Zintuigelijke afwijkingen

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1,2

Zintuigelijke beperkingen

Wat is het verschil?

Doofheid en slechthorendheid zijn auditieve stoornissen. 

Blindheid en slechtziendheid zijn visuele stoornissen.

Aandoeningen aan zintuigen

Lesdoelen

- Je kunt benoemen welke zintuigelijke aandoeningen er zijn.

- Je kunt benoemen welke hulpmiddelen hiervoor zijn.

- Je kunt benoemen waar je aandacht voor hebt in het omgaan van cliënten met een zintuigelijke aandoening. 

Welke vijf zintuigen heeft de mens?

Een mens heeft vijf zintuigen:

het oog als gezichtsorgaan;

het oor als gehoororgaan;

de neus als reukorgaan;

de tong als smaakorgaan;

de huid als gevoelsorgaan.

Wat is de functie van onze zintuigen?

Functie van zintuigen

- Via de zintuigen kun je contact maken met de omgeving

- De zintuigen waarschuwen voor gevaar.. en met zintuigen kun je waarnemen (ruiken/ voelen/ proeven). 

Zintuigcellen

Prikkels worden in het zintuig opgevangen door zintuigcellen

Een zintuigcel zet de prikkel om in een impuls

De adequate prikkel. 

Van prikkel naar impuls

In de zintuigen worden de prikkels omgezet in seintjes (impulsen)

Wanneer nemen we waar!

De impulsen worden door zenuwen doorgegeven aan de hersenen.

 In de hersenen aangekomen nemen we de prikkel pas waar!

Reukzintuig

Prikkel: geur (of stof) 

Zintuig: reukzintuig (of prikkeling) 

Orgaan: neus maar 

in het neusslijmvlies 

Smaakzintuigen

• Vijf smaakzintuigen
  

1. Zoet
2. Zout
3. Bitter 
4. Zuur
5. Umami (hartig)

Wat is geen zintuig.

1. Gehoorzintuig
2. Gezichtszintuig
3. Gevoelszintuig
4. Spraakzintuig

Zintuigen reageren op ...

1. informatie
2. een impuls
3. een prikkel
4. dat waar je hersenen op willen reageren

Wat is GEEN voorbeeld van een prikkel voor het smaakzintuig?

1. zoet
2. zout
3. zuur
4. pittig

zintuigen in de huid

Welke zintuigen liggen niet in de huid?

1. tastzintuigen
2. warmtezintuigen
3. evenwichtszintuigen
4. drukzintuigen

Wat is geen prikkel voor je huid?

1. pijn
2. kou
3. aanraking
4. geluid

Cijfers aandoeningen aan het gehoor en zicht

In Nederland zijn ongeveer 12.000 mensen zwaar slechthorend of doof. 

Zo’n 475.000 Nederlanders hebben in hun dagelijks leven last van hun gehoorverlies. 

Ongeveer 320.000 mensen zijn slechtziend of blind.

Hoe ontstaan zintuigelijke beperkingen aan het gehoor en zicht?

Welke hulpmiddelen voor mensen met een auditieveof visuele beperking heb je in de praktijk gezien?

Hulpmiddelen voor een visuele beperking

Blindengeleidehond. Deze honden zijn speciaal geselecteerd en getraind om blinden en zeer slechtzienden te begeleiden in en om huis en op straat. 

Taststok

Braille

Grootletterboek

Luisterboek

Schermlezer (screenreader)

Filterbril

Loep

Tips voor de omgang met iemand met een visuele beperking

• Zeg bij de begroeting altijd even je naam, ook al kennen jullie elkaar goed
• Ondersteun je gebaren (een glimlach en knikken) met woorden
• Raak iemand niet zomaar aan
• Spreek mensen in gezelschap bij hun naam aan, zodat het duidelijk tegen wie er gepraat wordt
• Kijk uit met obstakels, zoals een tas, speelgoed en niet aangeschoven stoelen

Hulpmiddelen bij een
oogaandoening

Welke aandoening zie je op de foto?

Hemianopsie is?

1. Gezichtsuitval
2. Slechtziend
3. Blindheid
4. Doofheid

Tips voor de omgang met iemand met een auditieve beperking

• Spreek rustig, duidelijk en in korte zinnen
  
• Articuleer goed en maak oogcontact
  
• Houd niks voor je mond
  
• Praat niet door elkaar
  
• Zorg dat er zo min mogelijk achtergrondgeluiden zijn
  
• Check zo nu en dan of de ander je goed verstaan heeft

Bij een aangeboren gehoor aandoening kan de oorzaak;

1. Een beschadiging aan het slakkenhuis zijn
2. Een trauma zijn, bv lawaaitrauma
3. een erfelijke aandoening zijn
4. Een Tumor die de gehoorzenuw beschadigt

Wat heb je geleerd van dit leerpad?