H2.5 Breuk wordt definitief

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H2.5 | De breuk wordt definitief.

Opdrachten 69, 72, 73, 75 en 76

Opdracht 69

Welke motieven hadden de Spaanse soldaten om te gaan plunderen? Kruis aan.

[    ] Ze wilden alleen alle heiligenbeelden uit de kerken halen, maar het liep uit de hand.

[    ] De landvoogd had het hun bevolen, omdat de opstandelingen zich niet overgaven.

[ x ] Ze kregen geen soldij meer en besloten op een andere manier aan geld en voedsel te komen.

[    ] Ze wilden de dood van hun bevelhebber wreken.

[ x ] Ze dachten ongestraft hun gang te kunnen gaan, omdat er geen leiding was.

Opdracht 72

Wat valt je op als je kijkt naar de ligging van de steden die meededen aan de Unie van Utrecht?

• Ze liggen allemaal in de noordelijke Nederlanden, de meeste in het huidige Nederlanden.
  
• Een aantal steden in het huidige België sloten zich ook aan.

Opdracht 73

Wat valt je op als je kijkt naar de ligging van de gewesten die meededen?

• Ze liggen allemaal in het huidige Nederland.
  

Opdracht 74

Leg uit dat bron 20 een motief weergeeft voor de vogelvrijverklaring.

• In bron 20 kun je zien dat de legers van Willem van Oranje de Maas overtrekken. Dat gebeurde omdat Willem in opstand was tegen Filips. Omdat Willem de leider was van de Opstand, verklaarde Filips hem in 1580 vogelvrij.
  

Opdracht 75

Wat was geen gevolg van de vogelvrijverklaring van Willem?

[  ] Degene die hem doodde, zou een beloning krijgen.

[  ] Hij mocht niet meer in de landen van Filips II komen.

[x] Hij mocht nu overal gaan waar hij wilde, want hij was zo vrij als een vogel.

[  ] Onderdanen van Filips II mochten geen enkel contact meer met hem hebben.

Opdracht 76

Bedenk welke motieven Willem van Oranje kan hebben gehad om zijn apologie te schrijven (bron is hierbij niet nodig).

[ x ] Hij was bang geen geld meer te kunnen lenen om zijn soldaten te betalen.

[ x ] Hij verloor niet graag de steun van buitenlandse vorsten.

[ x ] Hij wilde niet graag als rebel en verrader de geschiedenis ingaan.

[    ] Het was een voorwaarde om zijn bezittingen terug te krijgen.

[    ] Het was voor hem een soort biecht.

Huiswerk

H2.5 | De breuk wordt definitief

lees de paragraaf (nogmaals)

Maken opdrachten 78 t/m 81 + 83

Wat gaan we doen?

1. Wie was Willem van Oranje (3.20 min)

2. Nakijken opdrachten 78 t/m 81 + 83

3. Het ontstaan van de Republiek (4.30 min)

4. Huiswerk opschrijven

5. Opdracht 'Beeldkraken' niet vergeten!!

Opdracht 79

Van wie had Filips volgens het plakkaat de macht gekregen?

• Van Filips II vond dat hij zijn macht van God hadden gekregen.
  

Opdracht 78

In 1581 was de Opstand al 13 jaar gaande. Leg uit waarom het opstellen van het Plakkaat van Verlating toch een heel belangrijk moment was.

• Tot 1581 was men wel in Opstand, maar werd Filips nog wel officieel als landsheer erkend. In het Plakkaat werd gezegd dat hij niet meer de vorst of landsheer was.
  

Opdracht 80

Bedenk waarom vorsten in die tijd zelden werden afgezet.

• De mensen leerden dat de vorsten hun macht van God kregen. Je mag dan niet tegen hen in verzet komen, want dan verzet je je tegen God.

Opdracht 81

Vertel met bron 21 waarom Filips toch werd afgezet.

• Volgens de schrijvers van het Plakkaat was Filips geen goede vorst geweest, maar een tiran. Hij was niet rechtvaardig geweest voor zijn onderdanen, maar had hen onderdrukt en uitgebuit.
• Dit is gebaseerd op de leer van Johannes Calvijn.

Opdracht 83

Zet eerst de gebeurtenissen op de juiste plek in de tijdbalk: Oprichting Unie van Atrecht en Unie van Utrecht – Spaanse Furie – Plakkaat van Verlating – Pacificatie van Gent – vogelvrijverklaring van Willem van Oranje

A Spaanse Furie 1576

B Pacificatie van Gent 1576

C Oprichting Unie van Atrecht en Unie van Utrecht 1579

D vogelvrijverklaring van Willem van Oranje 1580

E Plakkaat van Verlating 1581

Opdracht 83

Zet eerst de gebeurtenissen op de juiste plek in de tijdbalk: Oprichting Unie van Atrecht en Unie van Utrecht – Spaanse Furie – Plakkaat van Verlating – Pacificatie van Gent – vogelvrijverklaring van Willem van Oranje

Opdracht 85

Huiswerk

H2.6 De Republiek ontstaat

Lees de paragraaf

maken opdrachten 86, 88 t/m 92

H2.6 De Republiek ontstaat

Lees de paragraaf

maken opdrachten 93, 95, 97 t/m 100

Deze les...

• Nee, de toets bespreken we vandaag niet!
• Het leerdoel van: H2.6 De Republiek ontstaat
• Nakijken opdrachten 86, 88 t/m 92
• Markeer eventueel de leertekst (in ITS?; Ja, ITS) 

Leerdoel H2.6 

Hoe kwam uit de Opstand de Republiek voort?

Nadat Filips II was weggestuurd (Plakkaat van Verlating) ging men op zoek naar een nieuwe landsheer. Dat werd geen succes want veel mensen die werden gevraagd durfden het niet aan om landsheer te worden van een land dat in conflict was met het machtige Spanje en Filips II.

In 1588 besloot men de zoektocht te staken en gingen de gewesten van de Unie van Utrecht verder als 'De Republiek'.

Huiswerk

Lees H2.6 De Republiek ontstaat

maken opdrachten 86, 88 t/m 92

Wat kun je nu doen?

de opdrachten maken

de teksten markeren (zie ITS)

Opdracht 86

Leg het verschil uit tussen een monarchie en een republiek.

• Een monarchie heeft een vorst als staatshoofd
• Een republiek wordt geregeerd door een president en/of een vergadering van afgevaardigden.
  

Opdracht 88

Welke twee zaken regelden de Staten-Generaal?

1. Het buitenlandse beleid 
2. De verdediging van het land.
   

Opdracht 89

Leg uit waarom de Republiek veel weg had van een verzameling kleine staatjes.

• De gewesten regelden zelf alle andere zaken (belastingen, godsdienst, rechtspraak). Ze waren daarom eigenlijk kleine staatjes.
  

De Republiek

De Republiek was een statenbond (=confederatie), een bondgenootschap van zeven provincies die een verregaande autonomie ( = zelfstandigheid) hadden. De gewesten werken samen bij de buitenlandse politiek en de defensie, maar hadden elk eigen wetten, regels en gebruiken.

Opdracht 91

Bedenk waarom het nodig is dat er steeds twee afgevaardigden van de Staten-Generaal bij de stadhouder zijn.

• De Staten-Generaal besluiten over de verdediging van de Republiek. De afgevaardigden moeten controleren of de stadhouder (die bevelhebber van het leger is) zich aan de besluiten houdt.
  

Opdracht 90

Past de manier waarop de schilder Maurits heeft afgebeeld met de manier waarop de Italiaanse reiziger hem beschrijft? Ga in op de functie van Maurits en op zijn karakter.

• Ja, het past erbij. Maurits is afgebeeld in een harnas en met wapens. Dit past bij zijn functie van bevelhebber van het leger, die door de reiziger wordt genoemd. Ook is Maurits zelfverzekerd afgebeeld. Dit past bij het gezag en de rust die de reiziger hem toeschrijft.
  

Opdracht 92

Waaruit blijkt dat Maurits zich soms weinig aantrekt van de Staten-Generaal?

• Prins Maurits doet wat hij wil wat betreft de oorlogsdoelen.
  

Huiswerk

H2.6 De Republiek ontstaat

Lees de paragraaf

maken opdrachten 93, 95, 97 t/m 100