B1B BS 2.4: Cellen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkommm

Tassen van tafel

Telefoon in kluis of tas

Boeken en laptop op tafel

Regels/Afspraken

• Telefoon in de kluis of tassen -> zie ik je telefoon -> 16:00 ophalen bij de receptie
  
• Niet eten in het lokaal, drinken mag wel (water) -> geen energydranken
  
• Respectvol met elkaar omgaan
  
• Niet schelden
  
• Er wordt niet gestoeid/gevochten
• We praten allemaal Nederlands
  
• Luisteren naar elkaar
  

Planning 

• Deel 2 BS 3
• Leerdoelen
• 4: cellen + microscopie
• Leerdoelen checken
• Zelfstandig aan de slag
• Vooruitblik
• Afsluiten

Weefsel planten

DeDe

De boven- en onderkant van de plant bestaat uit één laag cellen, dit weefsel heet opperhuid 

Weefsels van planten

Opperhuid: Bovenkant en onderkant van het blad en biedt bescherming.

Huidmondje: bestaat uit twee langwerpige cellen met daartussen een kleine opening.

Koolstofdioxide opnemen 

Zuurstof afgeven

Regelt hoeveelheid  verdamping van water 

Huidmondjes 

Weefsel van een boom

Het cambium is een weefsel wat vlak onder de schors ligt en nieuw hout aanmaakt richting het midden van de stam.

jaarringen

Jaarring: het hout dat een boom in één jaar vormt (één licht en donker laagje houd samen) 

lengte: boom groeit  hard - houtcellen groot en licht van kleur

Zomer: boom groeit minder hard - houtcellen klein en donker van kleur

herfst en winter groeit boom niet!

Wat zijn weefsels en cellen?

Waarom sluiten de huidmondjes als het droog is?

1. Dan vindt er minder verdamping plaats.
2. Dan heeft de plant minder koolstofdioxide nodig.
3. Anders wordt de plant opgegeten.
4. Daar is geen reden voor.

Een cactus in een woestijn heeft veel huidmondjes?

1. Waar
2. Niet waar

Planten hebben huidmondjes in de bladeren zitten. Wat gebeurt er in de huidmondjes?

1. Koolstofdioxide gaat het blad in en zuurstof het blad uit.
2. Zuurstof gaat het blad in en koolstofdioxide het blad uit.

Leerdoelen

• Je kunt de delen van dierlijke cellen benoemen met hun kenmerken en functies 

• Je kunt de delen van plantaardige cellen benoemen met hun kenmerken en functies
• Aan het einde van de les kan je de onderdelen van een microscoop benoemen en weet je hoe je het moet gebruiken

Cellen met verschillende vormen

Dierlijke cel

Plantaardige cel

Dierlijke cellen

Celmembraan= een dun vlies om de cel dat de inhoud van de cel scheidt met de omgeving. Het bestaat uit vetten en eiwitten. 

Eiwitten zorgen voor dat stoffen naar binnen en buiten worden vervoerd. 

Dierlijke cellen

Cytoplasma= dikke vloeistof in de cel. Bestaat uit water met opgeloste stoffen en zwevende deeltjes. 

Celkern= kernplasma + kernmembraan. Regelt alles wat er in de cel gebeurt.

Plantaardige cellen

Plantaardige cellen hebben ook een celmembraan, celkern (kernmembraan en kernplasma, cytoplasma. 

Maar ze hebben ook extra onderdelen:

vacuole,  plastiden, celwand.

Plantaardige cel

Celwand = stevig laag om cel. Zorgt voor stevigheid en is een tussencelstof.

Vacuole = blaasje gevuld met vocht. Het geeft stevigheid aan de cellen en er worden stoffen in opgeslagen.

Plastiden

liggen in het cytoplasma

Plastiden  = korrels met speciale functie

• Bladgroenkorrels
• Kleurstofkorrels
• Zetmeelkorrels

Plastiden

Bladgroenkorrels:  Komen voor in groene delen van een plant. 

Functie: Hier vindt fotosynthese plaats. Ook geven deze korrels planten hun groene kleur

Plastiden

Kleurstofkorrels:  vind je in cellen van bloemen/vruchten met een gele, oranje of rode kleur. 

Functie: Deze korrels geven bloemen en vruchten hun kleur.

Plastiden

Zetmeelkorrels:  

Komen voor in cellen van aardappels. Ze hebben geen kleur.

Functie: Hierin wordt zetmeel opgeslagen.

Plastiden kunnen overgaan in een ander type, bladgroenkorrels veranderen in kleurstofkorrels

Korrels kunnen overgaan in een ander type, bladgroenkorrels veranderen in kleurstofkorrels 

Celorganellen

Delen van een cel die een eigen functie hebben, noem je celorganellen

Bijvoorbeeld: celkern, vacuole, plastiden

Celorganellen

Mitochondriën= energiefabrieken van een cel. Ze maken energie. In spiercellen zitten veel mitochondriën.

Ribosomen= helpen bij het maken van eiwitten.

Lichtmicroscoop

(1 000 x)

Elektronenmicroscoop

(1 000 000 x)

Microscoop

Het preparaat

Vragen?

leerdoelen checken

Welke plastiden zijn kleurloos?

1. Kleurstofkorrels
2. Bladgroenkorrels
3. Zetmeelkorrels

Welke paprika heeft welke plastiden?

1. Groene parprika: zetmeelkorrels Rode paprika: bladgroenkorrels
2. Groene paprika: kleurstofkorrels Rode paprika: bladgroenkorrels
3. Groene paprika: bladgroenkorrels Rode paprika: zetmeelkorrels
4. Groene paprika: bladgroenkorrels Rode paprika: kleurstofkorrels

Als een tomaat rijpt gebeurt er iets met de kleur, hij gaat namelijk van een groene naar een rode kleur.
Een type plastide verandert in een andere type plastide.

Welk plastide was er eerst, en in welke plastide veranderd hij?

1. Van zetmeelkorrel naar kleurstofkorrel
2. Van kleurstofkorrel naar bladgroenkorrel
3. Van bladgroenkorrel naar kleurstofkorrel
4. Van bladgroenkorrel naar zetmeelkorrel

wat	Opdrachten van 2.4 1 t/m 8 Online
Hoe	Lees de tekst van 2.4 Cellen (kan ook online)
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Klaar? - Maak test jezelf van de basisstof - Maak de plus opdracht 9 - Lees BS 5 door