so bespreken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

In deze les:

• bespreken SO 
• fouten herstellen

Amerika 

bespreken so 

Doel van de les:

Aan het einde van deze les weet je het heb je meer inzicht hoe te leren

So 

De VOC

• Steeds meer Nederlandse bedrijven (compagnieën) varen naar Indië.

• Hierdoor ontstaat veel concurrentie.

• Gevolg: daling prijs specerijen = daling winst

• Oplossing = de VOC
• De VOC krijgt het handelsmonopolie 

lees blz 11 VOC 

hier vind je het antwoord op vraag 1 c

lees blz 11 handel binnen Europa

voor antwoord op vraag 2

Oostzeehandel 

Oostzeehandel: Was de handel met de landen rond de Oostzee door kooplieden uit Amsterdam in hout en graan.

Stapelmarkt

WIC

- West Indische Compagnie (WIC)

-  Doel WIC: Spanjaarden en Portugezen beroven en slavenhandel

- Driehoekshandel

WIC

West-Indische Compagnie opgericht in 1621. 

Suikerriet, tabak, kaapvaart en slavenhandel.

lees blz 12 Amsterdam als stapelmarkt

hier staat het antwoord op vraag 5a

Hoe wordt de Republiek rijk? (2)

• Nederland heeft niet heel veel producten/grondstoffen

• Vooral veel zuivelproducten

• Oplossing: stapelmarkt.

• Amsterdam wordt één grote marktplaats voor Europese producent

Bestuur

• Bestuur per gewest: Gewestelijke staten. 

• De Staten-Generaal was de vergadering van alle gewestelijke staten
  

• Voorzitter van de S-G was de raadspensionaris 

Staten - Generaal

- buitenlandse zaken

- oorlog en vrede

Gewestelijke Staten

- rechtspraak

- bestuur

- wetgeving / afsprake

Even ruiken

• Herken jij de specerijen die op VOC-schepen mee gingen?
  
  
• Veel van die specerijen worden nu veel gebruikt in de (Nederlandse) keukens.

Aandelen

• Om handelsreizen te kunnen maken had de VOC veel geld nodig!

Daarom gaf de VOC aandelen uit:

- Iedereen kon een aandeel kopen (een "stukje van de VOC").

- Je kreeg een deel van de winst bij terugkomst.

> Op die manier kon VOC handelsreizen organiseren.

Ruzie tussen machtige mannen

• Raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt wilde bezuinigen op het leger. Prins Maurits wilde dat niet. 
• De ruzie loopt volledig uit de hand en in 1618 pleegde Maurits een staatsgreep en liet de raadspensionaris gevangen zetten.
• Een jaar later liet Maurits de raadspensionaris onthoofden.

De onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt in Den Haag.

Zonder stadhouder verder

1650-1672

• De stadhouder (Prins van Oranje) is de hoogste militaire baas in de Republiek
• Als stadhouder Willem II in 1650 plotseling overlijdt is zijn zoon nog niet eens geboren (pas acht dagen later)
• Sommige regenten zijn van mening dat er geen nieuwe stadhouder hoeft te komen: ze kunnen het wel alleen!

Johan de Witt werd in 1653 de nieuwe raadspensionaris. Tijdens een oorlog met Engeland liet hij een sterke vloot bouwen waarmee Michiel de Ruijter in 1667 de Engelsen versloeg.

De Witt was fel anti-stadhouder: "Vertrouw nooit een Oranje", had zijn vader ooit tegen hem gezegd.