Thema 2 - Waarneming en gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 2

Waarneming en gedrag

Leerdoelen deze week

- Je kunt de werking van zintuigen beschrijven en de relatie van het zintuigstelsel met het zenuwstelsel beschrijven

- Je kunt de delen van een oog beschrijven en hun functie toelichten

- Basisstof 1 en 2 (Thema 2) lezen en maken

2,3, 4,8, 9, 10, 11

Basisstof 1

Interne en externe prikkels

Receptoren

Adequate prikkels

Receptoren

• Proprioreceptoren
• Mechanische receptoren
• Chemische receptoren
• Temperatuurreceptoren
• Pijnreceptoren
• Lichtreceptoren

Adequate prikkel

Een adequate prikkel is het type prikkel waar een zintuig speciaal gevoellig voor is. 

Voor deze prikkel heeft het zintuig de een lage prikkeldrempel

Basisstof 2

Het oog

Accomoderen, bijziend en verziend

Pupilreflex

Diepte zien

Het oog

• Straalvormig lichaam  en lens zorgen dat scherp beeld ontstaat op netvlies
• Lichtreceptoren (staafjes en kegeltjes) in netvlies
• Scherpste beeld op gele vlek
• Beeld omgekeerd en verkleind
• Oogzenuw verlaat oog bij blinde vlek

Verziend en bijziend

• Hoornvlies en ooglens breken licht
• Bolle lenzen convergeren licht, holle lenzen divergeren licht

Opdrachten

2,3, 4,8, 9, 10, 11

Pupilreflex

Staafjes en kegeltjes

Pigmenten

Programma

Achterstand, hoe nu verder

Bekijk de lessonup thema 2 op Magister

afronden zintuigen

start basisstof 1 en 2

Diepte zien afb 26

Kunnen niet-adequate prikkels in een zintuigcel impulsen opwekken?

Zo ja, in welke gevallen?

1. Nee
2. Ja, niet-adequate prikkels wekken alleen impulsen op als ze zeer zwak zijn
3. Ja, niet-adequate prikkels wekken alleen impulsen op als ze zeer sterk zijn
4. Ja, niet-adequate prikkels wekken alleen impulsen op als de prikkelsterkte gelijk is aan die van adequate prikkels

Bij een patiënte is als gevolg van een bloeding in het gezichtscentrum (de optische schors) een gedeelte van het gezichtsveld verloren gegaan. In onderstaande afbeelding is het gezichtsveld van haar linkeroog en van haar rechteroog weergegeven. Hoe donkerder het beeld, hoe slechter het zicht in dat
gedeelte. Waar heeft de bloeding plaatsgevonden die dit verlies in kwadrant IV van haar
gezichtsveld in het linkeroog en in het rechteroog veroorzaakt heeft?

1. in het gezichtscentrum van de linkerhelft van de grote hersenen
2. in het gezichtscentrum van de rechterhelft van de grote hersenen
3. voor het linkeroog in het gezichts centrum van de linkerhelft van de grote hersenen en voor het rechter oog in het gezichtscentrum van de rechterhelft
4. voor het linkeroog in het gezichtscentrum van de rechterhelft van de grote hersenen en voor het rechteroog in het gezichtscentrum van de linkerhelft

Bij het ouder worden van de mens begint het accommodatievermogen van de ogen te verminderen.
1) Kunnen de ooglenzen dan niet meer voldoende afgeplat of niet meer voldoende bol worden?
2) Is een bril met een positieve of negatieve glazen nodig om dit te corrigeren?

1. niet voldoende afgeplat, positieve glazen
2. niet voldoende afgeplat, negatieve glazen
3. niet voldoende bol worden, positieve glazen
4. niet voldoende bol worden, negatieve glazen

Bij oogonderzoek wordt wel eens gebruik gemaakt van stoffen waardoor pupilverwijdering optreedt. Door de stoffen worden bepaalde spieren tijdelijk verlamd.
Welke spieren zijn tijdelijk verlamd, waardoor deze pupilverwijdering optreedt.

1. de oogspieren
2. de kringspieren in de iris
3. de spieren in het straalvormig lichaam
4. de straalsgewijs verlopende spieren in de iris

Leerdoelen deze week

- Je kunt de werking van zintuigen beschrijven en de relatie van het zintuigstelsel met het zenuwstelsel beschrijven

- Je kunt de delen van een oog beschrijven en hun functie toelichten

- Je kunt de beeldvorming door ooglenzen beschrijven en de pupilreflex toelichten

- Je kunt de bouw en werking van het netvlies beschrijven en toelichten hoe je diepte kunt zien