is het meewerkend voorwerp?

Hij geeft zijn zus een knuffel.

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin: De politieagent gaf de foutparkeerder een flinke boete.

Taalkundig ontleden. Welke woordsoorten heb je geleerd?

Lidwoorden (blw/olw)

Bepaald: de, het

Onbepaald: een

Alleen als het voor een zelfstandig naamwoord of een bijvoeglijk naamwoord staat.

Het mooie meisje, een heel moeilijke toets.

Zelfstandig naamwoord (zn)

Mens, dier, plant, ding, gevoel en namen (HOOFDLETTER!)

Je kan er een lidwoord of een bijvoeglijk naamwoord voor zetten.

Het mooie meisje, een heel moeilijke toets.

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

Het mooie meisje, een heel moeilijke toets.

Werkwoorden (zww/kww/hww)

• zww = belangrijkste ww in de zin
• kww = vorm van zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen
• hww = helpt met het maken van het gezegde. Is er alleen als er meerdere ww's in de zin staan

Voorzetsel (vz)

Geeft een positie aan. 

Truc: ... de kooi' of '......het schoolfeest' zetten.

• Tijdens, onder, boven, achter, volgens

1. bn
2. bw
3. vz
4. blw

1. olw
2. bw
3. vz
4. blw

1. bn
2. zn
3. vz
4. blw

1. hww
2. bn
3. zww
4. zn

1. bn
2. vz
3. olw
4. zn

1. bn
2. bn
3. zn
4. zww

1. hww
2. vz
3. zww
4. bn

1. hww
2. bn
3. zww
4. olw

1. hww
2. bn
3. zww
4. zn

Ik wil extra oefenen met deze onderdelen:

1. zww/hww/pv/ow
2. zinsdelen
3. lv/mv
4. woordsoorten (blw/olw/zn/bn/vz/hww,zww)

Ik heb vertrouwen in de toets

1. ja
2. nee
3. weet niet

Ben je klaar?

Lever je toets in en vraag de docent je score!