H6 BS 1-2 Organismen en hun omgeving 2V

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

BS 1 Organismen en hun omgeving - deel 2

Doel BS 1

* Je kunt uitleggen wat een piramide van aantallen is

* Je kunt uitleggen wat een piramide van biomassa is

* Je kunt de accumulatie van gifstoffen verklaren

Begrippen BS 1

voedselketen

schakel

voedselweb/ voedselnet

biomassa

piramide van biomassa

piramide van aantallen

giftig

accumulatie

Voedselketen

Als je een voedselketen in kaart hebt gebracht kun je kijken naar het aantal individuen in die voedselketen binnen een ecosysteem.

Piramide van aantallen

We beginnen met de zeehond.

Hoeveel kabeljauwen eet 1 zeehond per dag?

Hoeveel haringen eten die kabeljauwen per dag?

Hoeveel krill eten die haringen per dag?

Hoeveel algen eten die krilldiertjes per dag?

Piramide van aantallen

Is een piramide van aantallen altijd een piramidevorm?

Nee!

Als de onderste schakel heel groot is (bijvoorbeeld een boom) dan is 1 boom voldoende voor meerdere rupsen.

Piramide van biomassa

Eenzelfde piramide kun je maken door te kijken naar biomassa.

Biomassa: drooggewicht

= de hoeveelheid vaste stoffen (alles behalve water).

Piramide van biomassa

Is een piramide van biomassa altijd een piramidevorm?

Ja!

Omdat er altijd biomassa verloren gaat van de ene schakel naar de volgende schakel van de voedselketen.

Piramide van biomassa

Waarom gaat er biomassa verloren tussen de schakels van een voedselketen?

1. een deel van de biomassa is niet te verteren en verlaat het dier (ontlasting)

2. een deel van de biomassa wordt door het dier zelf verbrand voor energie

Groei = voedsel-uitwerpselen-verbranding

Waarom is een piramide van biomassa altijd een piramidevorm?

Accumulatie

Wat nou als onderin een voedselketen een gifstof wordt opgenomen (door gifstoffen in de bodem of bestrijdingsmiddelen), wat gebeurt er dan in de voedselketen?

De stoffen zijn niet door een plant/ dier af te breken.

Accumulatie

De organismen hoger in de voedselketen gaan dood aan gifstoffen die veel eerder in de keten zijn opgenomen.

Anna zegt: accumulatie wordt veroorzaakt door het feit dat de gifstoffen niet worden afgebroken.
Teun zegt: accumulatie wordt veroorzaakt door het feit dat in een voedselketen altijd biomassa verloren gaat.
Wie heeft gelijk?

1. Geen van beide
2. Anna
3. Teun
4. Beide

Aan de slag

Wat? Maken opdracht 4 & 8

Hoe? in tweetallen

Tijd? +- 10 min

Vragen? Steek je vinger op

Klaar? Maak opdracht 5

Uitkomst? Huiswerk voor morgen 

Doel BS 1

* Je kunt uitleggen wat een piramide van aantallen is

* Je kunt uitleggen wat een piramide van biomassa is

* Je kunt de accumulatie van gifstoffen verklaren

Doel BS 2

1. Je kunt de groepen organismen in de kringloop van stoffen beschrijven

2. Je kunt de kringlopen van water, koolstof en stikstof beschrijven

Kringloop van stoffen

Autotroof 

(autos = zelf, tophein = voeden

Heterotroof 

(Hetero = ander)

Consument 1e orde

Producenten

Consument 2e orde

Consument 3e orde

Stikstof en koolstof: het idee is hetzelfde

Fotosynthese

Fotosynthese

Koolstofkringloop (koolhydraten, vetten & eiwitten)

Stikstofkringloop (eiwitten)

Aan de slag

Wat? Maken opdracht 1 tm 4, 

Hoe? in tweetallen

Tijd? +- 10 min

Vragen? Steek je vinger op

Klaar? Maak opdracht 5 & 7 

Uitkomst? Huiswerk voor morgen