NN7 - Meer dan lezen §1 - Herhaling leerjaar van 2HV - 3H

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling leerjaar van 2HV

NN7 - Meer dan lezen §1 - 3H

Doel van de les:

In deze les herhalen we de lesstof van vorig jaar.

We lezen met elkaar Tekst 1 - Dansles speciaal voor jongens. Je kunt meelezen vanaf het scherm of vanaf het geprinte blad.

Bij het beantwoorden van de vragen moet je straks dingen opzoeken in de tekst op het blad.

Tekst 1 - Dansles speciaal voor jongens

(1) Zaterdagochtend, Academie voor theater en dans ArtEZ in Arnhem. Via de half openstaande deur van Studio 14 ontsnapt pianomuziek de hal in. Binnen zijn 28 jongens tussen de 14 en 20 jaar bezig aan hun klassieke balletles. Verdeeld over vier barres (1) staan allerlei types – van netjes en jongensachtig tot ruig en met hier en daar een tatoeage – hun tendu’s (2) en pliés (3) te doen. Eén verdieping lager is de sfeer totaal anders. Daar krijgt een jongere jongensgroep breakdanceles. Na wat opwarmpassen is het tijd voor radslagen. Eerst een gewone, dan op één hand en ten slotte een breakdance-radslag.

(2) De sfeer in de gangen van de ArtEZ-locatie doet denken aan die uit de musicalfilm Fame: overal lopen groepjes jonge mensen in hippe danskleding en door de glazen puien zie je leerlingen ijverig hun choreografie instuderen. Vier van die lokalen worden vandaag bezet door Boys Action: een dansmethode speciaal voor jongens en ook de naam van de selectiegroep van zestig jongens die hier in Arnhem op zaterdag les heeft. De jongens zijn verdeeld over vier leeftijdsgroepen en volgen lessen in moderne dans, breakdance, acro (een mix van turnen, gymnastiek en dans) en klassiek ballet – dat hier overigens ‘academische training’ heet.

(3) Remus (12) danst nu vier jaar bij Boys Action. ‘Ik heb hiervoor ook weleens in een groep gedanst met meisjes en nog één andere jongen, maar hier zijn allemáál jongens!’ Dat maakt hem gewoon heel blij. ‘Zo’n groep met alleen maar jongens voelt toch echt anders dan als er ook meisjes bij zijn’, vindt hij. ‘Jongens zijn gewoon wat drukker, speelser en energieker. Hier kun je dat lekker kwijt.’

(4) Zestig jongens die op een zaterdag dansles krijgen – is dat nou zo bijzonder? Best wel, laten de cijfers zien. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat 3 procent van de meisjes en vrouwen ouder dan vier jaar wekelijks aan dans doet, tegenover 0,2 procent van de mannen. Een rapport van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft het over 12 procent van de vrouwen tegenover 3 procent van de mannen. Bij de dansopleidingen is de verhouding wat minder scheef – ongeveer een kwart van de studenten van een hbo-dansopleiding is man. Daar komt overigens wel meer dan de helft van het aantal studenten uit het buitenland.

(5) Dat moest anders, vond het dansechtpaar Wil en Elise Boom. In 1984 begonnen ze samen dansschool On Y Danse in Arnhem. Ze zagen daar dat jonge jongens een heel andere motoriek hebben dan meiden: ze hebben een andere coördinatie en een sterke drang tot bewegen, waardoor ze nog niet geschikt zijn voor klassiek ballet.

(6) Het stel ontwikkelde daarom onder de naam Boys Action andere methoden om dansen ook voor jongens aantrekkelijk te maken: meer competitie-elementen, meer humor, meer ruimte om de energie kwijt te kunnen. Zeker in het begin lieten ze zich daarvoor inspireren door technieken uit de breakdance. Elise: ‘Van daaruit hebben we het steeds meer gemengd met jazz en héél subtiel klassieke ballettechnieken erin gebracht. Zo werk je van grove naar fijne motoriek.’ Volgens Wil kun je dan vanaf een jaar of 16, 17 de jongens en meiden weer bij elkaar zetten. ‘Dan zijn ze namelijk redelijk gelijk qua lichamelijke ontwikkeling. Maar vóór die tijd niet.’

(7) Laura Wijnbelt, hoofd van de opleiding Artisteducator in dans op de ArtEZ hogeschool, weet nog hoe zo’n 25 jaar geleden het Boys Action-initiatief opkwam. ‘Het was toen uniek en dat is eigenlijk niet veranderd. Natuurlijk zijn er andere initiatieven geweest om meer jongens aan het dansen te krijgen, maar de specifieke aanpak van Boys Action, op deze schaal en al zo lang – dat heb ik nog niet ergens anders gezien.’

(8) In de groep van twintig eerstejaars studenten van de dansdocentenopleiding zitten vier jongens die hun basis hebben bij Boys Action. Is dansen daarbuiten dan toch nog typisch iets voor meisjes? ‘Daar kun je lastig iets algemeens over zeggen,’ legt Wijnbelt uit. ‘Ik denk dat de afgelopen jaren de aanwas van mannelijk talent uit een bredere groep afkomstig is. Vroeger kwam iedereen van de balletschool, nu komen er ook jongens uit de hoek van urban of hiphop, of zelfs uit de hele creatieve sector.’

(9) Wil en Elise Boom onderschrijven dat het steeds gebruikelijker is voor jongens om te dansen. Elise: ‘Zeker door TikTok en dansprogramma’s op tv worden ze geïnspireerd. Maar tegelijkertijd is het beeld van ballet nog steeds: een ballerina.’ Wil: ‘En geen één jonge jongen wil dat verloren schaapje zijn dat daartussen staat.’ De kracht van Boys Action is dan ook dat het een hechte groep is, een community, waar je als dansende jongen niet raar of bijzonder bent.

(10) Het lijkt een beetje tegen de tijdgeest in te gaan om als oplossing aparte lesprogramma’s aan te bieden. Zou er niet één dansles kunnen zijn, waar zowel jongens als meisjes worden bediend in wat ze kunnen? ‘O, daar wil ik graag iets over zeggen,’ begint Wil Boom. ‘Mensen hebben tegenwoordig de mond vol over inclusie, maar ze vergeten dat jongens nog altijd worden buitengesloten.’ Elise vult aan: ‘De danscultuur in Nederland is helemaal ingericht op meisjes en vrouwen. Absoluut.’

(11) Dat merkte ook de 15-jarige Olle, die nu vijf jaar bij Boys Action danst en binnenkort auditie gaat doen voor de opleiding tot uitvoerend danser. ‘Ik kreeg daarvoor een uitnodiging waarop kledingvoorschriften stonden. Toen las ik: haar in een knot, strakke kleding en een panty. Voor jongens stond er niks bij!’

(12) Na een ochtend dansen komt om half twee de hele groep samen voor een gezamenlijke afsluiter. Het is een drukke bedoening met zestig uitgelaten jongens, maar als docent Mischa de cooling down-muziek start, zitten ze plotseling allemaal keurig te ‘vlinderen’: een stretchoefening in vlinderzit (4). Tot slot mag toch het allerlaatste restje energie er nog even uit. Op dreunende dansmuziek doen de jongens wat buikspieroefeningen en dan zit de danszaterdag er voor iedereen weer op.

Naar: Jette Pellemans, trouw.nl

(1) barres: houten leuningen langs de muren van balletstudio’s die door dansers worden gebruikt om hun evenwicht te bewaren tijdens oefeningen

(2) tendu’s: oefeningen waarbij je je been voorwaarts, zijwaarts en achterwaarts uitrekt, terwijl je tenen contact met de vloer houden

(3) pliés: balletbewegingen waarbij de knieën uit stand tegelijkertijd zijwaarts worden gebogen

(4) vlinderzit: zithouding op de vloer met de voetzolen tegen elkaar, waarbij de knieën uit elkaar buigen

In tekst 1 zijn enkele woorden onderstreept. Zoek de onderstreepte woorden in alinea 1 tot en met 6 op in de tekst. Leid de betekenis af uit de context of gebruik een woordenboek. Maak de juiste combinaties.

gymnastische toeren waarbij je een wiel imiteert door zijwaarts je handen op de grond te zetten en je benen over je lichaam heen te zwaaien tot je weer op de grond staat

voorgevels

dansontwerp; volgorde en combinaties van passen waaruit een dans is opgebouwd

bewegingsgedrag; manier van bewegen

gelijktijdige aansturing van alle spieren die je nodig hebt om een bepaalde beweging uit te voeren

bijna niet merkbaar

radslagen (al. 1)

puien (al. 2)

choreografie (al. 2)

motoriek (al. 5)

coördinatie (al. 5)

coördinatie (al. 5)

Er zijn ook woorden onderstreept in het vervolg van tekst 1, vanaf alinea 8. Leid de betekenis af uit de context. Maak de juiste combinaties.

groei; toename

zijn het ermee eens; vinden ook

in strijd met de heersende opvattingen in een bepaalde periode

insluiting; deelname van iedereen, ongeacht geslacht/gender, afkomst, huidskleur, wel/geen fysieke beperking enzovoort

proefoptreden om te laten zien wat je kunt

drukte; gedoe

aanwas (al. 8)

onderschrijven (al. 9)

tegen de tijdgeest in (al. 10)

inclusie (al. 10)

auditie (al. 11)

bedoening (al. 12)

Uit welke alinea(’s) bestaat de inleiding van de tekst?

1. Alinea 1
2. Alinea 1 en 2
3. Alinea 1, 2 en 3
4. Alinea 1, 2, 3 en 4

Welk verband herken je in de laatste zin van alinea 1? Noteer ook de signaalwoorden waaraan je dit verband herkent.

Welke mening met welk argument herken je in alinea 3?
Vul aan:
Mening: ...
Argument: ...

Welke bewering over alinea 4 is waar?

1. In alinea 4 staan voornamelijk argumenten
2. In alinea 4 staan voornamelijk feiten
3. In alinea 4 staan voornamelijk meningen

Wat was de reden voor Wil en Elise Boon om Boys Action te ontwikkelen?

‘Het was toen uniek en dat is eigenlijk niet veranderd.’ (al. 7) Is deze uitspraak een mening of een feit? Licht je antwoord toe.

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

1. Aan de academie voor theater en dans ArtEZ kunnen jongens lessen volgen in moderne dans, breakdance, acro en klassiek ballet.
2. Boys action is een populaire methode die 25 jaar geleden door het dansechtpaar Wil en Elise Boon is ontwikkeld om dansen voor jongens aantrekkelijk te maken.
3. Jonge jongens zijn door hun motoriek en hun sterke drang tot bewegen veel minder geschikt voor klassiek ballet dan jonge meisjes.
4. Uit onderzoeken van het CBS en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport blijkt dat meisjes/vrouwen veel meer aan dans doen dan jongens/mannen.

Wat is het belangrijkste tekstdoel?

1. amuseren
2. informeren
3. activeren
4. overtuigen

Tot zover....!