This lesson contains 18 slides, with text slides and 2 videos.
Lesson duration is: 50 min
Items in this lesson
5.2 Burgerij en portretkunst
Slide 1 - Slide
Lesdoelen:
Je leert wat regentstukken en schuttersstukken zijn.
Je leert het verschil tussen statisch en dynamisch.
Je leert over de status van vrouwen in de 17de eeuw.
Slide 2 - Slide
Nederlandse bestuurders worden in de 17de eeuw 'Regenten' genoemd.
Om te pronken met hun rijkdom en met hun macht/aanzien laten ze grote groepsportretten schilderen: schutterstukken en regentenstukken.
Slide 3 - Slide
In tegenstelling tot andere groepsportretten uit die tijd maakt Rembrandt er geen statisch geposeerd portret van, maar een levendig schilderij waarop de groep volop in actie is.
Slide 4 - Slide
Wat maakt De Nachtwacht zo dynamisch als je het vergelijkt met het statische schilderij ernaast?
Slide 5 - Slide
Schuttersstuk: Groepsportret van schutters.
Schutters waren verantwoordelijk voor de verdediging van hun stad. Schuttersgilden hadden ook sociale en ceremoniële functies. Ze organiseerden feesten, optochten en schietwedstrijden.
Slide 6 - Slide
Slide 7 - Video
Slide 8 - Slide
Regentenstuk: groepsportret waarop regenten (bestuurders) van liefdadigheidsinstelling of gilde zijn afgebeeld.
Slide 9 - Slide
REGENTESSEN VAN HET OUDEMANNENHUIS In Haarlem - ca. 1664 - Frans Hals
Tegenwoordig Frans Hals Museum
Slide 10 - Slide
De houding van de vrouwen geeft hun functie weer:
Penningmeester links houdt hand omhoog.
Rechts secretaris met arm op boek.
Op achtergrond waarschijnlijk schilderij van Barmhartige Samaritaan; iets wat de liefdadigheid en naastenliefde van de regentessen moet benadrukken.
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Slide
Judith Leyster - Zelfportret - ca. 1630
Het is bijzonder dat Judith Leyster bekend werd in de 17e eeuw. Ze was een vrouwelijke schilder in een tijd waarin het voor vrouwen buitengewoon moeilijk was om als professionele kunstenaar erkend te worden. In die periode hadden vrouwen over het algemeen beperkte toegang tot artistieke opleidingen en waren ze vaak uitgesloten van gilden, die essentieel waren voor het professionele succes van een kunstenaar.
Desondanks slaagde Leyster erin om een succesvolle carrière op te bouwen en werd ze een van de weinige vrouwelijke kunstenaars uit die tijd die internationale erkenning genoot. Haar werk wordt geprezen om zijn technische vaardigheid en levendige composities. Het is opmerkelijk dat ze niet alleen haar kunst beoefende, maar ook haar eigen weg vond in een tijdperk dat zwaar gedomineerd werd door mannelijke kunstenaars.
Slide 13 - Slide
In 1633 wordt de kunstschilder Judith Leyster op de jonge leeftijd van 21 jaar toegelaten tot het mannenbolwerk van het Sint-Lucasgilde.
Een gilde is een genootschap die de rechten en belangen van de aangesloten kunstenaars en ambachtslieden beschermt.
Judith Leyster schilderde vooral Genrestukken: schilderijen met taferelen uit het dagelijkse leven. Vaak met een verborgen moralistische boodschap