Trauma sensitief werken bij ingrijpende gebeurtenissen

• Wereldoriëntatie
• Basisschool
• Speciaal Onderwijs
• Leerroute 1
• Groep 1

                 Trauma sensitief werken bij ingrijpende gebeurtenissen

Kristy ten Dam

studentnummer: s1162663

masterproject master SEN

Wat is een trauma?

- Enkelzijdig trauma

- Chronisch trauma

- Vroegkinderlijk trauma/ complex trauma 

Ontwikkelen van een trauma

- Emotionele én/ of gedragsmoeilijkheden of een gedrags- of ontwikkelingsstoornis 

- In het gezin zijn problemen

- Leerproblemen 

- Problemen in het gezin met een broer of zus 

- Meemaken van meerdere trauma's 

- Als er geweld plaatsvindt binnen een relatie én er is kans op lichamelijk letsel of levensbedreiging

- Als er gebeurtenis 'veroorzaakt' wordt door een hechtingsfiguur

- Hoe jonger het kind is als de gebeurtenis plaatsvindt 

- Als het kind of de jongere geen steunende omgeving heeft  

- De 'natuurlijke' veerkracht van het individuele kind 

                                                                                                                              

Ingrijpende gebeurtenissen

- Fysieke mishandeling 

- Fysieke verwaarlozing 

- Emotionele mishandeling 

- Emotionele verwaarlozing 

- Seksueel misbruik 

- Getuige zijn van partnergeweld (meestal de moeder die mishandeld -       wordt) 

- Opgroeien in een gezin met een probleemdrinker, alcoholist of                   drugsgebruiker 

- Samenleven met een psychiatrisch ziek of suïcidaal gezinslid 

- Een vechtscheiding 

- Het ontvallen van een naast familielid 

- Uithuisplaatsing, detentie van een gezinslid 

                                                                                                        (Horeweg, 2020) 

Gedrag

Drie pijlers

 - Veiligheid bieden 

- Relaties stimuleren 

- Emoties en gedrag reguleren

Veerkracht

Casus Thomas (4 jaar)

Twee kinderen spelen met de blokken. Thomas gaat erbij zitten en meespelen. De twee kinderen zeggen dat dit niet mag. Thomas schreeuwt: 'Ik mag ook nooit meedoen!' 'Jullie vinden mij niet lief!' Hij stampt met zijn voeten en gooit met de blokken op de grond. Terwijl hij weg loopt, gooit hij de puzzel van een ander kind op de grond. Juf ziet dit gebeuren en loopt naar Thomas toe.

Op welke manier reageer je op Thomas?

Fight, flight, freeze. Welke van de drie herken je in Thomas?

Casus Sanne (11 jaar)

De aardrijkskundeles is afgelopen en de pauze begint. De meeste leerlingen hebben hun eten en drinken al gepakt en praten met elkaar. Enkele leerlingen zijn nog bezig met het opruimen. Sanne zit nog met haar boek voor zich. Ze werkt niet, maar staart een beetje voor zich uit. De juf spreek haar aan vanaf haar bureau: 'Sanne, het is tijd om op te ruimen.' Sanne lijkt haar niet te horen. Ze kijkt de leerkracht aan, maar zegt niets. Na nog een paar keer haar naam te hebben genoemd, loopt de juf naar Sanne toe. Onderweg ziet ze dat Daan Azra duwt, al voor de derde keer vandaag. Ze heeft er echt genoeg van en grijpt in door hem op strenge toon te waarschuwen. Meteen daarna zegt ze: 'Sanne, ruim je spullen op. Het is tijd om te eten.' Sanne kijkt haar verschrikt aan, lijkt in elkaar te duiken en kijkt vervolgens snel weg. Haar lipt trilt. Ze zit heel even stil. 

Fight, flight, freeze. Welke van de drie herken je in Sanne?

Op welke manier reageer je op Sanne?

Kindgesprek plein

- Wat zie ik je doen?

- Welke regel kennen wij hier op school?

- Waar ga je nu voor kiezen?

Intervisie

- EHBO tasje

- Plek om te kunnen ontprikkelen

- Kindgesprekken

- Mediteren/ yoga met je klas

- Veel bewegen tussendoor

- Emotie thermometer

Kindgesprek klas

- Wat kan ik doen om de koffer van deze leerling opnieuw in te pakken?

- Wat is er gebeurd?

- Hoe kan ik de leerling helpen anders te denken?

- Hoe kan ik de leerling helpen om zich fijner te voelen?

- Hoe kan ik de leerling helpen om zijn gedrag te veranderen?

Casus Thomas (4 jaar)

Twee kinderen spelen met de blokken. Thomas gaat erbij zitten en meespelen. De twee kinderen zeggen dat dit niet mag. Thomas schreeuwt: 'Ik mag ook nooit meedoen!' 'Jullie vinden mij niet lief!' Hij stampt met zijn voeten en gooit met de blokken op de grond. Terwijl hij weg loopt, gooit hij de puzzel van een ander kind op de grond. Juf ziet dit gebeuren en loopt naar Thomas toe.

Welke vragen stel ik aan Thomas?

Casus Sanne (11 jaar)

De aardrijkskundeles is afgelopen en de pauze begint. De meeste leerlingen hebben hun eten en drinken al gepakt en praten met elkaar. Enkele leerlingen zijn nog bezig met het opruimen. Sanne zit nog met haar boek voor zich. Ze werkt niet, maar staart een beetje voor zich uit. De juf spreek haar aan vanaf haar bureau: 'Sanne, het is tijd om op te ruimen.' Sanne lijkt haar niet te horen. Ze kijkt de leerkracht aan, maar zegt niets. Na nog een paar keer haar naam te hebben genoemd, loopt de juf naar Sanne toe. Onderweg ziet ze dat Daan Azra duwt, al voor de derde keer vandaag. Ze heeft er echt genoeg van en grijpt in door hem op strenge toon te waarschuwen. Meteen daarna zegt ze: 'Sanne, ruim je spullen op. Het is tijd om te eten.' Sanne kijkt haar verschrikt aan, lijkt in elkaar te duiken en kijkt vervolgens snel weg. Haar lipt trilt. Ze zit heel even stil. 

Welke vraag of vragen stel jij aan Sanne?

- Benoem welk gedrag je ziet. ‘Hoe kan ik je helpen, zodat het de volgende keer beter gaat?’

- Benoem welk gedrag je ziet. ‘Hoe kunnen we er samen voor zorgen dat het anders gaat?’

- ‘Wat zie ik je doen?’ Geef een compliment. ‘Waar ga je nu voor kiezen?’

Feedback

Dank je wel

* Maandag 6 maart, de vragen uitgewerkt

* Uitproberen 4 weken van de vragen

* Na 4 weken een terugkoppeling