gedragsproblemen en gedragsstoornissen

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 3

Gedragsproblemen en gedragsstoornissen

Doelen:

Je weet wat het verschil is tussen gedragsproblemen en gedragsstoornissen.

Wanneer spreken we van een gedragsprobleem?

1. Problemen die later zijn ontstaan door de omgeving.
2. Problemen aangeleerd door de omgeving.
3. Problemen vanaf de geboorte.
4. Ontstaan als je er aanleg voor hebt.

Wat is angst?

1. Een psychologisch probleem
2. Een overlevings- mechanisme wat iedereen heeft
3. Een gedragsstoornis
4. Angst is een gedragsprobleem

Uit welke drie gedragsaspecten bestaat gedrag?

1. motorisch, cognitief en sociaal emotioneel aspect
2. fysiek, cognitief en sociaal effectief
3. motorisch, fysiek en sociaal emotioneel aspect
4. motorisch, cognitief en sociaal affectief aspect.

Wat is jullie ervaring met gedragsproblemen?

Gedragsprobleem = uitdagend gedrag

Gedrag

Gedrag is alles wat mensen doen of juist niet doen. 

In de ontwikkelingspsychologie bestaat gedrag uit 3 gedragsaspecten die met elkaar samenhangen en elkaar beïnvloeden.  

3 gedragsaspecten

 Motorisch aspect: Al het gedrag dat betrekking heeft op de grove en fijne motoriek.

 Cognitieve aspect: Al het gedrag dat betrekking heeft op geheugen, waarneming, kennis, inzicht en concentratie. 

Sociaal-affectieve aspect: Het omgaan van een kind met anderen en wat het kind laat zien bij het uiten van de gevoelns en /of emoties. 

3 gedragsbepalende determinanten.

Alles wat een kind meemaakt en ervaart, beïnvloedt het gedrag.

We onderscheiden 3 factoren.  Dit zijn de 3 gedragsdeterminanten. Je kan het gedrag positief beïnvloeden  wanneer je rekening houdt met deze factoren. Je kan niet op alle determinanten invloed hebben. 

1. Psychosociale factoren

2. Organische factoren

3. Aanlegfactoren 

Psychosociale factoren

• Omgevingsfactoren
• Opvoeding en gezinsfactoren
• Sociale omgeving
• Emoties en ervaringen

Organische factoren

• Biochemische en hormonale factoren (alcohol eb drugs /je hormoonhuishouding)
• Lichamelijke factoren (klachten)

Aanlegfactoren

• Persoonlijkheid en temperament
• Erfelijkheid

Probleemgedrag

Normaal gedrag is wat de meeste mensen vertonen. Al het gedrag dat daar van afwijkt, zien we als abnormaal of afwijkend gedrag. Of het gedrag ook echt als een probleem wordt ervaren, is afhankelijk van een aantal factoren.

• Gedrag voldoet niet aan de verwachtingen van de opvoeder. 
• Opvoeder is niet in staat het gedrag te hanteren.
• Wordt door de opvoeder als zorgwekkend gezien.
• Anderen hebben last van het gedrag. 

geexternaliseerd probleemgedrag

Naar buiten gericht gedrag. Gedrag waar de omgeving last van heeft. bv agressief gedrag, hyperactiviteit. 

Geïnternaliseerd probleemgedrag

Naar binnen gericht gedrag. Gedrag waarvan met name de persoon zelf last heeft. bv depressief, angstig en teruggetrokken gedrag. 

Gedragsstoornis

• Aangeboren probleem in het zenuwstelsel dat niet te verhelpen is en waarmee de persoon moet leren omgaan.
• Sprake van erfelijkheid of aangeboren afwijking. 
• Therapieën kunnen de persoon en zijn omgeving helpen om inzicht in zijn stoornis te krijgen. 

Gedragsprobleem

• Geen sprake van een aangeboren eigenschap. 
• Gedragsproblemen zijn later ontstaan door factoren in de omgeving bv door omstandigheden in het gezin, en /of de opvoeding.
• Door de problemen verloppt de ontwikkeling minder goed en vertoont het kind problematisch gedrag.

Ontwikkelingsstoornissen

1. Aandachtsdeficiëntie- / hyperactiviteitsstoornis (ADHD)

2. Autisme spectrumstoornissen

3. Verstandelijke beperkingen

4. Communicatiestoornissen

- Taalstoornis

5. Motorische stoornissen

- Coördinatieontwikkelingsstoornis 

6. Ticstoornissen

- Stoornis van Gilles de la Tourette

Wat is ODD?

ODD is een gedragsstoornis die voornamelijk ontstaat tijdens de kinderjaren of adolescentie. Aanhoudend agressief gedrag en de neiging om anderen opzettelijk lastig te vallen en te irriteren.

Kenmerken

• Anderen opzettelijk irriteren
  
• Vaak boos en ontevreden zijn
  
• Geregeld ruzie maken met volwassenen/gezagsfiguren
  
• Zich verzetten tegen verzoeken en/of regels van gezagsfiguren
  
• Anderen de schuld geven van zijn/haar fouten of wangedrag
  
• Lichtgeraakt zijn of zich snel ergens aan ergeren
  
• Hatelijk en wraakzuchtig zijn

Begeleiding

Denk hierbij aan het creëren van structuur, beloningssystemen, het stellen van regels en omgaan met dagelijkse probleemsituaties.

 

Gedragstherapie hierbij gaat een gedragstherapeut aan de slag met het kind om beter passende gedragspatronen aan te leren.

Medicatie

Aan de slag

Jullie ontwerpen een presentatie over gedragsproblematiek en gaan dit presenteren.