6.1 Over zeeën en oceanen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De tijd van regenten en vorsten

1600-1700

6.1 Over zeeën en oceanen

24. De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek

25. Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie

Wat was de belangrijkste oorzaak van de economische bloei van de Nederlandse Republiek?

1. De handel van de VOC
2. De handel op de Oostzee
3. De handel van de WIC
4. De handel op de Middellandse Zee

Stel, je doet onderzoek naar het aandeel van Hollandse schepen in Oostzeehandel. Zijn de Sonttolregisters een betrouwbare bron voor jouw onderzoek?

1. Ja, de makers hadden er belang bij de aantallen zo nauwkeurig mogelijk bij te houden.
2. Ja, want de Deense koning zelf was opdrachtgever.
3. Nee, de kans is groot dat het aantal doorvaarten kleiner was dan in de registers staat.
4. Nee, de kans is groot dat het aantal doorvaarten groter was dan in de registers staat.

commerciële landbouw

Nijverheid in manufacturen

Moedernegotie

Straatvaart

VOC (1602)

• Verenigde Oost-Indische Compagnie
• specerijen
  
• handelsmonopolie
• soevereine rechten

WIC (1621)

• West-Indische Compagnie

• kaapvaart - bijv. de zilvervloot in 1628
  
• slavenhandel - bijv. 1619
  

Samenvattend

Bij het ontwikkelen van handelskapitalisme en de wereldeconomie werd de leidende rol in wereldwijde contacten overgenomen van de overheid door bedrijven. 

In de bedrijven (bijv. handelscompagnieën en manufacturen) werd de eigenaar en bedrijfsleiding gesplitst. Daarna kon de groei grenzeloos worden door het verkopen van aandelen. Doel was en is groei.