Hoofdgedachte, hoofdzaken, bijzaken en kernzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Welkom 2VE3

Leesvaardigheid

Hoofdgedachte, hoofdzaken, bijzaken en kernzinnen.

Nederlands

Het onderwerp

Het onderwerp van een tekst vind je door te letten op: 

• de titel
• de eerste zin of de eerste alinea 
• een afbeelding bij de tekst 
• tussenkopjes en vetgedrukte of onderstreepte woorden in de tekst 

De hoofdgedachte

• De hoofdgedachte is een heel korte samenvatting in één zin. Het is het belangrijkste wat de schrijver wil vertellen. 

• De hoofdgedachte = het onderwerp + dat wat daarover verteld wordt.  

• Om de hoofdgedachte te formuleren moet je dus eerst het onderwerp en het tekstdoel bepalen.

• Het onderwerp = waar de tekst over gaat. Dat kun je vaak met één of enkele woorden zeggen.
• Tekstdoel = wat de schrijver met de tekst wil bereiken.

Dus het onderwerp van een tekst is waar de tekst over gaat en de hoofdgedachte van een tekst is wat de schrijver van die tekst de lezer duidelijk probeert te maken.

Hoofdzaken

Hoe en waar vind je de hoofdzaken (kernzinnen)?

• Vaak in de eerste, de tweede en/of de laatste zin van een alinea.
• Daartussen staan vaak voorbeelden, toelichtingen of een verdere uitleg, dat zijn bijzaken.
  Denk aan de hamburger... 
  
  

Stel jezelf de volgende vragen:

1. Heb ik deze zin nodig om de tekst/de alinea goed te begrijpen?
2. Wat zegt deze zin over het (deel)onderwerp?

Let op: sommige alinea's bevatten geen hoofdzaken.

Hoofdzaken (structuur)

Hoofdzaken (structuur)

Bijzaken (vulling)

https:

Wat is het onderwerp van de tekst?

Noteer de hoofdzaak uit de eerste alinea.

Noteer de hoofdzaak uit de tweede alinea.

Noteer de hoofdzaken uit de derde alinea.

Noteer de hoofdzaken uit de vierde alinea.

Wat zou een goede tussenkop zijn bij alinea 3 en 4?

Wat zou een goede tussenkop zijn bij alinea 5 en 6?

Formuleer de hoofdgedachte van de tekst.

Aan de slag!

Blok 1 - Lezen

Maak opdracht 4 en 7

Blok 2 - Fictie
Lees 'De nieuwe'

Maak opdracht 1 en 4