3A Oefenvragen thema 5 Erfelijkheid en evolutie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

3A Oefenvragen thema 5 Erfelijkheid en evolutie

Gen

Celkern

DNA

Chromosomen

Allelen

Door evolutie

1. Past een populatie zich op lange termijn aan op het milieu
2. Kan een individu zich direct aanpassen aan het milieu
3. Ontstaan er fossielen

Wat heb je niet nodig voor evolutie?

1. verandering van het milieu
2. natuurlijke selectie
3. al deze antwoorden heb zijn nodig voor evolutie
4. genetische variatie

In welk tijdperk leefde de laatste gemeenschappelijke
voorouder van slangen en hagedissen?

Deze stamboom is deels gemaakt met behulp van
DNA-sequenties van de verschillende gewervelde
groepen.
Hoe kunnen DNA-sequenties worden gebruikt
om een stamboom te maken? Leg je antwoord uit.

Waar of niet?
Rcombinant-DNA-techniek is een voorbeeld van biotechnologie.

1. Waar
2. Niet waar

Cas is de naam van

1. Het oorspronkelijke DNA
2. Het aangepaste DNA
3. Het enzym dat het DNA knipt
4. Het nieuwe stukje DNA

Welke DNA-technieken worden toegepast in de volgende situaties?

bacteriën geschikt maken om insuline te produceren

DNA van landbouwgewassen aanpassen als bescherming tegen ziekten

onderzoeken welke invloed medicijnen hebben op het DNA

ouderschapstest

DNA-test

Genetische modificatie

genomics

crispr-cas

Wat klopt over genen en allelen?

1. een gen zit in het DNA een allel op een chromosoom
2. een gen is een eigenschap een allel is een variant van de eigenschap
3. allel en gen zijn synoniemen van elkaar
4. een allel is een eigenschap een gen is een variant van de eigenschap

Bij katten komen de vachtkleuren zwart en rood voor. Zwart is een sterker allel dan rood.
Wat geldt voor het genotype van een zwarte kat?

1. Altijd homozygoot
2. Altijd heterozygoot
3. Homozygoot of heterozygoot

Bij katten komen de vachtkleuren zwart en rood voor. Zwart is een sterker allel dan rood.
Wat geldt voor het genotype van een rode kat?

1. Altijd homozygoot
2. Altijd heterozygoot
3. Homozygoot of heterozygoot

Wanneer spreek je van verwantschap?

1. Als dieren in hetzelfde leefgebied wonen.
2. Als er overeenkomst is in het DNA
3. Als er overeenkomst is in het dieet (wat dieren eten)
4. Als er geen enkele overeenkomst is tussen dieren.

Welke soorten hebben de meeste verwantschap?

1. Het paard en de hond
2. De hond en de kat
3. Weet niet
4. De kat en het paard

Wat is niet juist over rudimentaire organen?

1. ze duiden op een gemeenschappelijke voorouder
2. ze hebben geen functie meer
3. ze komen niet of nauwelijks tot ontwikkeling
4. ze ontstaan door mutaties

Wat is geen rudimentair orgaan?

1. Het heupbeen bij een walvis
2. De blinde darm bij de mens
3. Het staartbotje bij een kat
4. Het staartbeen bij de mens

Welke groep vormt de nauwst nog levende
verwanten van de vogels?

Sleep de begrippen naar de juiste omschrijving

Verzamelnaam voor technieken waarbij DNA wordt veranderd / verplaatst.

Technieken waarbij DNA van de ene soort overgebracht worden naar een andere soort.

De verzamelnaam van technieken waarbij men organismen gebruikt op producten voor de mens te maken

Een organisme dat genetisch gemodificeerd is.

Genetische modificatie

Recombinant-DNA-technieken

Biotechnologie

Transgeen

AA

Aa

aa

Homozygoot recessief

Homozygoot dominant

Heterozygoot

Homozygoot recessief

Heterozygoot

Homozygoot dominant

Aa

AA

Bb

Rr

gg

Dd

Hh

ee

QQ

Welk allel is recessief?

1. Allel voor steil haar
2. allel voor krullend haar

Welk allel is dominant?

1. Witte vacht
2. Zwarte vacht
3. Dat kan je niet weten
4. Vachtkleur

Wat is homozygoot dominant?

1. Aa
2. aa
3. AA
4. Aa

Gen voor krullend haar (dominant) = A
Gen voor steil haar (recessief) = a
Persoon is heterozygoot en heeft krullend haar
Wat is het genotype van deze persoon?

Vader (bruine ogen) is homozygoot dominant (BB), moeder (blauwe ogen) is homozygoot recessief. Hoeveel procent kans is er dat hun eerste kind bruine ogen heeft? Leg je antwoord uit.

Het gen voor krullend haar is dominant (A), dat voor steil haar recessief (a). Een vrouw die homozygoot is voor steil haar krijgt vier kinderen van een man met krullend haar.
Wat is het genotype van de vader?

Kijkend naar dit kruisingsschema, wat is dan de kans op homozygoot dominant?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

Moeder kat heeft een wittte vacht met genotype aa.

Vader kat heeft een zwarte vacht.

Ze krijgen in ieder geval 1 kitten met een witte vacht.

Vul de kruisingstabel in.

Moeder

Vader

A

a

a

a

Aa

Aa

aa

aa

Eigenschappen in het DNA

Eigenschappen die je kunt zien.

Met één van dit type gen krijg je altijd het fenotype er van.

Je hebt twee van dit type genen nodig om het fenotype te krijgen.

Wanneer je twee dezelfde genen hebt noem je dat...

Wanneer je twee verschillende genen hebt noem je dat...

Twee evensterke genen noem je...

Fenotype

Genotype

Homozygoot

Heterozygoot

Intermediair

Dominant

Recessief

Bij konijnen is de vachtkleur zwart (A) dominant over wit (a).
Een homozygoot zwart konijn (AA) wordt enkele malen gekruist met een wit (aa) konijn.
Hoe groot is de kans op witte konijntjes (aa)?

1. 100%
2. 75%
3. 50%
4. 0%

Bij konijnen is de vachtkleur zwart (A) dominant over wit (a). Een homozygoot zwart konijn (AA) wordt enkele malen gekruist met een wit konijn (aa).
Wat is het genotype van de konijntjes uit de F1?

1. Aa
2. AA
3. aa