Thema 2 - basisstof 3

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Vandaag

• Voorkennis
• Mini uitleg
• Expertgroepjes
• Aan het werk
• Afsluiten 

Vandaag

• Voorkennis
• Uitleg basisstof 3
• Activerende werkvorm
• Afsluiten 

De lever is onderdeel van het darmkanaal.

1. Waar
2. Niet waar

Speekselklieren maken speeksel aan, maagsapklieren maken maagsappen en darmsapklieren maken darmsappen.
Wat maakt de lever aan?

1. Leversap
2. Gal
3. Alvleessap

Waarom is het vergroten van het oppervlakte van voedsel handig?

Welk van deze voedingsstoffen hoeft niet eerst verteerd te worden voordat hij opgenomen kan worden door de darmwand?

1. Eiwitten
2. Vetten
3. Koolhydraten
4. Vitamines

Kiezen

Zelfstandig werken

Uitleg over basisstof 3

De organen voor vertering

Thema 2 - basisstof 3

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je:

• De werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven.
• De functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen.
• De verteringssappen noemen met hun functies.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je:

• De functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen.
• De verteringssappen noemen met hun functies.

Darmperistaltiek

• In de wand van het gehele darmkanaal
• Kringspieren en lengtespieren
• Voortduwen, kneden 

               en vermengen

• Peristaltische bewegingen 

De wand van het gehele darmkanaal bestaat uit kringspieren en lengtespieren. Deze spieren trekken samen en ontspannen afwisselend, hierdoor ontstaat er een golfbeweging. In deze beweging kan dan voedselbrij verplaatst worden. 

Expertgroepjes

• 10 minuten, gebruik het boek, maak aantekeningen en overleg met elkaar. 

• 5 groepjes, 5 onderwerpen --> Verdiepen in je onderwerp

1. Wat zijn de kenmerken?
2. Wat gebeurt hier en hoe kan dat?
3. Welk verteringssap wordt gemaakt, waar bestaat het uit en wat verteerd het?

Denk aan de leerdoelen, deze staat bovenaan bij basisstof 3.

Expertgroepjes

• Nieuwe groepjes --> 1 van elke groep/kleur
• Expertise/kennis uitwisselen met anderen
• 15 minuten

Afronden: 11:20

1. Wat zijn de kenmerken?
2. Wat gebeurt hier en hoe kan dat?
3. Welk verteringssap wordt gemaakt, waar bestaat het uit en wat verteerd het?

Denk aan de leerdoelen, deze staat bovenaan bij basisstof 3.

Mondholte, keelholte en slokdarm

• Gebit
• Speeksel --> Speekselklieren

                           --> Vertering zetmeel     

• Tong

De tong vermengt het speeksel door de voedselbrij en duwt vervolgens het voedselbrij richting de slokdarm. 

Welke 2 klepjes gingen dan ook alweer sluiten?

Maag

• Kringspier bovenaan de maag
• Maagwand met kringspieren en lengtespieren
• Kneden en mengen met maagsap

Door peristaltische bewegingen wordt de voedselbrij richting de maag geduwd. Ook in je maagwand zitten kring en lengtespieren, deze trekken samen of ontspannen afwisselend. Hierdoor kan het voedselbrij vermengd worden met de maagsap.

Naast deze

Maag

• Maagsapklieren 
• Maagsap --> Water, zoutzuur (bacteriën) en enzymen (eiwit)
• Maagportier

Maagportier laat telkens kleine hoeveelheden voedsel door naar de twaalfvingerige darm.

Hierdoor functioneert de maag ook als tijdige opslagplaats.

Twaalfvingerige darm

Verteringssappen uit de lever en de alvleesklier

Via de maagportier komt het voedselbrij in de twaalfvingerige darm. Hier worden verteringssappen uit de lever en alvleesklier toegevoegd.

De lever, galblaas en alvleesklier zijn behoren dus niet tot het darmkanaal want er gaat geen voedsel hoor heen.

Lever en galblaas

Gal verdeeld vetdruppels in kleinere druppeltjes

--> Emulgeren 

Vergroten oppervlakte

Alvleesklier

• Alvleessap
• Verteren eiwitten, koolhydraten en vetten 

Dunne darm

• 6 meter
• Darmsap --> Eiwitten en koolhydraten
• Veel water
• Darmplooien met darmvlokken 

Door het vergrootte oppervlakte kunnen veel voedingstoffen die opgelost zijn in water opgenomen worden in het bloed. 

Dikke darm en blindedarm

• Blindedarm + Appendix --> Geen functie
  
• Ongeveer 1,5 meter --> Water   opnemen

     --> Bacteriën die cellulose       

             verteren

Wij mensen hebben maken geen enzymen aan die cellulose kunnen verteren. Cellulose is een suikergroep dat in de celwanden van plantencellen zit. 

Endeldarm

• Endeldarm --> Tijdelijke opslag ingedikte, onverteerbare voedselresten
• Anus --> Kringspier 

Waar begint de eerste vertering van zetmeel?

1. In de mondholte
2. In de maag
3. In de twaalfvingerige darm
4. In de dunne darm

Boven aan de maag zit een kringspier die de maag aan de bovenkant afsluit. Waarom is dat?

Wat is geen functie van de maag/maagsap?

1. Voedsel doorlaten richting de twaalfvingerige darm
2. Tijdelijke opslag voor voedsel
3. Bacteriën doden
4. Voedsel kneden en mengen met maagsappen

Gal verteerd vetten

1. Waar
2. Niet waar

Welk voedingsstof wordt niet verteerd met alvleessap?

1. Eiwitten
2. Koolhydraten
3. Vetten
4. Mineralen

Doordat er op de darmplooien darmvlokken zitten wordt het oppervlakte van de darmwand vergroot.

1. Waar
2. Niet waar

Activerende werkvorm

• In groepjes van 4 of 5
• Bedenk of je om de beurt of in teamverband wilt spelen 
• Probeer het eerst zelf of met je groepje --> Hand opsteken

• Tot --> 10:25
• Uitgespeeld --> Opdrachten en poster maken

Aan de slag

• Wat --> Maken bs 3 opdracht 2, 6, 8, 9 en posteropdracht.
• Hoe --> Alleen of rustig met z'n tweeën.
• 
  
• Tijd --> Tot  11:30
• Klaar --> Nakijken gemaakte opdrachten.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je:

• De functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen.
• De verteringssappen noemen met hun functies.

Afsluiten

Huiswerk: Maken basisstof 3 opdracht 2, 6, 8 en 9 

Leren basisstof 2 en 3

Volgende keer: Activerende werkvorm en poster afmaken.

Afsluiten

Huiswerk voor 17 nov 2021: Poster af en meenemen