4.1 Prikkels en Gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

4.1 Prikkels en gedrag

Learnbeat - 5 waarnemen

Je leert over

• Je kunt beschrijven wat gedrag is.
  
• Je kunt beschrijven waardoor gedrag ontstaat.
  
• Je kunt uitleggen hoe je gedrag onderzoekt.
  
• Je kunt uitleggen waarom je gedrag onderzoekt.
  
• Je kunt uitleggen dat sommige prikkels altijd hetzelfde gedrag veroorzaken.

Uitleg

Welk gedrag heb jij
vandaag vertoont?

Inleiding in gedrag. 

Gedrag

• Alles wat mensen en dieren doen is gedrag.
  Bijv. Lachen, slapen, eten, dansen, schreeuwen enz.

• Gedrag komt tot stand door: prikkels en beslissingen

Gedrag is in essentie alles wat dieren en mensen doen. Of het nu dansen is, schreeuwen, eten of slapen. Dit is allemaal gedrag.

En gedrag bestaat uit verschillende handelingen. Denk aan eten, je moet het vinden, voorbereiden op eten en afruimen als je klaar bent.

Prikkel

Inwendige prikkel 

Uitwendige prikkel

Adequate prikkel

Prikkel en zintuigen

Een prikkels is informatie uit je omgeving. 

Zintuigen zijn gevoelig voor prikkels.

Elk zintuig is gevoelig voor een specifieke prikkel.

Voorbeeld: Reukzintuig > Geur

Functie zintuigen 

Waarnemen wat er om je heen gebeurt-----> REAGEREN

Motivatie

Motivatie = de bereidheid tot het verrichten van bepaald gedrag. 

Als je veel hebt gegeten, is je motivatie om te eten laag. 

De prikkel "ruiken van friet" leidt dan niet tot eetgedrag. 

Bij honger is je motivatie om te eten hoog, dan leidt de prikkel wel tot een reactie. 

Motivatie

• Wat kost het vangen? (tijd, energie, risico)
• Wat levert het op? (hoe groot is de prooi)
• Hoe hard heb ik het nodig? (hoeveel honger)

Motivatie

Als de optelsom boven de drempelwaarde komt, is de motivatie groot genoeg om bepaald gedrag te vertonen.

Wat zijn bij jou de inwendige- en uitwendige prikkels zijn die er voor zorgen dat je gaat eten?

Reageren op elkaar

Sociaal gedrag is gedrag van soortgenoten naar elkaar. 
Mensen en dieren hebben sociaal gedrag.

Een prikkel of handeling bij sociaal gedrag heet een signaal.

Signaal met meerdere betekenissen

Een hand opsteken is een signaal. Dit kan verschillende betekenissen hebben.

Je kijkt naar de situatie, de gezichtsuitdrukking en de lichaamshouding. 

Observatie en interpretatie

Het feitelijke gedrag dat je waarneemt = observatie.

"De hond beweegt zijn staart op en neer"

Wat jij DENKT dat dit gedrag betekent = interpretatie. 

"de hond is blij"

Je leert over

• Je kunt beschrijven wat gedrag is.
  
• Je kunt beschrijven waardoor gedrag ontstaat.
  
• Je kunt uitleggen hoe je gedrag onderzoekt.
  
• Je kunt uitleggen waarom je gedrag onderzoekt.
  
• Je kunt uitleggen dat sommige prikkels altijd hetzelfde gedrag veroorzaken.

VRAGEN?

Wisselmoment: vragen?

En wat nu?

Lees de theorie van 4.1 prikkels en gedrag

Maak de opdrachten van 4.1.

Klaar of extra? Maak de toepassingsvragen van 4.1.