Relatie, autonomie en competentie

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Psychologische basis behoeften

planning:

expert les

casussen

uitleg bpv opdracht

aan de slag met website (indien genoeg tijd)

Wat houdt je 'veilig voelen in de klas' in volgens jou?

Wat houdt emotionele veiligheid in volgens jou?

Een veilige klas is een omgeving waarin leerlingen zich zowel fysiek als emotioneel op hun gemak voelen, waardoor ze optimaal kunnen leren en zich kunnen ontwikkelen.

Fysieke veiligheid: Er is een duidelijke structuur met heldere regels en afspraken.

Pesten, agressie en uitsluiting worden niet getolereerd.

De omgeving is vrij van fysieke gevaren.

Emotionele veiligheid: Leerlingen voelen zich geaccepteerd en gerespecteerd.

Ze durven fouten te maken en hun mening te geven zonder angst voor kritiek.

Er is een positieve en ondersteunende relatie tussen leerlingen en docenten.

De leraar biedt een luisterend oor en zorgt voor een open en veilige sfeer.

Wanneer zowel fysieke als emotionele veiligheid aanwezig is, kunnen leerlingen zichzelf zijn, met vertrouwen leren en goed samenwerken. Een veilige klas draagt bij aan een fijne en effectieve leeromgeving voor iedereen. 

Bij een veilig pedagogisch klimaat denk ik aan.......

Basisbehoeften van een kind

• geloof in eigen kunnen
• zelf verantwoordelijkheid
• erbij horen

Een sterk gevoel of verlangen waaraan voldaan moet worden om je goed te voelen.

Intrinsieke motivatie

CAR MODEL

C - Competentie: Het gevoel dat je iets goed kunt. Dit betekent dat een kind zich succesvol en capabel voelt in een situatie. Het is belangrijk dat kinderen merken dat ze iets kunnen en dat ze vertrouwen hebben in hun eigen kunnen.

A - Autonomie: Het gevoel van zelf kunnen kiezen en beslissen. Autonomie draait om het respecteren van de keuzes en wensen van het kind, zodat het kind zelf beslissingen kan nemen en zich niet gedwongen voelt.

R - Relatie: Het gevoel van verbondenheid met anderen. Dit betekent dat het kind zich gezien, gewaardeerd en begrepen voelt door anderen. Goede relaties zijn belangrijk voor het welzijn van een kind.

HOE ZIT DIT ERUIT?

Stel je voor dat twee kinderen ruzie hebben over een speelgoedauto. Eén van de kinderen wil de auto niet delen en de ander wordt boos. Met het CAR-model zou je als begeleider het volgende doen:

Competentie: Je helpt het kind dat boos is om een oplossing te vinden, bijvoorbeeld door een beurtensysteem te bedenken voor het spelen met de auto. Zo voelt het kind zich succesvol in het oplossen van het probleem.

Autonomie: Je laat beide kinderen meebeslissen over hoe ze de situatie kunnen oplossen. Je vraagt hen: "Wat kunnen we doen zodat iedereen gelukkig is?" Dit geeft ze de vrijheid om zelf een keuze te maken.

Relatie: Je zorgt ervoor dat beide kinderen zich gehoord en begrepen voelen. Je zegt bijvoorbeeld: "Ik begrijp dat jij boos bent omdat je de auto niet mag gebruiken. Laten we samen kijken naar een oplossing." Zo blijft de vriendschap en het vertrouwen tussen de kinderen behouden.

Kortom, je zorgt ervoor dat de kinderen zich goed voelen over hun eigen oplossing, dat ze zelf mogen kiezen en dat ze elkaar blijven respecteren.

Stel je voor dat twee kinderen ruzie hebben over een speelgoedauto. Eén van de kinderen wil de auto niet delen en de ander wordt boos. Met het CAR-model zou je als begeleider het volgende doen:

Competentie: Je helpt het kind dat boos is om een oplossing te vinden, bijvoorbeeld door een beurtensysteem te bedenken voor het spelen met de auto. Zo voelt het kind zich succesvol in het oplossen van het probleem.

Autonomie: Je laat beide kinderen meebeslissen over hoe ze de situatie kunnen oplossen. Je vraagt hen: "Wat kunnen we doen zodat iedereen gelukkig is?" Dit geeft ze de vrijheid om zelf een keuze te maken.

Relatie: Je zorgt ervoor dat beide kinderen zich gehoord en begrepen voelen. Je zegt bijvoorbeeld: "Ik begrijp dat jij boos bent omdat je de auto niet mag gebruiken. Laten we samen kijken naar een oplossing." Zo blijft de vriendschap en het vertrouwen tussen de kinderen behouden.

Zelfbeeld & identiteit

Professionele beroepshouding

Jij bent de professional. Je hebt een professionele beroepshouding en een voorbeeldfunctie. Ook stimuleer je de interactievaardigheden van kinderen. 

Voorbeeldfunctie: Jij laat zien hoe je je goed gedraagt, zodat kinderen kunnen leren van jouw voorbeeld.

Voorbeeld: Als je wilt dat kinderen vriendelijk tegen elkaar zijn, dan wees jij zelf ook vriendelijk en geduldig.

Interactieve vaardigheden: Je hebt de vaardigheden om goed met kinderen te praten, luisteren en reageren. Dit helpt kinderen zich begrepen en gerespecteerd te voelen.

Voorbeeld: Als een kind boos is, luister jij goed naar wat het zegt en help je het om rustig te worden door zacht te praten en een oplossing te zoeken.

Interactievaardigheden

Van belang zijn:

• Autonomie respecteren
• Sensitieve responstiviteit
• Structureren en grenzen stellen
• Praten en uitleggen
• Ontwikkelingstimuleren
• Begeleiden van interacties

AAN DE SLAG

1. Lees in stilte de stappenplan en je casus door.
2. Lees je casus hardop en bespreek in je groepje hoe jij zou handelen. Je staat stil bij sensitieve responsiviteit en het CAR model (competentie, autonomie en relatie).
3. Hoe kan je het volgens jouw groepje nog anders aanpakken? Bespreek dit!

reflectie op casussen

- wat viel jullie op?

- hoe was het om rekening te houden met het CAR model?

Opdracht voor stage / bewijsmap

Neem de kijkwijzer mee naar stage en ga eens observeren.

Wat zie je gebeuren? Zet per kijkvraag een kruisje. 

Maak een foto ervan en zet hem in je bewijsmap!

Schrijf ook een samenvatting over wat je hebt geobserveerd: 

Beantwoord daarin: wat valt je precies op? Hoe komt dat? 

Hoe zou je een laag gescoorde punt kunnen aanpakken als OA-er?

Wat weet ik nu wat ik nog niet wist? 

Wanneer is er veiligheid voor een kind?

Wat hebben Relatie, Autonomie & Competentie met elkaar te maken?