1.5 woorden les 1, 2, 3, 4

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Afspraken:

• Je zit op je vaste plek.
• Op je tafel ligt je leesboek, werkboek, laptop, schrift en etui.
• Je telefoon is uit en zit in de kluis. Je tas staat netjes op het rek.
  
• Je laptop is dicht (geluid uit) en gaat pas open als de docent het vraagt.

Regels tijdens de les:

• Tijdens de instructie luister je naar de docent.
• Tijdens het samenwerken overleg je op normale praattoon.
  
• Je steekt je hand op voor vragen.
  

In stilte lezen in je leesboek

Wat heb je nodig? 

• Werkboek Talent Deel A
• Leesboek (iedere les mee!)
• Schrift met lijntjes 
• Etui 
• Laptop 

Ga rustig zitten. Start met lezen in je leesboek. 

Programma 

Wat gaan we doen?:

• Instructie theorie Woorden 1.5 
• Klassikaal aan de slag met 1.5 opdrachten
• Lesafsluiting
  

Lesdoel. Aan het einde van de les:

• Je start met het leren van ongeveer vijfentwintig nieuwe woorden;
  
• hoe je handig nieuwe woorden leert;
  
• wat samenstellingen zijn.

Wat leer je in deze paragraaf 1.5 Woorden?:

• Je start met het leren van ongeveer vijfentwintig nieuwe woorden;
• hoe je handig nieuwe woorden leert;
• wat samenstellingen zijn.

1.5 Woorden werkboek

Klassikaal maken we opdracht: 1+2+3+5+9

Checken lesdoel + huiswerk

• Je start met het leren van ongeveer vijfentwintig nieuwe  woorden;
  
• hoe je handig nieuwe woorden leert;
  
• wat samenstellingen zijn.

Huiswerk: 

• Leer de eerste 13 woorden van de woordenlijst (blz 35)
• Je moet de betekenis kennen en andersom

Afspraken:

• Je zit op je vaste plek.
• Op je tafel ligt je leesboek, werkboek, laptop, schrift en etui.
• Je telefoon is uit en zit in de kluis. Je tas staat netjes op het rek.
  
• Je laptop is dicht (geluid uit) en gaat pas open als de docent het vraagt.

Regels tijdens de les:

• Tijdens de instructie luister je naar de docent.
• Tijdens het samenwerken overleg je op normale praattoon.
  
• Je steekt je hand op voor vragen.
  

In stilte lezen in je leesboek

Programma 

Wat gaan we doen?:

• Instructie betekenisvolle zinnen maken (1.5 woorden)
• Zelfstandig aan de slag met betekenisvolle zinnen maken 
• B1B (blokuur 2): Aan de slag met woordkaartjes/woordtrainer maken
• Lesafsluiting

Lesdoel. Aan het einde van de les:

• Ben je gestart met het maken van betekenisvolle zinnen maken met behulp van de woordenlijst 1.5
• Heb je woordkaartjes gemaakt (dit geldt voor B1B)

Woordenlijst 1.5 

• We leren de betekenis van de woorden 
• We gaan van elk woord uit de woordenlijst een betekenisvolle zin maken 

Hoe maak je betekenisvolle zinnen 

Een betekenisvolle zin maak je met een samengestelde zin:

Twee zinnen gescheiden door een komma. Eerste zin het woord, tweede zin de uitleg van de betekenis. Je mag het woord vervoegen.

Bijvoorbeeld: 

Woord = veel tijd in beslag nemen

Het huiswerk voor wiskunde neemt erg veel tijd in beslag, ik ben er al de hele week mee bezig.

Klassikaal betekenisvolle zinnen oefenen

woord: amateur

woord: bewust

Betekenisvolle zinnen maken met de woordenlijst

Opdracht individueel (15 minuten):

Wat: Maak van de eerste 13 woorden uit de woordenlijst een goede 

betekenisvolle zin. 

Hoe: ZS (zelfstandig, Stil)

Klaar? Loop al je zinnen nog eens goed na. Zijn ze echt betekenisvol: kan ik uit de zin afleiden wat het woord betekent?

Klaar?: woordtrainer of leesboek

Woordtrainer

Ga naar Talent online 1.5

Oefen met woordtrainer de woordjes van 1.5

Of: oefen met je woordkaartjes als je hiervoor hebt gekozen

Woordkaartjes maken

Uitleg wat je gaat doen

Einde van de les 25 kaartjes afhebben

Checken lesdoel en huiswerk

Lesdoel. Aan het einde van de les:

• Ben je gestart met het maken van betekenisvolle zinnen maken met behulp van de woordenlijst 1.5
  
• Heb je woordkaartjes gemaakt (dit geldt voor B1B)

Huiswerk voor maandag: 

Leer de onderste helft (de laatste twaalf woorden) van de woordenlijst 1.5. En herhaal de bovenste helft van de woordenlijst. Gebruik je woordkaartjes.

Je moet de betekenis kennen en andersom!

Programma 

Wat gaan we doen?:

• Verder met het maken van betekenisvolle zinnen maken (1.5 woorden).
• Check HW: eerste 13 zinnen zijn af.
• Verder met het oefenen van de woordjes 1.5. Voor degene die woordkaartjes hebben: maak ze af.
• Lesafsluiting

Lesdoel. Aan het einde van de les:

• Ben je klaar met het maken van betekenisvolle zinnen maken met behulp van de woordenlijst 1.5. 
• Heb je geoefend met de betekenis van de woorden 1.5

Hoe maak je betekenisvolle zinnen 

Een betekenisvolle zin maak je met een samengestelde zin:

Twee zinnen gescheiden door een komma. Eerste zin het woord, tweede zin de uitleg van de betekenis. Je mag het woord vervoegen.

Bijvoorbeeld: 

Woord = iets bevestigen

Mijn moeder heeft aan school bevestigd dat ik naar de tandarts moet, nu  weet mijn mentor dat ik weg mag uit de les. 

Het meisje is een amateur in korfbal, ze neemt het niet echt serieus.

Klassikaal betekenisvolle zinnen oefenen

woord: de instructie

woord: resterend

Klassikaal betekenisvolle zinnen oefenen

De docent gaf een duidelijke instructie, nu weet ik hoe ik mijn opdracht moet aanpakken.

Na afloop van het etentje hebben we het resterende eten in de koelkast bewaard, nu hebben we morgen ook nog eten.

Betekenisvolle zinnen maken met de woordenlijst

Opdracht individueel (15 minuten):

Wat: Maak de onderste 12 woorden uit de woordenlijst een goede 

betekenisvolle zin. 

Hoe: ZS (zelfstandig, Stil)

Klaar? Loop al je zinnen nog eens goed na. Zijn ze echt betekenisvol: kan ik uit de zin afleiden wat het woord betekent?

Klaar?: woordtrainer of leesboek

B!C: Talent 1.5 opdrachten

Verder met opdracht: 

8 + 9 (alleen nog B1C doen?) 

Woordtrainer

Ga naar Talent online 1.5

Oefen met woordtrainer de woordjes van 1.5

Of: oefen met je woordkaartjes als je hiervoor hebt gekozen

Woordkaartjes afmaken

Uitleg wat je gaat doen

Einde van de les 25 kaartjes afhebben

Huiswerk

Huiswerk voor woensdag: 

• Leer de onderste helft (de laatste twaalf woorden) van de woordenlijst 1.5. En herhaal de bovenste helft van de woordenlijst. Gebruik woordtrainer of je woordkaartjes.
• Zorg dat je van alle 25 woorden een betekenisvolle zin heb en zorg dat dit op 1 plek onder elkaar staat.
  
• Woordkaartjes (als je hiervoor had gekozen) zijn af.

Programma

Wat gaan we doen?:

1. Leertekst samenstellingen 1.5

2.Aan de slag met Talent 1.5

3. Kort nabespreken 

4. Afsluiten 

Vraag

Wie weet wat een samenstelling is?

Antwoord

Wat is een samenstelling?

• een woord dat uit twee of meer aparte woorden bestaat.

1.5 Woorden

Leertekst samenstellingen

Een woord dat uit twee of meer aparte woorden bestaat, heet een samenstelling.

 Voorbeeld:  sport + tas = sporttas

                        tafel + tennis + tafel = tafeltennistafel
                        appel + taart = appeltaart

Het laatste deel van de samenstelling is meestal het belangrijkst voor de 

betekenis.   

Om een goede samenstelling te maken, moeten er soms letters bij of af.

                        talent + jacht = talentenjacht (erbij: -en)

                        training + broek = trainingsbroek (erbij: -s)

                        tekenen + talent = tekentalent (eraf: -en)

1.5 Woorden

Leertekst samenstellingen 

Vaak geven de losse woorden samen de betekenis:

kleurboek = is een soort van boek

woordenschat= is een schat aan woorden

taaltalent = is een talent voor taal

Als je wilt weten welk lidwoord de samenstelling heeft dan kijk je naar het laatste woord:

de kleur - het boek = HET kleurboek

de taal - het talent = HET taaltalent

Talent 1.5 opdrachten samenstellingen

Wat?: opdracht 14c/d/e +15 + 16

Hoe?: klassikaal. Je schrijft de antwoorden in je schrift.

Betekenisvolle zinnen maken met de woordenlijst

Opdracht in duo's (8 min):

Uitwisselen lijst met betekenisvolle zinnen  

Bekijk elkaars zinnen (om beurten): 
- Klopt de uitleg van de betekenis? 
- Is het een correcte zin (spelling, opbouw van de zin). 

- Geef elkaar advies en verbeter in overleg.

Kort nabespreken zinnen maken uit woordenlijst

1.5 TALENT (blz 40)

Met wie?: Alleen (overleggen op zachte toon mag) 

Wat? Zoek op de site van het Algemeen Dagblad minimaal 3 samenstellingen (meer mag ook!) waarvan je de betekenis niet (goed) weet.:

• Noteer ze in je schrift.
• Onderstreep het belangrijkste deel. 
• Weet je nu de betekenis? Nee? Zoek het dan op (woorden.org) en noteer  de betekenis in je schrift.

Tijd:  8 minuten

Nabespreken 

nabespreken

1.5 TALENT (blz 40)

1. Lees artikelen op de website van het AD
2. Noteer minimaal drie woorden die je niet kent in je schrift.
3. Zoek de betekenis op  (woorden.org) en noteer de betekenis achter het woord.

Tijd: 8 minuten

nabespreken

Woordtrainer

Ga naar Talent online 1.5

Oefen met woordtrainer de woordjes van 1.5

Of: oefen met je woordkaartjes als je hiervoor hebt gekozen

Woordkaartjes oefenen

1. Pak je woordkaartjes erbij. Eerst alleen oefenen ( 5 minuten).

Hoe?:

1. Leg steeds een kaartje op tafel. Weet jij welk woord bij de betekenis hoort of welke betekenis bij het woord? 

2. De kaartjes met woorden die je goed had, leg je weg. Met de andere kaartjes oefen je verder.

2. In duo's oefenen met woordkaartjes (2x 5 minuten)

1. Overhoor elkaar. De een pakt een kaartje en vraagt naar de betekenis. 

De ander geeft antwoord. Na 5 minuten draaien we de rollen om.

Programma

Wat gaan we doen?:

1. Talent 1.5 oefeningen over samenstellingen

2. Kort nabespreken 

3. Nog te bepalen

4. Afsluiten 

Vraag

Welke deel van de samenstelling geeft meestal de betekenis aan de samenstelling? Geef daarbij een voorbeeld.

Antwoord

Het laatste deel

trouwjurk = een soort van jurk

bloempot= een soort van pot 

1.5 TALENT (blz 40)

Klassikaal:  opdracht: 18 a + b

1.5 TALENT (blz 40)

Met wie?: Alleen (overleggen op zachte toon mag) 

Wat? Zoek op de site van het Algemeen Dagblad minimaal 3 samenstellingen (meer mag ook!) waarvan je de betekenis niet (goed) weet.:

• Noteer ze in je schrift.
• Onderstreep het belangrijkste deel. 
• Weet je nu de betekenis? Nee? Zoek het dan op (woorden.org) en noteer  de betekenis in je schrift.

Tijd:  8-10 minuten

Nabespreken 

nabespreken

1.5 TALENT (blz 40)

Noteer nu minimaal drie woorden die je niet kent in je schrift.

Zoek de betekenis op  (woorden.org) en noteer de betekenis achter het woord.

Tijd: 5-8 minuten

nabespreken