Persoonsvorm, voltooid deelwoord, bijvoeglijk naamwoord

Taalverzorging
Maandag 14 oktober 2024
1 / 33
next
Slide 1: Slide
NederlandsMBOStudiejaar 2

This lesson contains 33 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Taalverzorging
Maandag 14 oktober 2024

Slide 1 - Slide

Vandaag
* Woord van de week
* Herhaling persoonsvorm tegenwoordige tijd, persoonsvorm verleden tijd, voltooid deelwoord, bijvoeglijk naamwoord
* Verder werken aan 2.1, 2.2 en 2.3
* Volgende week: spel

Slide 2 - Slide

Woord van de week

Slide 3 - Slide

Waarom is taalverzorging zo belangrijk?

Slide 4 - Slide

Een tekst zonder fouten is niet alleen goed voor de Nederlandse taal, maar ook voor jou als schrijver. Wie foutloos schrijft, levert verzorgd werk af en neemt zijn werk uiterst serieus. En dat zegt op zijn beurt weer iets over hoe de lezers naar jou als persoon kijken. Jij bent betrouwbaar om mee samen te werken.
Onderzoek spelfouten sollicitatiebrieven: de kans op een sollicitatiegesprek bedroeg 65,6% voor wie geen spelfouten maakte, tegenover 58,1% voor degenen met twee spelfouten en 46,6% voor degenen met vijf spelfouten.

Voorkomen van miscommunicatie:
- 'betaald met tien euro': is er al betaald of betaalt de klant met 10 euro?
- 'medicatie veranderd': is de medicatie veranderd of verandert deze binnenkort?

Slide 5 - Slide

Even opfrissen....
Wat is de persoonsvorm ook alweer?

En hoe vind je de persoonsvorm ook alweer?

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Wat is de persoonsvorm?
De verpleegkundige schrijft een mail naar haar leidinggevende.
A
De verpleegkundige
B
schrijft
C
een mail
D
leidinggevende

Slide 8 - Quiz

De taalverzorgingsboom

Slide 9 - Slide

Persoonsvorm tegenwoordige tijd
In de tegenwoordige tijd zijn er maar drie mogelijkheden (vormen) om de persoonsvorm te spellen.
Let op of het onderwerp enkelvoud of meervoud is.

Slide 10 - Slide

Persoonsvorm tegenwoordige tijd
In de tegenwoordige tijd zijn er maar drie mogelijkheden (vormen) om de persoonsvorm te spellen.
Let op of het onderwerp enkelvoud of meervoud is.
Controleer of je het goed hebt geschreven door het werkwoord te veranderen door een vorm van "lopen":
Loop je? Dus schrijf je ook: Vind je?
Loopt je zus? Dus schrijf je ook: Vindt je zus?

Slide 11 - Slide

Wat is de juiste spelling?
Die verpleegkundige ... (vinden) ik geweldig
A
vint
B
vindt
C
vind
D
vinden

Slide 12 - Quiz

Wat is de juiste spelling?
Ik hoop dat er iets spannends ... (gebeuren)
A
gebeurt
B
gebeurd
C
gebeurdt
D
gebeuren

Slide 13 - Quiz

Wat is de juiste spelling?
Dat ... (verbazen) mij niet maar het ... (verwonderen) mij wel
A
verbaast, verwondert
B
verbaast, verwonderd
C
verbaasd, verwondert
D
verbaasd, verwonderd

Slide 14 - Quiz

Persoonsvorm verleden tijd
Het Nederlands heeft sterke en zwakke werkwoorden
Sterke werkwoorden krijgen in de verleden tijd een klankverandering en je schrijft ze zo kort mogelijk.
Lopen - liepen
Slapen - sliepen
Geven - gaven
Kijken - keken

Slide 15 - Slide

Persoonsvorm verleden tijd
Het Nederlands heeft sterke en zwakke werkwoorden
Zwakke werkwoorden spel je in de verleden tijd als ik-vorm+te(n) of ik-vorm+de(n).
Let op of het onderwerp enkelvoud of meervoud is.

Slide 16 - Slide

Wanneer +te(n) / +de(n)?
* Maak het woord langer: Ik leefde of ik leefte?

* Twijfel je? --> ’t ex-fokschaap 
Haal -en van het werkwoord af.
Laatste letter een t, x, f, k, s, ch, p? --> ik-vorm +te(n)
Laatste letter geen t, x, f, k, s, ch, p? --> ik-vorm + de(n)

Slide 17 - Slide

Let op bij werkwoorden met een v of z:

beloofde of beloofte? beloven: ‘v’ hoort niet bij ’t ex-fokschaap, dus beloofde

reisde of reiste? reizen: ‘z’ hoort niet bij ’t ex-fokschaap, dus reisde
Kijk dus altijd naar het hele werkwoord

Slide 18 - Slide

Ik ... (juichen) gisteren heel hard voor het Nederlands voetbalelftal.
A
juichte
B
juichde

Slide 19 - Quiz

De verpleegkundige ... (starten) haar dienst vorige week en ... (beantwoorden) haar e-mails.
A
starte, beantwoorde
B
startte, beantwoorde
C
starte, beantwoordde
D
startte, beantwoordde

Slide 20 - Quiz

Voltooid deelwoord
Wanneer gebruiken we het 
voltooid deelwoord ook alweer?

Slide 21 - Slide

Voltooid deelwoord
Wanneer gebruiken we het 
voltooid deelwoord ook alweer?
* Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is.
"Voltooid" betekent dat iets af is. 

Slide 22 - Slide

De persoonsvorm in een zin met een voltooid deelwoord is vaak een vorm van
hebben, zijn of worden.
- Ik heb vanmorgen gezwommen.
- Ze heeft gisteren een leuk verhaal verteld.
- Ze had het verhaal zelf bedacht.

Slide 23 - Slide

Voorbeelden van voorvoegsels van werkwoorden (om een voltooid deelwoord te maken) zijn ge-, be-, ver-, ont-, mis- en her-
- Wij zijn daar al eens geweest.
- Ik heb mijn vriend begroet.
- Hij heeft me het hele verhaal verteld.
- De onderzoeker heeft een nieuw medicijn ontdekt.
- Zijn talent werd vaak miskend.
- De kat is herplaatst bij een liefdevol gezin.

Slide 24 - Slide

Het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden heeft soms een klankverandering en eindigt vaak op -en
Het boek is geschreven
Ik ben begonnen
Zij hebben gegeten
Hij is gedwongen

Slide 25 - Slide

Het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden eindigt op -t of -d. 
- Ik heb de hele dag gewerkt (want de gewerkte uren)
- De groente is gekoeld (want de gekoelde frisdrank)
Maak het woord langer om het verschil te horen:

Slide 26 - Slide

Twijfel je?
t ex-fokschaap 

De brandweer heeft de brand...
Blussen > Blussen > 's' zit erin > dus: geblust

Dat heb ik nooit...
Beloven > beloven > 'v' zit er niet in > dus: beloofd

Slide 27 - Slide

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord
* Bijvoeglijk naamwoord = Een woord dat een eigenschap of toestand van een ander woord benoemt.
* Een bijvoeglijk naamwoord spel je zo kort mogelijk.

Slide 28 - Slide

Voltooid deelwoord
Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord
Het bedrag is gestort.
Het gestorte bedrag.
De foto is vergroot.
De vergrote foto.
De werkzaamheden werden geschat op 26 uur.
De geschatte werkzaamheden.
(Extra t voor juiste uitspraak)
De vis was bedorven.
De bedorven vis.

Slide 29 - Slide

Persoonsvorm of voltooid deelwoord?
Waarom ... Lotte jou niet?
A
gelooft
B
geloofd

Slide 30 - Quiz

Persoonsvorm of voltooid deelwoord?
Wanneer ... onze opleiding naar het nieuwe gebouw?
A
verhuist
B
verhuisd

Slide 31 - Quiz

Persoonsvorm of voltooid deelwoord?
Er is gisteren een ernstig busongeluk ...
A
gebeurt
B
gebeurd

Slide 32 - Quiz

Persoonsvorm of voltooid deelwoord?
Heeft de arts de goedaardige moedervlek al ...?
A
verwijdert
B
verwijderd

Slide 33 - Quiz